Technology18.02.2015

Machines zijn er om de mens te helpen


Computers en robots kunnen straks meer dan wij ooit voor mogelijk hebben gehouden. Moeten we daar bang voor zijn of niet? Machines zijn er altijd geweest om de mens te ondersteunen en er is geen enkele reden om aan te nemen dat dat in de toekomst zal veranderen. Sterker nog, we worden straks beter geholpen dan ooit.

Vanaf de oorsprong van de mensheid onderscheiden we ons van andere diersoorten doordat we instrumenten ontwikkelen die ons leven gemakkelijker maken. Waarmee we welvaart creëren, meer kunnen dan we ooit zouden bereiken met alleen onze handen en voeten. Machines horen bij de mens en zijn vernieuwingsdrift. We hebben er de wereld mee gecreëerd waarin we nu leven.

Ook de computer is ons gereedschap: misschien wel de mooiste machine die we ooit hebben bedacht. Hij staat ons al bijna een eeuw terzijde. In de jaren twintig van de vorige eeuw begon hij zijn carrière als eenvoudige rekenhulp, waarna we in de jaren vijftig het tijdperk van de programmeerbare computer binnenstapten. Dat tijdperk hebben we eigenlijk nog steeds niet achter ons gelaten. Al zijn computers vandaag de dag gigantisch veel sneller dan die van zestig jaar geleden, ze zijn nog steeds gebouwd volgens hetzelfde principe: de Von Neumann-architectuur van processor en geheugen, verbonden door een bus. Opslag en verwerking gebeuren serieel, in een eindeloos heen-en-weer rijdende trein. De mens daarentegen is in staat om gelijktijdig data op te slaan en te verwerken. Dit concept biedt enorme kansen.

Moore tegen zijn plafond

Ook jouw allernieuwste smartphone werkt nog steeds volgens het Von Neumann-principe.

Maar diverse ontwikkelingen zorgen ervoor dat we op een breukvlak staan. Aan de ene kant komt de Wet van Moore binnenkort ten einde: die wet zorgde ervoor dat we elke twee jaar het aantal transistors op een computerchip konden verdubbelen. Nu we chips op nanoschaal fabriceren, is de rek eruit: atomen zijn immers niet kleiner te maken dan ze zijn. Fysiek zit Moore tegen zijn plafond.

Tegelijk verzamelen we dankzij smartphones en sensoren al een jaar of wat enorme bergen data. Om een idee te geven: samen produceren we in 2020 44 zetabytes aan data. Dat is 44 met 21 nullen erachter; één zetabyte is al 700.000 keer de grootste bibliotheek ter wereld. Van die Big Data kunnen we ontzettend veel leren. Te mooi om niets mee te doen dus, echter te veel om ooit door mensenogen bekeken en begrepen te worden.

De zelflerende computer

Met technische optimalisaties zoals ‘parallel computing’ verschillende computers tegelijk het werk laten doen hebben we het tempo verhoogd waarmee we onze Big Data kunnen analyseren. Vervolgens hebben we een grote stap gezet door computers te laten werken volgens het menselijk denkpatroon van observeren, interpreteren, evalueren en beslissen.

Watson, de zelflerende computer van IBM, is daar het bekendste voorbeeld van. Die begrijpt menselijke taal en context, leert bij elke interactie bij, stelt hypotheses en wedervragen en zet vervolgens de antwoorden netjes op een rij – inclusief argumentatie. volledigheid, accuraat -en juistheid. Watson verricht tegenwoordig baanbrekend werk in maatschappelijk relevante terreinen in de zorg, retail, banking, stadsplanning en ja zelfs in de keuken!

De echte doorbraak komt eraan

Om een voorbeeld te noemen: nu al helpt Watson artsen met het doorploegen van medische informatie waar ze anders jaren voor nodig zouden hebben. Een gemiddelde arts besteed ongeveer maar 5 uur in de maand voor educatie doeleinden. Toch prettig dat je een systeem tot je beschikking hebt die 200 miljoen pagina´s per seconde kan doornemen en je kan adviseren welke mogelijkheden er beschikbaar zijn.

Kinderspeelgoed die via de Cloud verbonden is aan Watson zodat kinderen via natuurlijke taal allerlei vragen en gesprekken kunnen voeren en daardoor spelenderwijs leren.

Consumenten die via een mobiele app advies kunnen vragen welke wijnen bij een bepaald gerecht pasten en waarom dat is, welke alternatieven er zijn, wat ze kosten en een licht indictie aangeeft waar de fles staat in de schappen en/of te bestellen is.

Chef Watson, hulp in de keuken die het mogelijk maakt om triljoenen combinaties ingrediënten bij elkaar te brengen en heerlijke gerechten kan maken waarop een mens nooit opgekomen zou zijn. Makkelijk voor sporters, diabeten, mensen met gluten allergie etc. Deze toepassing heeft in Januari 2015 de Horecava Innovatie Award gewonnen.

