De samenwerking tussen het Russische Roscosmos en de andere landen op het International Space Station is op spanning komen te staan. Door de oorlog die Rusland is gestart met Oekraïne hebben veel wereldwijde organisaties en landen besloten om zo min mogelijk zaken te doen met de Russen. Iets wat ze niet in dank wordt afgenomen.
Om die reden heeft Roscomos dan ook gezegd dat het de samenwerking met het ISS wil stopzetten en dreigt het zelfs om het ruimtestation te laten crashen op het vasteland van de Verenigde Staten. Klinkt dreigend, maar zou het ook echt kunnen, de koers van het ISS op zo’n manier beïnvloeden?
Het International Space Station bevindt zich ongeveer 400 kilometer vanaf aarde. Er zijn een paar cosmonauten aanwezig, een paar Amerikanen en een Europeaan. Hoewel er een ‘Amerikaans’ gedeelte is van het ISS en een Russisch gedeelte, moeten de uitspraken en beslissingen van Roscosmos tot de nodige spanning zorgen. Zeker nu het heeft gezegd dat het misschien het ISS wel op het vasteland van de Verenigde Staten zou laten crashen.
Technisch gezien heeft Rusland veel macht over het ruimtestation, omdat het verantwoordelijk is voor de raketten die de boel aandrijven. Op zich cirkelt het ISS netjes in de baan rond de aarde, maar soms moet het toch een beetje worden bijgestuurd, iets dat de Russen voor hun rekening nemen met de aangekoppelde, Rusissche ruimtevaartuigen. Essentieel werk, want zonder die aandrijving de andere kant op, was het ISS allang naar aarde gezogen en pijnlijk neergestort.
In principe weet Roscosmos dus wel waarmee het dreigde toen het zich hardop afvroeg wanneer de samenwerking van de Amerikanen met de Russen zou stoppen, wie er dan zou zorgen dat het ISS niet ongecontroleerd op de Verenigde Staten of Europa zou crashen, of op China of India. Het gevaarte weegt 500 ton en een crash op het vasteland kan desastreuze gevolgen hebben.
Toch is het dreigement niet helemaal zo eng als het in eerste instantie klinkt. Zoals Elon Musk al bijdehand terugtweette naar Rocosmos: SpaceX (of eigenlijk: alleen een logo van SpaceX). Zijn bedrijf kan met een Dragon en een Crew Dragon genoeg doen om het ruimtestation op de koers te houden. Plus, de dreigementen van de Russen zijn vaak op niets uitgelopen. De Russen zouden enige tijd geleden ook helemaal stoppen met het vervoeren van Amerikanen naar het ISS: ze moesten maar een trampoline gebruiken. Iets wat uiteindelijk nooit doorgang vond (zowel de trampoline als het verdere uitvoeren van het dreigement door de Russen).
Het willen stopzeten van de samenwerking op het International Space Station is wel een reële optie, omdat de samenwerkinngsafspraken hiervan verlopen in 2024. Het ISS blijft nog tot 2030 in operatie, dus NASA en ESA zouden het graag willen voorzetten. Echter is de relatie nu zodanig bekoeld, dat het erop lijkt dat Roscosmos die kans aan zich voorbij laat gaan. Niet alleen door de sancties tegen het land, maar ook doordat het een eigen ruimtestation wil gaan bouwen. Het zou jammer zijn als de samenwerking stopt, want het ISS heeft zich de afgelopen jaren juist bewezen als een plek waar landen wel vreedzaam kunnen samenwerken.
Rusland mag dan niet zoveel invloed hebben dat het het ISS compleet te gronde zal richten: daarvoor zullen de Amerikanen waarschijnlijk snel een stokje kunnen steken, het heeft zeker wel invloed. Zo is mede door de oorlog de lancering van de marsrover van de Europease luchtvaartorganisatie ESA uitgesteld, een project dat het samen doet met de Russen. Zo zijn er meer ruimteprojecten waar Rusland bij is uitgecheckt, waardoor deze projecten duurder worden en waarschijnlijk nog meer tijd in beslag nemen. Aan de andere kant is dat het waard, zolang dat vooralsnog alles is en er geen mensenlevens in gevaar zijn.
