Luchtvervuiling is een groot probleem, zeker in een vrij dichtbevolkt land als Nederland. Topsporter Dafne Schippers heeft in de aanloop naar de Olympische Spelen in Tokio besloten de proef op de som te nemen: ademt zij vaak luchtvervuiling in? Uitgerust met een speciale Dyson-rugzak om overal de luchtkwaliteit te kunnen meten, ging ze op pad.
Dafne woont in de omgeving van Arnhem en droeg de afgelopen maanden een draagbaar GPS-apparaat om de luchtkwaliteit te meten. Deze Dyson-rugzak ging op haar wekelijkse vrije dag overal met haar mee naartoe: of ze nou met de hond ging rennen of de stad in ging. In een logboek hield de sporter vervolgens bij welke activiteiten ze deed en wat de Dyson Data Engineers hebben geanalyseerd. Wat daarbij hielp zijn de Dyson luchtreinigers voor in huis, die voortdurend de luchtkwaliteit in de gaten houden en aangeven wanneer deze verandert.
Dyson heeft recentelijk al onderzoek gedaan naar de luchtkwaliteit en daaruit bleek dat de lucht door de lockdown schoner is geworden. Buiten tenminste, want binnen is luchtvervuiling juist gestegen. Het is iets waar veel mensen aan bijdragen, zelfs Dafne zelf, die juist veel baat heeft bij schone longen. Naast dat zij met haar hond loopt in het park, gaat ze op haar vrije dag ook met de auto en kookt ze eten. Dit zijn twee activiteiten die direct invloed hebben op de luchtkwaliteit, want er worden dingen gekookt en die onzichtbare deeltjes komen in de lucht terecht die we vervolgens inademen.
Uit de data afkomstig uit de rugzak van Dafne en de luchtreinigers in haar huis, is gebleken dat er verschillende ‘verborgen’ vervuilers hun werk deden. Denk daarbij aan stikstofdioxide, fijnstof en vluchtige organische stoffen (zoals huishoudelijke dampen). De hoogste concentraties zijn opgevallen in het verkeer, maar 80 procent van de volledige blootstelling aan luchtvervuiling is binnen in je eigen huis. Hoewel het dus heel fijn is om te zien dat de buitenlucht erg schoon is door de lockdown, stijgt de vervuiling van de lucht enorm zodra je de auto pakt. Fijnstof en uitlaatgassen zweven en dwarrelen vrij in de lucht.
Voor de auto klinkt het logisch, maar hoe zit dat toch met al dat fijnstof binnen? PM2.5-fijnstof (vaak veroorzaakt door bacteriën, allergenen of roken) zit ook in dingen die je niet verwacht. Spray bijvoorbeeld naast je luchtreiniger maar eens een beetje deodorant op. Zelfs als je dat ‘veilig’ onder je shirt doet, dan nog weten er veel deeltjes in de lucht te komen. Je luchtreiniger zal hier dan ook meteen op aanslaan. Dit is ook opgevallen in het onderzoek bij Dafne: uiteraard rookt ze niet, maar ze spuit wel regelmatig deodorant en parfum op. Als sporter waarschijnlijk zelfs meer dan anderen, omdat ze waarschijnlijk gemiddeld vaker onder de douche springt.
Daarnaast zijn allerlei handelingen in de keuken ook al snel luchtvervuilend. Of het nu gaat om het koken van ontbijt of diner, of het schoonmaken van het aanrecht: er wordt een duidelijke piek gemeten in fijnstof en vluchtige organische stoffen. Dat is heel slecht voor je longen, want door al die stoffen in je lijf heb je meer kans op astma, longkanker, hart- en vaatziekten en COPD. Zeker als je al aanleg hebt voor deze ziektes, kan blootstelling aan de slechte lucht dit sneller verergeren. Hoewel iemand als Dafne Schippers er een ontzettend gezonde levensstijl op nahoudt, is het reinigen van haar keuken door de vluchtige stoffen bijna net zo ongezond als een sigaret opsteken. Het is iets dat niet veel mensen weten, maar het is enorm schadelijk wat er allemaal in schoonmaakmiddelen zit om de boel hygiënisch te maken.
Het is niet altijd een reiniger in de keuken die roet in het eten gooit (of liever gezegd: fijnstof in de lucht). Soms scheiden bepaalde bloemen gassen af, of komt er formaldehyde uit verf, behang en multiplex. Dat is een verontreinigd gas dat je door zijn kleurloosheid en weinige geur bijna niet opmerkt. Bovendien zijn de deeltjes enorm klein, waardoor ze moeilijker zijn om op te vangen.
Dafne zegt er zelf over: “Ik train hard, ik drink goed, ik eet gezond, en doe alles om de beste van de wereld te zijn. Ik vind het daarbij minstens zo belangrijk om gezonde lucht in te ademen. We hebben onze longen hard nodig.” Eigenlijk maakt ze het zichzelf dus extra zwaar bij een training door vooraf flink te koken en de keuken netjes schoon achter te laten door bepaalde reinigingsmiddelen te gebruiken.
Dyson tipt meerdere dingen aan Dafne en de rest van de wereld om te doen: zo hoopt het dat mensen zich bewuster worden van vervuilde plekken en daar dan ook zo kort mogelijk proberen te zijn. Het verwijst bovendien naar luchtmeetnet.nl, waar je de luchtverontreinigingsvoorspelling voor gebieden kunt zien. Zeker nu de lucht buiten schoner is geworden, is het extra goed om je huis goed te ventileren. Let wel op als jenaast een drukke weg of treintraject woont, daar haal je ‘vieze’ lucht weer naar binnen. Zeker als je gaat koken, dan is ventileren extra belangrijk. De afzuigkap is niet alles, maar zeker als die goed is aangesloten, dan moet dit de luchtkwaliteit wel beter houden dan wanneer je hem vergeet of niet goed aansluit.
Tot slot is een luchtreiniger een optie om de luchtkwaliteit in je huis te verbeteren. Je kunt dan het beste kiezen voor een exemplaar die niet alleen de lucht filtert, maar ook schonere lucht weer door de kamer blaast. Dat helpt de lucht beter te maken, zeker omdat deze altijd in beweging is. En dat heeft weer enorm voordeel voor mensen zoals Dafne Schippers, die ook voortdurend in de beweging zijn.
Check hier voor informatie over de samenwerking tussen Dafne Schippers en Dyson.
