Dan Apple, dan Google, dan Facebook: techbedrijven krijgen regelmatig gigantische boetes. Van Europa, maar ook van de Verenigde Staten. De reden dat de boetes zo hoog zijn, dat heeft simpelweg te maken met het enorme volume waarmee deze bedrijven te maken hebben. Maar, hoe komt het toch dat deze boetes worden opgelegd?
Het is een mix van verschillende dingen, maar er is wel een gemene deler: macht. Techbedrijven zoals Meta en Google hebben veel macht. Facebook ligt nu onder vuur omdat Meta Instagram en WhatsApp zou hebben gekocht om zijn macht te vergroten. Google heeft daarentegen problemen met zijn advertentie-afdeling, waarmee het ook te veel macht zou opeisen.
Een van de grootste redenen dat die macht zo aan banden wordt gelegd is de Digital Markets Act (DMA), vrij nieuwe wetgeving uit Europa die techbedrijven onder andere verplicht om geen voorkeursbehandeling te geven aan eigen diensten en dat data niet zomaar mag worden gecombineerd. Het zorgde er ook voor dat Apple en Google niet meer alleen hun eigen App Store en Play Store mogen aanbieden, maar ook andere appwinkels beschikbaar moeten maken.
Het is dus vooral het beperken van de macht, omdat het voor nieuwe platforms eigenlijk ondenkbaar is dat die zichzelf een weg naar het grote publiek vechten. Bedenk maar eens wat een gemiddeld bedrijf met Google te maken heeft: toch al vrij snel vrij veel. Zelfs als je een nagelsalon runt, dan wil je toch dat mensen je vinden als ze op nagelsalon en je woonplaats googlen.
En Meta: je zal toch je creaties op Instagram moeten zetten om meer bekendheid en klandizie te krijgen. En dan is er ook nog Facebook, waar sommige mensen nog steeds inchecken en je bedrijf misschien wel zoeken, daar zal je ook aanwezig moeten zijn. Mensen willen je ook misschien WhatsAppen om een afspraak te maken. Je hebt dus al vrij snel veel te maken met deze bedrijven. Niet alles is even goed meetbaar, maar er helemaal niet zijn betekent vaak dat je jezelf in de voet schiet.
Tegelijkertijd is het de vraag of de DMA niet te laat is. Als je op Google naar een locatie zoekt, dan zie je niet standaard heel groot Google Maps in beeld, omdat Google meer ruimte moet bieden aan andere kaartenbedrijven. Het publiek is inmiddels echter al zo bekend met Google Maps, dat ze toch niet zo snel naar een andere kaartenmaker zouden gaan. Het is een complexe situatie omdat we door de jaren heen nu eenmaal heel erg gewend zijn geraakt aan deze platforms. Daar is WhatsApp waarschijnlijk het beste voorbeeld van: hoeveel mensen er in Nederland ook naar Signal overstappen, je zal toch vaak WhatsApp er ook naast moeten houden omdat niet iedereen daarop overgaat.
Dat de DMA veranderingen toebrengt is duidelijk, maar zijn het veranderingen waar we veel aan hebben? Eerlijk is eerlijk, waarschijnlijk momenteel nog niet. Daarvoor zijn we veel te veel verstrengeld met deze platforms, maar dit kan een heel interessante zijn voor de lange termijn, omdat hierdoor wel meer ruimte vrijkomt voor een ander platform. Het gaat nu even om het loswiebelen van die bedrijven, zodat er uiteindelijk meer ruimte is voor anderen. Dat is niet van vandaag op morgen, en daar zullen waarschijnlijk nog veel miljoenenboetes en beroepen tegenaan worden gesmeten. Maar wie weet of we over 10 jaar nog steeds Google Mappen, of toch voor iets anders kiezen: de EU weet het wel, nu wij nog.
