Technology24.03.2023

​Wat is synthetisch DNA en waarvoor wordt het gebruikt?


In Nederland hoor je er niet heel veel van, maar in de rest van de wereld is er voortdurend nieuws over synthetisch DNA. Zo zijn er gigantische biowetenschappelijke bedrijven zoals Twist Bioscience, Eurofins Genomics en GenScript. Er gaat heel veel geld in deze industrie om, omdat er ook heel veel toepassingen mee zijn. Maar wat is het en waarvoor wordt het dan ingezet?

Synthetisch DNA

DNA is een van de weinige, natuurlijke stoffen die informatie kan opslaan (de andere is RNA). We weten hoe belangrijk DNA is, want we hebben het zelf ook. Ons DNA draagt ons erfelijk materiaal. Geen wonder dat wetenschappers DNA enorm interessant vinden en proberen om een soort kunstmatige kopieën te maken. Er wordt zelfs gestreefd naar het compleet namaken van het genoom: hierin staat alle informatie die benodigd is om een organisme op te bouwen. Het genoom is het volledige pakket aan genetische instructies van een organisme.

Synthetisch is door de mens gemaakt, terwijl natuurlijk DNA door moeder natuur is gemaakt. Nep versus echt, al worden de grenzen tussen die twee steeds vager. Zo zijn er nu eiwitten ontwikkeld die synthetisch DNA kunnen omzetten in natuurlijk DNA. Het werkt ook de andere kant op en betekent dat genetisch materiaal kan worden gekopieerd. Dat is wat griezelig, maar op dit moment wordt het alleen nog in laboratoria gebruikt en is de wetenschap nog niet zover dat het al volop kan worden ingezet. Handig om te weten: synthetisch DNA wordt ook wel XNA genoemd.

Kunstmatig leven

Genoeg technische aspecten van DNA: wat kan dat synthetische spul dan? Het idee is onder andere om nieuwe medicatie mee te produceren, want het zou eventueel kunnen helpen bij het bestrijden van kanker. Maar het kan ook verdergaan: er kan ook kunstmatig leven worden gecreëerd. Het raakt een beetje aan genetische modificatie, maar het verschil is dat er geen bestaand DNA wordt aangepast, er wordt DNA gemaakt uit het niets.

Zo worden er nu bacteriën ontworpen waarbij het de bedoeling is dat ze uiteindelijk de wereld moeten helpen met de productie van schonere energie. Ook wordt er gewerkt aan DNA als een soort USB-stick: dat DNA wordt gebruikt in plaats van een datacentrum, want DNA-moleculen hebben veel minder ruimte nodig om informatie op te slaan. Het is ondanks dat er weinig nieuws over wordt gemeld trouwens zeker niet zo dat er in Nederland weinig op het gebied van synthetisch DNA gebeurt. Zo heeft DSM de schimmel Penicillium Notatum zodanig aangepast dat er een antibioitcum van kan worden gemaakt tegen bacteriële infecties.

Vaccins

Ook zijn wij als Nederlanders waarschijnlijk wel een interessant volkje voor wetenschappers. Waar dit kunstmatige DNA namelijk ook voor wordt gebruikt is om onderzoek te doen en oplossingen te bedenken die te maken hebben met de groei van de mens. Wij kunnen daar met onze lange lijven wel een voorbeeld in zijn. Veel Nederlanders, net als veel andere wereldburgers, zijn allang in contact geweest met synthetisch materiaal. Heel nauw contact zelfs: zo zit er bijvoorbeeld synthetisch opgebouwd mRNA in de coronavaccins van Pfizer en Moderna.

Voor de medische wereld is synthetisch DNA (en RNA) enorm belangrijk en daarmee uiteindelijk voor ons ook. Er schijnt enorm veel vraag te zijn naar synthetisch DNA en de markt zal naar verwachting alleen maar groeien. En ja, daarmee ook de toepassingen.

DNA wordt onze nieuwe versie van de harde schijf in de toekomst​Slechts 7 procent van ons DNA maakt ons menselijkWetenschappers starten project om de dodo te laten terugkeren
Laura Jenny
Laura Jenny

Is ze niet aan het tikken, dan reist ze rond in de wondere wereld van entertainment of op een toffe plek in de echte wereld. Mario is de man van haar leven, Belle is haar beste vriendin en haar laptop is nooit ver weg.

Deel dit artikel
...

Verder lezen over Innovatie

Deze hypermoderne tank stelt je hele beeld van de legertank bij

Zeg je tank, dan denk je al gauw aan een gigantisch, groen geschilderd gevaarte met rupsbanden. Maar, niet lang meer: deze tank verandert dat.

Technology29.10.2024

Deze hypermoderne tank stelt je hele beeld van de legertank bij
‘Lucide dromen wordt het volgende grote ding na AI’

Het is wetenschappers gelukt om twee mensen apart van elkaar in slaap een gesprek te laten hebben in die dromen.