Watson is nog altijd een computer die is ingericht volgens de Von Neumann-architectuur. De echte doorbraak moet nog komen. Dat gebeurt wanneer het ons lukt om computers te maken die zijn ingericht volgens de architectuur van ons brein. Want wat maakt ons mensen zo uniek? Wij kunnen opslaan en verwerken tegelijk, dankzij de 85 miljard neuronen in ons brein, verbonden door 100 triljoen synapsen. Stel je voor dat je die complexiteit in een chip weet te vatten.

Het menselijk denkproces op een chip

En daar komt de neurochip kijken, de grootste computerinnovatie sinds het ontstaan van de programmeerbare computer. Met deze neurochips – waarvan in augustus 2014 een tweede versie het licht zag – kunnen we voor het eerst een worm hersenstructuur in een chip nabootsen. We hebben deze neurochip inmiddels op een drone geïmplementeerd en onthoudt waar hij vliegt en anticipeert op situaties.

Naar verwachting lukt het ons om over acht tot negen jaar de menselijke hersenen in kaart te brengen. Daarmee hebben we de blauwdruk in handen voor een machine die hetzelfde denkproces volgt. Of zoals we het intussen zijn gaan noemen: cognitive computing. Dat klinkt eng. Maar is het zo eng als de Hollywoodfilms ons willen doen geloven?

De mens houdt altijd het heft in handen

Machines zijn er om onze kwaliteit van leven te verhogen, niet om ons de loef af te steken. En dat is precies het verschil tussen de nachtmerries van Hollywood en de toekomstdroom die ik er zelf op nahoud. Want stel je voor wat er gebeurt als we Watson voorzien van neurochips. Nu moeten we Watson nog vooraf volstoppen met informatie. Hij kan onze beslissingen alleen ondersteunen op basis van bestaande inzichten. Dat scheelt al heel veel, omdat wij vele mensenlevens nodig zouden hebben voor wat Watson in een achteloze namiddag kan. Maar gewapend met neuro-synaptische chips beschikt Watson over voorspellende gaven.

Om een paar voorbeelden te geven die letterlijk dicht bij huis liggen: Watson kan straks met alle informatie uit auto’s, smartphones, social media en sensoren in lantaarnpalen langs de weg aan gerichte verkeersplanning doen. Voorspellen waar de wegen zullen dichtslibben, om jou vervolgens een alternatieve route te geven. Misschien zit je dan al wel in een zelfrijdende auto, en ook daarvoor is cognitive computing nodig om de veiligheid te garanderen die daarbij past. Want wat maakt een mens tot een prima bestuurder van zijn auto? Dat hij de context begrijpt van alles wat hij om zich heen ziet. Dat kan een cognitive computer straks ook.

Plaats geven in de samenleving

Natuurlijk moeten we een discussie voeren over de ethische aspecten. Sterker nog, dat zijn we als samenleving aan onszelf verplicht. Computerbedrijven ontwikkelen nieuwe technologieën met de beste bedoelingen, maar het is aan ons allemaal – overheid, bedrijfsleven, onderwijsinstellingen, burgers – om de grenzen te bepalen.

Dat lijkt een lastige opgave, maar ik heb er alle vertrouwen in dat we als samenleving een plaats weten te geven aan deze slimme machines. Toen de auto werd uitgevonden, dachten we dat die de maatschappij zou ontwrichten. Toen internet in de kinderschoenen stond, dachten sommigen dat het niets zou toevoegen. De doemdenkers hebben ongelijk gekregen. Zo zal het nu weer gaan. De machine zal er zijn om de mens te ondersteunen.

Deze blogpost is geschreven door Gerard Smit van IBM.

Gerard Smit

Gerard Smit is Chief Technology Officer van IBM Benelux onderdeel van de Europese CTO Office, IBM Distinguished Engineer en lid van de IBM Academy of Technology. Gerard is nieuwgierig naar nieuwe technologische ontwikkelingen en houdt ervan om creatief en buiten de kaders naar oplossingen te zoeken. Hij is sterk verbonden met onderzoeksinstellingen, trendwatchers, analisten en andere externe innovatie instellingen.

...

Verder lezen over IBM

Wat is een quantumcomputer en waarom is het interessant?

Er is een grote doorbraak geweest in de wereld van kwantumcomputers, maar de kans is groot dat je daar niets over hebt gehoord. Het is namelijk niet echt een wereld waarvan grote aantallen mensen op de hoogte zijn. Wat e...

Technology10.02.2023

Wat is een quantumcomputer en waarom is het interessant?

​De toekomst van computers?

Zou het mogelijk zijn als we de intelligentie van Einstein, de context van Gandhi en het geheugen van de gehele mensheid geconsolideerd kunnen aanbieden op een hybride computerplatform? Zijn we in staat, in de nabije toe...

