Als je (zoals ik bewust deed) zonder veel informatie naar Halo 4 gaat kijken zou je bijna vergeten dat originele ontwikkelaar Bungie na vijf Halo-games de serie heeft verlaten voor een nieuwe shooter en dat het kakelverse 343 Industries het stokje heeft overgenomen. Fans kunnen direct verder waar ze gebleven waren zonder zich al te veel te moeten aanpassen aan een nieuwe manier van doen. Ja, er zijn wat verrassingen, maar waar het telt staat de serie nog steeds hetzelfde imposante mannetje: interessante vuurgevechten zijn nog steeds hét visitekaartje van Microsoft’s belangrijkste shooterserie. En of je nu graag off- of online speelt, er valt veel te genieten. Het is niet de perfecte shooter, maar desalniettemin een spectaculaire heropening van een nieuwe trilogie.
Het allereerste dat je zal opvallen is hoe ongelofelijk goed deze game er uit ziet. Dat is deels grafische krachtpatserij van de Xbox 360, waarvan ik nooit had gedacht dat het er nog in zat, maar grotendeels ook de stijl die geïnjecteerd is door 343 Industries. De dingen die al goed waren zijn gehouden en werkelijk alles dat tegenviel in de oudere games is opgepoetst totdat er één blinkende brok mooi is overgebleven. De omgevingen zijn altijd tegen prachtige achtergronden gesitueerd, zijn met heel veel zorg gebouwd en belicht (Star Trek wil wel zijn lens flares terug, trouwens) en alles dat erin staat stikt van het detail. Dit is zonder enige twijfel de mooiste Xbox 360 game die ik ooit gezien heb. Seriously.
Wat je in die omgevingen kunt doen is ook ouderwets goed: de gebruikelijke variëteit aan missies, transportmethodes en omgevingsobstakels wordt zonder enige moeite gehaald en hoewel veel zaken een eerdere variant hebben gehad in één van de andere games zijn de elementen die veranderd zijn zoals de wapenbalans en de toevoeging van de nieuwe types vijanden meer dan genoeg om de patroontjes te doorbreken die je hebt opgebouwd in zoveel jaar Halo. De nieuwe armor abilities (waar zaken als jetpacks, hulpdrones en onzichtbaarheid onder vallen) geven op gezette punten in het verhaal nog wat extra variatie in wat je kunt en de slimme toevoeging van een permanent aanwezige sprintknop heeft 343 de mogelijkheid gegeven om de slagvelden bij tijd en wijle nog grootser te maken zonder de actie te zeer te vertragen of dode punten te creëren.
Het is frappant hoe zeer de toevoegingen aanvoelen alsof ze altijd al in de serie hebben gezeten en hoe goed ze blenden met de ingrediënten die we al kenden. De tactieken zijn niet meer hetzelfde, maar dat maakt het alleen maar leuker om uit te vogelen wat dan wel werkt en ook de driewegsgevechten die je gaat tegenkomen krijgen een andere dimensie omdat er anders gevochten wordt. En als je dacht dat het leuk was om in een Scorpion loos te gaan mag je je borst natmaken voor de nieuwe Mantis mech want dat is nog veel leuker. Ook hier geldt: 343 weet wat werkt aan hun game en aan de toevoegingen en geeft je door het verhaal heen een plek om fijn te kunnen spelen met het nieuwe speelgoed.
Het meesterschap in level building komt nog eens extra terug in de Spartan Ops modus, die je alleen (is wel leuk) of met meerdere spelers (is heel leuk) kunt spelen. Deze wekelijks groeiende lijst aan korte scenario’s (ongeveer een half uurtje per stuk) waarin je voor een specifieke uitdaging wordt gesteld qua vijanden en/of terrein geven 343 een uitgelezen kans om te spelen met de zandbak die het Halo-vechtsysteem is en daarnaast kleinschalig wat extra context te geven aan het verhaal. Het is jammer dat er geen Firefight meer bestaat, maar wat we ervoor terugkrijgen is misschien nog wel leuker, want elke week in de komende paar maanden krijgen we een serie (tot nu toe 5 stuks per keer) scenario’s die altijd weer nieuw en fris zijn.
Als je vers deze serie inkomt wordt het lastig om te begrijpen wat er allemaal gebeurt, want de manier waarop je als speler duidelijk gemaakt wordt wat er allemaal is gebeurd en waarom is de grootste zwakte van Halo 4. Sterker nog: als je niet alle secundaire webseries, boeken en heel Halo Waypoint hebt gelezen en gezien zul je geen snars begrijpen van wat er gebeurt en zelfs dan is het nog vaag. Ik begrijp de beweging om het grootste gedeelte van het verhaal te verstoppen achter terminals, want de meeste mensen zal het aan hun reet roesten wie de wat nodig heeft om waar te kunnen zorgen dat er dingen gebeuren, maar ik mag toch aannemen dat ik niet de enige was die het grootste gedeelte van de belangrijke onthullingen met “eeh…wat?” heeft beantwoord. Ik snap er de ballen van en ik heb nog een hoop meegekregen van de ‘extended universe’, wil ik nog zwijgen van hoe dat voor iemand anders moet zijn.