Technology18.10.2024

‘Lucide dromen wordt het volgende grote ding na AI’
Is de kassaloze supermarkt mislukt?

Albert Heijn had ooit een kassaloze AH To Go en al was dat een experiment, kunnen we stellen dat de kassaloze supermarkt niet werkt. 

Technology08.10.2024

Is de kassaloze supermarkt mislukt?
Den Haag ontvangt EU missie label voor duurzaamheid

Op 8 oktober ontving de gemeente Den Haag als eerste en enige Nederlandse stad het EU missie label ‘100 klimaat neutrale en slimme steden in 2030’. Ze krijgen deze erkenning omdat de gemeente Den Haag in Europa koploper is met haar innovatieve klimaatactiviteiten en -ambities. Deze erkenning is een steun in de rug voor de Haagse inwoners, ondernemers en met name de ondertekenaars van he Haags Klimaatakkoord.

Nieuws08.10.2024

Den Haag ontvangt EU missie label voor duurzaamheid
Backbase opent wereldwijde hoofdkantoor in Amsterdam

Backbase, de ontwikkelaar van het Engagement Banking Platform, opende vandaag zijn wereldwijde hoofdkantoor aan de Oosterdoksstraat 114 in Amsterdam. Deze verhuizing is meer dan alleen een adreswijziging; het is een nieuwe stap voorwaarts in de missie van het bedrijf om bankieren opnieuw vorm te geven en de klant centraal te stellen.

DC Business07.10.2024

Backbase opent wereldwijde hoofdkantoor in Amsterdam
10 Nederlandse start-ups om in de gaten te houden

In een land waarin veel beginnende ondernemingen zich zorgen maken over het ondernemersklimaat en investeringen in Nederlandse start-ups fluctueren, weten sommige jonge, startende bedrijven toch op te vallen.

Startups30.09.2024

10 Nederlandse start-ups om in de gaten te houden
Dit device biedt de oplossing voor hoge terugleverkosten

IQ NRG introduceerde eerder deze week een Zonnedimmer, daarmee kunnen eigenaren van zonnepanelen voorkomen dat ze moeten betalen voor het terugleveren van stroom en dus onnodige terugleverkosten hebben.

Gadgets20.09.2024

Dit device biedt de oplossing voor hoge terugleverkosten
Neuralink heeft tech die een blinde kan laten zien

De nieuwe stap van Neuralink gaat verder: Blindsight is gemaakt om mensen die blind zijn te laten zien. Zelfs als ze blind geboren zijn.

Technology18.09.2024

Neuralink heeft tech die een blinde kan laten zien

Verder lezen over Onderzoek

25% van de Nederlandse bedrijven is niet goed voorbereid op cyberdreiging

Helemaal in de gezondheidszorg blijken grote zorgen te zijn: daar zou 40 procent onvoldoende zijn voorbereid.

Cybercrime29.10.2024

25% van de Nederlandse bedrijven is niet goed voorbereid op cyberdreiging
Hoe valt het ontstaan van eilandbogen of vulkaanbogen te verklaren?

Is het jou ook weleens opgevallen dat er door sommige eiland- en vulkaanketens op de kaart een duidelijke gebogen lijn of curve kan worden getrokken? Binnen de geologie noemen we een dergelijk verschijnsel eilandbogen of vulkaanbogen.

Online28.10.2024

Hoe valt het ontstaan van eilandbogen of vulkaanbogen te verklaren?
Online marketingcampagnes vooral effectief voor nieuwe klanten

Online marketingcampagnes zorgen voor aanzienlijk meer nieuwe klanten, zonder dat de bestaande klanten worden geactiveerd. Uit onderzoek blijkt dat campagnes op bijvoorbeeld social media zorgen voor 170 procent nieuwe klanten.

Marketing01.10.2024

Online marketingcampagnes vooral effectief voor nieuwe klanten
Gecombineerde NIVEL- en CBS-gegevens COVID-19-pandemie zijn prima te verklaren!

Elke zichzelf respecterende data-wetenschapper weet dat je niet zonder meer verschillende datasets uit verschillende onderzoeken met elkaar kunt vergelijken. Op dergelijke verschillende datasets kunnen namelijk onvergelijkbare omstandigheden van toepassing zijn die onderlinge vergelijkingen een uiterst heikele zaak maken.

Nieuws17.09.2024

Gecombineerde NIVEL- en CBS-gegevens COVID-19-pandemie zijn prima te verklaren!
“Trap Er Niet Influencer” doet onderzoek naar effecten van social media

Denk je echt dat je in één dag rijk kan worden door wat domme trucjes van een of andere zelfverklaarde influencer? Ze beloven gouden bergen, maar hoe zit het nu echt? In deze nieuwe achtdelige televisieserie ‘Trap er Niet Influencer’ onderzoeken presentatoren Filemon Wesselink, Mark Baanders, Vera Verzijl en Sarah Bakker verschillende trends en invloeden van social media met een kritische en humoristische blik.

