Astronauten die helemaal geen hoofdpijn hebben normaal, blijken aan boord van het International Space Station toch wel met hoofdpijn te kampen. Hoe zit het met deze ruimtehoofdpijn en is er iets aan te doen?
Je kunt je ongetwijfeld voorstellen dat die G-krachten die op het lijf drukken bij de lancering heftig zijn voor het hele lijf, maar dat is waarschijnlijk niet wanneer de ruimtehoofdpijn opkomt. In een paper stellen onderzoekers dat de kans groot is dat astronauten terwijl ze in de ruimte zijn migraines of spanningshoofdpijn ontwikkelen wanneer ze langer dan 10 dagen in de ruimte verblijven.
Onderzoekers keken naar 24 astronauten die in het International Space Station wonen: mensen van NASA, mensen van ESA en mensen van JAXA die daar tussen november 2011 en juni 2018 woonden. Gezamenlijk staan ze garant voor 3.596 dagen in de ruimte en het zijn dus zeker mensen die langer dan 10 dagen in de ruimte verbleven. Er wordt door Ron van Oosterhout van de Universiteit van Leiden wel gesteld dat de hoofdpijn opspeelt door het verblijf in de ruimte. 22 astronauten hadden hoofdpijn, terwijl ze in veel gevallen nooit hoofdpijn hadden. Er werd wel 378 keer hoofdpijn geregistreerd tijdens hun ruimtevlucht, en dat kwam neer op 92 procent van de astronauten. Terwijl maar 38 procent voor hun ruimte-avontuur wel eens hoofdpijn had.
Hij schrijft: “Het vestibulaire systeem, dat het evenwicht en de lichaamshouding beïnvloedt, moet zich aanpassen aan het conflict tussen de signalen die het verwacht te ontvangen en de signalen die het daadwerkelijk ontvangt bij afwezigheid van normale zwaartekracht. Dit kan leiden tot bewegingsziekte in de ruimte in de eerste week, waarbij hoofdpijn het meest gerapporteerde symptoom is. Ons onderzoek toont aan dat hoofdpijn ook later in de ruimtevlucht optreedt en gerelateerd zou kunnen zijn aan een toename van de druk binnen de schedel.”
Het gaat ook vaak om spanningshoofdpijn: 90 procent, terwijl 10 procent migraine was. Die migraine was vooral in de eerste week voelbaar. Er is echter ook goed nieuws: nadat de astronauten weer met beide benen op de grond stonden, werden er geen hoofdpijnen meer vastgelegd. Hoe ze precies ontstaan is niet helemaal duidelijk, maar de onderzoekers denken dat specifieke ruimtetherapie tegen hoofdpijn zou kunnen helpen. Iets wat belangrijk is om te ontwikkelen, want als we straks naar Mars willen gaan, zijn we nog veel langer onderweg.