Het gekke is: hoe warrig de grote lijn ook is in Halo 4, het ‘kleine’ verhaal dat deze keer verteld wordt komt wel degelijk aan. Er wordt een fascinerende vraag gesteld aan het begin van de game en daarnaast is de relatie tussen de aan het eind van haar levenscyclus aangekomen en paniekerende Cortana en de Chief permanent interessant, maar er komt -althans in deze game- te weinig gedaan met de centrale vraag die in het (overigens waanzinnig mooie) openingsfilmpje. En wat er is moet je dan ook nog helemaal buiten de game in Halo Waypoint (of de Smart Glass-app) gaan bekijken.
De nieuwe wapens die de nieuwe Promethean vijanden met zich mee brengen zijn allemaal van mechanische aard en gaaf gemaakt, maar het echte verschil tussen het typische rijtje van pistool-mitrailleur-rifle-shotgun-sniper wordt weer afgegaan, waardoor je nu een derde set ongeveer gelijke wapens hebben. Natuurlijk, er zijn subtiele verschillen, maar hoewel je in het verhaal gedwongen wordt om ermee aan de slag te gaan voegen ze in de multiplayer niet echt iets toe terwijl dit juist een kans was om het arsenaal eens goed op te schudden zonder al te veel risico. Er wordt sowieso te veel op safe gespeeld in dit deel, maar dat is deels te verklaren door het feit dat het voor deze studio de eerste Halo is (het is zo makkelijk te vergeten, zo vertrouwd voelt alles) en dat ze vermoedelijk alle veranderingen heel precies hebben afgemeten aan een aantal focusgroepen, want Microsoft laat haar Cash Cow natuurlijk niet kapot maken.
Er zijn nog wat kleine puntjes van kritiek wat mij betreft. De beslissing om niet alleen cosmetische zaken vrij te spelen in de multiplayer, maar de loadouts en bijna alle daarin te kiezen wapens achter een muur van te halen levels te steken vind ik niet zo handig. Het is een extra muur voor nieuwe spelers en het vrijspelen duurt nog best lang ook, terwijl de betere spelers (waar je helaas toch vaak tegen aan het spelen bent met het levelsysteem dat gebruikt wordt) gewoon veel meer kunnen. Ook vind ik het jammer dat er in het verhaal niet meer intieme gevechten in kleinere omgevingen met beperkte bewegingsruimte zijn, die worden een beetje vergeten in al het grote open gebieden-geweld.
Er is dus helemaal niks ugly aan deze game, behalve de uitspraken van je tegenspelers op Xbox Live. Een goed excuus om het even over de online multiplayer te hebben. Dat herbergt eigenlijk de grootste innovatie van het hele pakket. Althans, innovatie voor de serie. Als je ooit een Call of Duty hebt gespeeld zullen een heel aantal van de nieuwigheden je heel bekend voorkomen, zoals instebare loadouts en de manier waarop je niet alleen vaste wapens, maar ook de nieuwe armor abilities en zelfs ‘perks’ (al heten ze niet zo) kunt verdienen en toewijzen aan je multiplayer karakter. gecombineerd met de sprint zorgt het voor een compleet andere balans in de matches, omdat je van niemand meer zeker weet wat je kunt verwachten. De verminderde focus op zogenaamde ‘power’-wapens die je in de levels vindt (hoewel de hulpvolle indicatoren om ze bij beschikbaarheid te kunnen vinden erg gewaardeerd worden) versterken dat alleen maar.
Een aantal nieuwe modes zoals Regicide (iedereen voor zich en bonuspunten als je de huidige leider afschiet, waardoor die letterlijk in het middelpunt van de belangstelling staat) en Dominion (een mooie capture the flag-variant die twee teams om drie controlepunten laat vechten met allerlei interessante tactische mitsen en maren) laten zien dat Halo op zijn best is als het om iets meer gaat dan alleen maar schieten. Het langzamere tempo en het grotere aantal schoten dat nodig is om een Spartan neer te halen (vergeleken met de “ik had je niet gezien dus ik ben dood”-mentaliteit van bijvoorbeeld een Call of Duty) zorgt ervoor dat je altijd iets meer tijd hebt om op een situatie te reageren, waardoor je niet helemaal afhankelijk bent van bliksemreacties.
Waar iedereen al tevoren twijfelde blijkt nu dat 343 Industries met vlag en wimpel is geslaagd voor haar introductietest. Halo 4 is een goede shooter, die zowel alleen als met meerdere spelers enorm leuk is om te doen. Want of je nu met een paar man co-op de campaign op Legendary speelt of wat rondjes Spartan Ops afwerkt, of je helemaal in de opgefriste multiplayermodus stort, overal zit je te genieten. Het speelt heerlijk, het oogt heerlijk, het klinkt heerlijk en kort gezegd is dit de allerbeste Halo na het origineel. En of dat nu is omdat het al te lang geleden is dat we nog echt konden meeleven met Cortana en Master Chief of omdat 343 heel bewust en beheerst de beste elementen uit voorgaande delen heeft weten te verzamelen is dan niet meer zo belangrijk, alleen dat je wel gek zou zijn om dit niet te gaan spelen als je er van houdt om bewegende doelen met wapens neer te schieten. Verplichte kost.
Halo 4, ontwikkeld door 343 Industries voor de Xbox 360 en uitgebracht door Microsoft Studios op 6 november 2011
