Ruimtesonde Voyager 1 gedraagt zich al een tijdje wat vreemd. Er lijkt niets mis te zijn als we kijken naar zijn functioneren, maar de gegevens die hij verstuurt slaan als een tang op een varken.
NASA spreekt van een mysterie: “Uitlezingen van het attitude-articulatie- en controlesysteem (AACS) van de sonde weerspiegelen niet wat er werkelijk aan boord gebeurt. De AACS controleert de oriëntatie van het 45 jaar oude ruimtevaartuig. Het houdt onder andere de krachtige antenne van de Voyager 1 precies op de aarde gericht, waardoor het gegevens naar huis kan sturen. Alle tekenen wijzen erop dat de AACS nog steeds werkt, maar de telemetriegegevens die hij retourneert, zijn ongeldig.”
De gegevens lijken bijna willekeurig te zijn gegenereerd en geven in ieder geval geen enkele mogelijke staat weer waarin de AACS zich zou kunnen bevinden. Het opmerkelijke is dat dit euvel geen storingsbeveiligingssystemen aan boord heeft veroorzaakt. Die systemen zorgen dat ee ruimtevaartuig in de “veilige modus” gaat. Hierbij worden alleen essentiële bewerkingen uitgevoerd, waardoor ingenieurs de tijd hebben om een probleem te diagnosticeren. Het signaal van de ruimtesonde is ook niet zwakker geworden, dus het lijkt erop dat de antenne zijn richting met aarde nog steeds juist heeft.
Het is allemaal erg spannend, want natuurlijk denken mensen direct aan een onderschepping van ander leven. Voyager 1 is ook wel heel ver weg. Al sinds 1977 is de verkenner op pad om ons antwoorden te geven op ruimtevragen. Inmiddels is hij in een compleet ander zonnestelsel te vinden: 23,3 miljard kilometer bij ons vandaan. Dat is heel indrukwekkend. Het is namelijk het verste object in de ruimte (tenminste, dat wij als mensheid hebben gemaakt). Het apparaat is zo ver weg dat het best even nodig heeft voordat zijn data op aarde aankomt.
Om precies te zijn duurt het 20 uur en 33 minuten om te communiceren, waardoor je met één heen-en-weertje al gauw twee dagen verder bent. NASA hoopt iets met een software-update te kunnen doen, maar het houdt haar hart vast. Misschien is het niet mogelijk om Voyager 1 te redden. Hoewel hij al veel langer werkend is dan ooit werd verwacht, zou dat toch erg zonde zijn. Zijn ‘broer’ Voyager 2 werkt overigens nog wel volledig naar behoren.
De twee sondes bevinden zich op locaties in de ruimte waar hoge straling is en het kan zijn dat dat de boel in de war stuurt. Tegelijkertijd is het niet zo dat Voyager 2 die problemen heeft, wat het handig maakt om ze met elkaar te kunnen vergelijken. Technische experts zijn al dagen bezig om te zorgen dat Voyager 1 weer in een begrijpelijke ’taal’ spreekt. In principe wil NASA met de twee sondes doorgaan tot tenminste 2025, dus het zou zonde zijn als de missie voor Voyager 1 toch nog eerder wordt afgebroken. Hoe het ook zal gaan, het is in ieder geval interessant wanneer NASA spreekt van een mysterie. Het zet je toch aan het denken welke boodschap het apparaat nu werkelijk probeert te sturen…