Technology04.05.2020

​De toekomst van computers?

Google bevestigt doorbraak in kwantumcomputerkracht

Google heeft laten weten dat het bedrijf een nieuwe doorbraak in kwantumkracht heeft bereikt in een artikel dat is gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift: Nature. De aankondiging komt precies een maand nadat...

Technology25.10.2019

Google bevestigt doorbraak in kwantumcomputerkracht

​Zijn wij drenkelingen op een houten vlot?

De technologische ontwikkelingen in onze maatschappij volgen zich in quantum snelheid op. We krijgen dagelijks zoveel informatie op ons af waardoor we steeds meer ondersteuning nodig hebben van intelligente systemen die...

Technology23.09.2019

​Zijn wij drenkelingen op een houten vlot?

IBM koopt Red Hat voor 34 miljard dollar – maar wat is Red Hat?

Microsoft heeft veel voor LinkedIn betaald toen ze die in 2016 kochten voor meer dan 26 miljard dollar, maar dat kan niet op tegen de 34 miljard dollar (in cash!) die IBM heeft gespendeerd aan het kopen van Red Hat. Dit...

Technology29.10.2018

IBM koopt Red Hat voor 34 miljard dollar – maar wat is Red Hat?

Techreus koopt ander model voor de toekomst
Deze AI zou wel eens je nieuwe favoriete parfum kunnen bedenken

IBM Research is in de geurtjes gegaan. Ze zijn namelijk gaan samenwerken met Symrise, een van de grootste bedenkers van smaken en geuren. Daar is een AI uitgekomen die Philyra heet, naar de Griekse godin van de geur. Die...

Technology25.10.2018

Deze AI zou wel eens je nieuwe favoriete parfum kunnen bedenken

'Eau d'intelligence artificielle'
​Oordelen over vooroordelen in AI

Ik had van het weekend voor het eerst de openhaard weer aan. Knetterend haardvuur vermengde zich met de geur van rode wijn. Op de achtergrond hoorde ik de muziek van George Michael “Listen without Prejudice!” Typisch...

Technology03.10.2018

​Oordelen over vooroordelen in AI

Call for code: kan jouw code helpen bij natuur- en klimaatrampen?

We hebben het al eerder gehad over Call for Code, een competitie die ontwikkelaars uitdaagt om technische oplossingen te vinden die voor, tijdens of na klimaat- en natuurrampen kunnen helpen. Maar wat kun je bedenken dat...

Technology07.07.2018

Call for code: kan jouw code helpen bij natuur- en klimaatrampen?

Verder lezen over Innovatie

Deze hypermoderne tank stelt je hele beeld van de legertank bij

Zeg je tank, dan denk je al gauw aan een gigantisch, groen geschilderd gevaarte met rupsbanden. Maar, niet lang meer: deze tank verandert dat.

Technology29.10.2024

Deze hypermoderne tank stelt je hele beeld van de legertank bij

‘Lucide dromen wordt het volgende grote ding na AI’

Het is wetenschappers gelukt om twee mensen apart van elkaar in slaap een gesprek te laten hebben in die dromen.

Technology18.10.2024

‘Lucide dromen wordt het volgende grote ding na AI’

Is de kassaloze supermarkt mislukt?

Albert Heijn had ooit een kassaloze AH To Go en al was dat een experiment, kunnen we stellen dat de kassaloze supermarkt niet werkt. 

Technology08.10.2024

Is de kassaloze supermarkt mislukt?

Den Haag ontvangt EU missie label voor duurzaamheid

Op 8 oktober ontving de gemeente Den Haag als eerste en enige Nederlandse stad het EU missie label ‘100 klimaat neutrale en slimme steden in 2030’. Ze krijgen deze erkenning omdat de gemeente Den Haag in Europa koploper is met haar innovatieve klimaatactiviteiten en -ambities. Deze erkenning is een steun in de rug voor de Haagse inwoners, ondernemers en met name de ondertekenaars van he Haags Klimaatakkoord.

Nieuws08.10.2024

Den Haag ontvangt EU missie label voor duurzaamheid

Backbase opent wereldwijde hoofdkantoor in Amsterdam

Backbase, de ontwikkelaar van het Engagement Banking Platform, opende vandaag zijn wereldwijde hoofdkantoor aan de Oosterdoksstraat 114 in Amsterdam. Deze verhuizing is meer dan alleen een adreswijziging; het is een nieuwe stap voorwaarts in de missie van het bedrijf om bankieren opnieuw vorm te geven en de klant centraal te stellen.

DC Business07.10.2024

Backbase opent wereldwijde hoofdkantoor in Amsterdam

10 Nederlandse start-ups om in de gaten te houden

In een land waarin veel beginnende ondernemingen zich zorgen maken over het ondernemersklimaat en investeringen in Nederlandse start-ups fluctueren, weten sommige jonge, startende bedrijven toch op te vallen.

