Camera’s, sensoren, schermpjes op je zitplaats: het wereldkampioenschap voetbal in Qatar is één van de meest techie voetbaltoernooien die we ooit hebben gezien. Het gaat veel verder dan de VAR die we tot nu toe gewend zijn: de video assistant referee, al hebben we die ook al veel in actie zien komen. Dit is de technologie achter het WK-voetbal in Qatar.
We zien al een paar jaar in de voetballerij dat big data een steeds grotere rol speelt. Het publiek ziet meteen in beeld verschijnen hoe vaak een speler al heeft gescoord, hoeveel procent balbezit een team heeft en big data wordt bijvoorbeeld ook in clubs gebruikt om de prestaties van voetballers te verbeteren. Qatar neemt het verzamelen van data nog iets serieuzer door in elk stadion een veelheid aan camera’s te gebruiken.
Nu worden in stadia altijd camera’s gebruikt (er moeten toch beelden worden gemaakt van de hooligans die zich maar niet weten te gedragen), maar Qatar maakt gebruik van extra camera’s. Deze zijn bedoeld om nauwkeurig in beeld te brengen waar spelers precies zijn, maar ook of er buitenspel plaatsvindt. De spelregelcommissie IFAB heeft na tests besloten dat het goede technologie is en daarom mag deze ook volop worden gebruikt tijdens dit wereldkampioenschap. De camera weet zelfs een soort melding naar de assistent-scheidsrechter te sturen wanneer zich een buitenspelsitautie voordoet.
De nieuwe technologie maakt gebruik van 12 speciale volgcamera’s die zich bevinden onder het dak van het stadion, maar die staan niet per se op de lijnen van het veld gericht: ze weten dankzij kunstmatige intelligentie vast te stellen wie waar loopt. Er worden zelfs maximaal 29 gegevenspunten van elke individuele speler gevolgd. Dit wordt 50 keer per seconde ververst, waarbij hun exacte positie op het veld wordt berekend. De 29 verzamelde datapunten omvatten alle ledematen die relevant zijn voor het beoordelen van een buitenspelsituatie.
Die camera’s zijn niet het enige dat helpt de bepalen of er sprake is van buitenspel: er zitten zelfs chips in de bal waarmee de bal nog preciezer kan worden gevolgd. Al Rihla, zoals de bal heet, heeft een sensor in het midden van de bal waarbij de baldata 500 keer per seconde naar de videokamer wordt gestuurd. Zo kan exact worden vastgesteld hoe hij wordt getrapt, met dank aan deze inertial measurement unit.
Als kijker heb je misschien niet heel veel met die technologie te maken, maar toch ook weer wel. Er kunnen namelijk snel 3D-animaties worden gemaakt van wat zich afspeelt op het veld. Hierdoor wordt heel snel en duidelijk in beeld gebracht wat zich voordoet. Volgens de FIFA geeft de 3D-animatie altijd de best mogelijke perspectieven voor een buitenspelsituatie weer. De animaties zijn te zien op de schermen in het stadion en worden vrijgegeven aan de uitzendpartners om door te seinen naar het publiek.
Deze buitenspeltechnologie heeft grote invloed op het werk van een scheidsrechter, plus zijn of haar imago: scheidsrechters die een ‘verkeerde’ beslissing nemen, kunnen soms enorm in de problemen komen met fans die het niet met het besluit eens zijn. Bovendien kan een verkeerde buitenspelbepaling de uitkomst van een wedstrijd enorm beïnvloeden. Logisch dus dat er wordt geïnvesteerd in deze technologie. Hiermee wordt de hele discussie nou ja, buitenspel gehouden en kan er weer snel worden doorgespeeld.
Oranje speelt binnenkort weer: vrijdag om 17:00 uur staat Nederland lijnrecht tegenover Ecuador. Zouden we deze bijzondere nieuwe tech dan weer in werking zien?