Hij werd tijdens Kerstmis 2021 gelanceerd en hij is nu, een maand later, op zijn bestemming aangekomen. De ruimtetelescoop James Webb is 1,5 miljoen kilometer bij ons vandaan, goed uitgeklapt en hij mag nu aan het werk.
De ruimtetelescoop, die is vernoemd naar een voormalig hooggeplaatst persoon bij NASA, heeft nog één grote draai gemaakt om uiteindelijk op zijn juiste positie in de ruimte te komen. Het waren spannende tijden voor aarde, maar nu gaat het eigenlijk pas echt beginnen. De ruimtetelescoop moet het stokje overnemen van de Hubble, al zal die nog niet direct met pensioen gaan. Beide missies blijven wel naast elkaar bestaan.
Het is een bijzondere reis die James Webb heeft afgelegd, want hij moest niet alleen zo ver gaan, er waren ook allerlei opdrachten die hij onderweg moest voltooien. Geen tien, geen 3, geen 30, maar 344 stuks. Omdat hij niet met al zijn uitsteeksels en in zijn volledige lengte kon worden gelanceerd, moest hij gaandeweg zaken uitschuiven, openvouwen, enzovoort. Er kon dus ontzettend veel misgaan. Sommige dingen konden op aarde niet eens goed getest worden, dus daarvan was het maar de vraag hoe dat met alle druk en onbekende ruimte-omstandigheden zou gaan.
Maar het is het gigantische gevaarte gelukt. Er was nog een koerscorrectie nodig, de stuwraketten moesten vijf minuten aan en zo kwam hij op zijn plek terecht. Hij is ‘thuis’ in een baan om Lagrangepunt 2 en klaar om aan de échte missie te beginnen. Simpel gezegd: kiekjes schieten, moeilijker gezegd: allerlei vragen die we al sinds ons bestaan hebben beantwoorden. Met zijn infrarood kan hij altijd de zon, aarde en maan in de gaten houden, want die bevinden zich vanaf Webbs plek altijd aan dezelfde kant. Ook zijn de omstandigheden perfect: het is er niet te heet van de zon, wat belangrijk is om alle instrumenten aan boord lekker koud te houden.
Nou, kom maar op met die foto’s, denken we nu, maar zo makkelijk gaat dat niet. James Webb mag dan al zijn stapjes hebben uitgevoerd en op de goede plek gepositioneerd zijn: hij moet nog vijf maanden lang worden klaargestoomd door de wetenschappers voor hij zijn eerste misschien wel levensveranderende observaties gaat doen. Zo moet de hoofdspiegel nog heel goed worden uitgelijnd, want alle 18 onderdelen moeten perfect op hun plek zitten om goed als één grote spiegel te kunnen werken.
De telescoop gaat ook analyses maken en wel van de atmosfeer van planeten buiten ons zonnestelsel. Zo komen we meer te weten over processen op die planeten. Stel je voor dat dit biologische processen zijn: dit kan van grote invloed zijn op vragen rondom andere levensvormen in de ruimte. Erg spannend, want het kan veel betekenen voor ons aardbewoners. Ook hopen we natuurlijk meer vragen beantwoord te krijgen over ons eigen bestaan en misschien zelfs ontstaan.
De eerste foto’s vanaf James Webb worden verwacht in de zomer. Het duurt overigens niet een maand om de foto’s terug te sturen: als het goed is zijn die er gewoon snel. En we kunnen op langdurige ondersteuning rekenen, want de lancering ging zo goed, dat er weinig hoefde te worden bijgestuurd. Hierdoor kan James Webb als het goed is wel 20 jaar vooruit. Eerst werd gehoopt op 5, toen werd gedacht aan 10, maar nu wordt er zelfs 20 gefluisterd. Waar voor ons geld, want het apparaat kostte wel 8.867.400.000 euro. Dat hij maar vele dure, maar onbetaalbaar waardevolle plaatjes mag schieten.
