NASA gaat een robot lanceren richting Mars die wel heel speciaal is. De InSight (dat net iets beter bekt dan ‘Interior Exploration using Seismic Investigations, Geodesy and Heat Transport’) zal vandaag gelanceerd worden vanaf de Vandenberg Air Force Base, wat al op zich uniek is. Het is de eerste keer dat een interplanetaire missie vanaf daar zal vertrekken, maar dat is niet het speciale aan deze robot-lander.
Als alles goed gaat en de Insight over een maand of zes op Mars is aangekomen gaat hij namelijk graven. Diep graven. Het plan is dat de InSight minstens vijf meter diep de grond van Mars is gaat en dat is exponentieel dieper dan ooit een andere robot heeft gegraven. Als dat lastig lijkt voor een eenzame robot op Mars: dat is het ook. De robot maakt gebruik van het Heat Flow and Physical Properties Package (HP3), dat als bijnaam “de mol” heeft.
Dat werkt zo: de Mol is een soort tube met daarin een mechanisme dat met een veer kan blijven hameren. Dat genereert een hoop frictie en dus hitte en daar komt het ‘heat flow’ gedeelte om de hoek, want na elke halve meter stopt het apparaat en wordt er gewacht tot de hitte tot normale temperaturen is teruggekeerd. Dat kan uren of zelfs dagen duren, maar daarna gaat de Mol weer lekker verder.
De reden dat er ‘maar’ tot vijf meter wordt gegraven is dat er dieper dan dat serieus hard gesteente zal liggen, althans dat is de mening van geologen die met het probleem bezig zijn. De grote vraag is natuurlijk: wat moeten ze met een gat in Mars? En waarom moet dat zo diep zijn? Een deel van het antwoord is dat de wetenschappers graag willen weten hoe veel hitte er vanuit de binnenkant van Mars naar buiten vloeit, want dat zou een inzicht geven in het materiaal waar de planeet van gemaakt is en in hoeverre zich dat verhoudt tot de maan en de aarde.
Het boren an sich zal best wat interessante monsters opleveren, maar dat is maar een klein gedeelte van de missie. Een ander apparaat dat SEIS heet (Seismic Experiment for Interior Structure) wordt op de oppervlakte van Mars gezet voordat de Mol aan de slag gaat en dat is een hele gevoelige seismometer, die de vibraties op en onder de oppervlakte kan meten en zo kan er een interne ‘kaart’ van Mars gemaakt worden. Daar kan verrassend veel data uitgehaald worden, ook bijvoorbeeld hoeveel water er nog onder de oppervlakte van Mars opgesloten zit.
Historisch zat daar veel meer dan er nu te vinden is en de wetenschappers willen er graag achter komen hoe dat gebeurd is en wat het betekent voor onder andere onze planeet. We moeten dus wel nog best lang op resultaten wachten, maar vandaag begint een reis die ons veel informatie gaat opleveren. Als de lancering goed gaat.
[Afbeeldingen © NASA]