Startups30.09.2024

10 Nederlandse start-ups om in de gaten te houden

Dit device biedt de oplossing voor hoge terugleverkosten

IQ NRG introduceerde eerder deze week een Zonnedimmer, daarmee kunnen eigenaren van zonnepanelen voorkomen dat ze moeten betalen voor het terugleveren van stroom en dus onnodige terugleverkosten hebben.

Gadgets20.09.2024

Dit device biedt de oplossing voor hoge terugleverkosten

Neuralink heeft tech die een blinde kan laten zien

De nieuwe stap van Neuralink gaat verder: Blindsight is gemaakt om mensen die blind zijn te laten zien. Zelfs als ze blind geboren zijn.

Technology18.09.2024

Neuralink heeft tech die een blinde kan laten zien

Verder lezen over Toekomst

De toekomst van leren: KLM en de impact van AI

Tijdens een Communitydag georganiseerd door NPULS sprak Timothy Druiventak van KLM.  Zijn lezing ging over over de rol van leren in het oplossen van zakelijke problemen bij KLM, met name in de context van technologie en kunstmatige intelligentie (AI).

Artificial Intelligence29.10.2024

De toekomst van leren: KLM en de impact van AI

Crikorama verkozen tot winnaar James Dyson Award 2024

Crikorama is een compact thuissysteem om zelf krekels te kweken. De levenscyclus van krekels kan volledig worden beheerd door het systeem waardoor het een duurzaam en milieuvriendelijk alternatief biedt voor vlees. De uitvinder van het systeem wint hiermee de James Dyson Award 2024 in Nederland.

Technology11.09.2024

Crikorama verkozen tot winnaar James Dyson Award 2024

zelf krekels kweken!
Challenge: Volledig autonoom dwergtomaten telen zonder menselijke tussenkomst

In de kassen van Wageningen University & Research in Bleiswijk zijn vijf teams van over de hele wereld begonnen aan de volgende fase van de Autonomous Greenhouse Challenge. De opdracht? Volledig autonoom dwergtomaten telen zonder menselijke tussenkomst.

Technology04.09.2024

Challenge: Volledig autonoom dwergtomaten telen zonder menselijke tussenkomst

Dit was het VINT Symposium van 2024

Voor de 30e keer was er het VINT Symposium in het Spant! te Bussum. Dit jaar stond het thema 'Echt Slim' centraal, wat een interessant perspectief bood op de rol van intelligentie in technologie. Elk jaar biedt het symposium de kans om nieuwe technologische trends en inzichten te verkennen, en dit jaar was geen uitzondering.

Events04.07.2024

Dit was het VINT Symposium van 2024

met als thema 'Echt Slim'
Merganser: een Offshore Floating Solar platform in de Noordzee

Met steun van energieproducent RWE heeft het Nederlands-Noorse bedrijf SolarDuck haar Offshore Floating Photo-Voltaic (OFPV) platform geïnstalleerd - een op zee drijvend platform dat zonne-energie opwekt.

Nieuws04.07.2024

Merganser: een Offshore Floating Solar platform in de Noordzee

In Brabant is het aantal startups met 22 procent toegenomen

Het aantal Brabantse startups is sinds 2020 spectaculair gegroeid. Met 1462 startups heeft Brabant nu de op twee na grootste startup-populatie van alle Nederlandse provincies. Dit is een stijging van bijna 22 procent ten opzichte van 2020, toen er 1200 startups waren. Deze cijfers komen naar voren uit het vandaag gepubliceerde Birch-rapport, dat in opdracht van startuporganisatie Braventure is uitgevoerd.

Startups27.06.2024

In Brabant is het aantal startups met 22 procent toegenomen

Symposium ‘Artificial Intelligence’ door het Jeroen Bosch Ziekenhuis

Eerder deze maand organiseerde het Jeroen Bosch Ziekenhuis (JBZ) een symposium getiteld ‘Artificial Intelligence’. Dit evenement was speciaal bedoeld voor de medewerkers van het ziekenhuis om hen bewust te maken van de mogelijkheden van Artificial Intelligence (AI) en de impact ervan op hun dagelijkse werk en regionale samenwerking.

Artificial Intelligence26.06.2024

Symposium ‘Artificial Intelligence’ door het Jeroen Bosch Ziekenhuis

De eerste legale E-step in Nederland: UrbMob Kick&Go

Steeds vaker zie je in Nederland op straat mensen (met name jongeren) met een e-step voorbij komen. E-step zijn dan ook al in grote getale verkrijgbaar. Maar helaas riskeer je daarmee vaak wel de kans op een boete. Of er...

Gadgets20.06.2024

De eerste legale E-step in Nederland: UrbMob Kick&Go