Social Media04.09.2024

“Trap Er Niet Influencer” doet onderzoek naar effecten van social media
De stollingsgesteenten cyclus op aarde

De meeste mensen kunnen zich wel voorstellen dat onze planeet van binnen naar buiten is opgebouwd overeenkomstig een aflopend dichtheidsprofiel. Met van binnen naar buiten een nikkelijzeren vaste binnenkern, een nikkelijzeren vloeibare buitenkern, een vaste ondermantel van silicaatarmere gesteenten, een vaste bovenmantel van silicaatrijkere gesteenten en 'last but not least' onze geliefde aardkorst.

Nieuws21.08.2024

De stollingsgesteenten cyclus op aarde
Heeft AI-chatbot ChatGPT onze levens echt veranderd?

Er wordt steeds vaker gesproken over een AI-bubbel, zeker nu de aandelen van techbedrijven enorme dips tonen. Barst die bubbel straks echt? Het is niet zo dat AI-chatbots ons niets hebben gebracht. Zo is er onderzoek gedaan naar of ChatGPT onze levens echt heeft veranderd en daar komt positief nieuws uit.

Artificial Intelligence14.08.2024

Heeft AI-chatbot ChatGPT onze levens echt veranderd?
Stratovulkanen, schildvulkanen en supervulkanen

Binnen dit en binnen een vervolgartikel ga ik nader in op de beschrijving van enkele typen van vulkanen. Daarbij beperk ik mij hoofdzakelijk tot de typische vulkanen die ontstaan als gevolg van de subductie van tektonische aardplaten of als gevolg van mantelpluimen (hotspots). Dit betreffen voornamelijk stratovulkanen, schildvulkanen en supervulkanen. 

Nieuws12.08.2024

Stratovulkanen, schildvulkanen en supervulkanen

Verder lezen over Wetenschap

Hoe valt het ontstaan van eilandbogen of vulkaanbogen te verklaren?

Is het jou ook weleens opgevallen dat er door sommige eiland- en vulkaanketens op de kaart een duidelijke gebogen lijn of curve kan worden getrokken? Binnen de geologie noemen we een dergelijk verschijnsel eilandbogen of vulkaanbogen.

Online28.10.2024

Hoe valt het ontstaan van eilandbogen of vulkaanbogen te verklaren?
Je kunt nu Spider-Man worden met echte webshooters

De webshooters van Spider-Man kun je straks gewoon kopen. Niet die van de speelgoedwinkel die je zelf even later meer moet oprapen, maar zo goed als echte die 80 keer zijn eigen gewicht kan tillen.

Technology23.10.2024

Je kunt nu Spider-Man worden met echte webshooters
‘Lucide dromen wordt het volgende grote ding na AI’

Het is wetenschappers gelukt om twee mensen apart van elkaar in slaap een gesprek te laten hebben in die dromen.

Technology18.10.2024

‘Lucide dromen wordt het volgende grote ding na AI’
De klimaatcrisis gaat een nieuwe fase in: wat betekent dat?

De onvoorspelbaarheid zit hem in de extremen die extremer worden en korter op elkaar plaatsvinden. Hoe kunnen we erop anticiperen?

Nieuws10.10.2024

De klimaatcrisis gaat een nieuwe fase in: wat betekent dat?
Probeer wraakporno maar eens offline te krijgen

Wraakporno richt de meeste schade aan in de eerste 48 uur. Dat is problematisch, want zo snel kun je het vaak niet offline laten halen.

Social Media09.10.2024

Probeer wraakporno maar eens offline te krijgen
Waarom goede tattoos steeds duurder worden

Heb je tatoeages? Als je antwoord ja is, dan is de volgende vraag: weet je wel wat je in je lichaam hebt laten prikken?

Nieuws03.10.2024

Waarom goede tattoos steeds duurder worden
Bizar: Deze robot heeft een hand als Thing van de Addams Family

Robots hebben vaak handen die gewoon aan hun arm zitten: handig met alle elektriciteitsdraden natuurlijk. Een nieuwe robot doet het helemaal anders: hallo Thing!

Technology30.09.2024

Bizar: Deze robot heeft een hand als Thing van de Addams Family

Robot met losse handjes
Hoe oceanische lithosfeer en mariene sedimenten op continenten beland(d)en

Ten gevolge van de stollingsgesteentencyclus op onze planeet is er in de loop van de geologische geschiedenis een vrij strikte scheiding ontstaan tussen oceanische lithosfeer enerzijds en continentale lithosfeer anderzijds.

Online27.09.2024

Hoe oceanische lithosfeer en mariene sedimenten op continenten beland(d)en