Technology14.07.2022

Maakt James Webb-telescoop kleurenfoto’s of zijn ze ingekleurd?


Iedereen heeft het erover: de eerste foto’s van de James Webb-ruimtetelescoop. Google wijdde er zelfs zijn Doodle aan deze week. Het zijn prachtige plaatjes, maar zijn die echt zo uit de ruimtetelescoop gekomen of zijn ze bewerkt? Met andere woorden: maakt James Webb wel kleurenfoto’s?

James Webb

James Webb is de opvolger van de Hubble-ruimtetelescoop. De Hubble is nog steeds in gebruik, maar is sinds we de eerste foto’s vanuit Webb zagen iets minder interessant geworden. Mede omdat het een veel langzamere telescoop is: het duurt soms wel twee weken om een foto te maken, waar James Webb er maar eventjes voor nodig heeft.

Om te weten of James Webb kleurenfoto’s maakt, is het goed om stil te staan bij hoe het 6,5 meter brede gevaarte fotografeert. In eerste instantie moet de ruimtetelescoop een bepaalde kant op staan, zodat hij een foto maakt van het juiste gedeelte van het universum. Vervolgens moet hij worden gekalibreerd, zodat er geen bewogen foto ontstaat maar een scherp kiekje.

Infrarood

Dat kiekje maakt James Webb met behulp van infrarood. Er wordt soms van dichtbij infrarood gebruik gemaakt, maar het komt ook voor dat er iets verderaf infrarood wordt ingezet. Infrarood is belangrijk, omdat het zorgt dat er ook licht kan worden gezien dat je met het menselijk oog niet ziet. Hierdoor kunnen astronomen dieper de kosmos in kijken.

Is het kalibreren eenmaal gelukt, dan wordt de foto gemaakt. Hoe roder het licht, hoe meer energie er op die plek zit. Vervolgens maakt de telescoop foto’s met verschillende filters: rood, groen en blauw. Het komt dus vooral door die filters dat er kan worden gezien wat de kleur kan zijn van het inkomende licht. Dat is echter met het menselijk oog niet goed te zien. De meeste objecten in de ruimte laten licht door dat ons oog helemaal niet kan zien. Daardoor zijn wetenschappers soms genoodzaakt om toch wat te helpen inkleuren, om goed te kunnen tonen wat er op de foto staat.

Filters

James Webb maakte de diepste foto, de eerste die werd onthuld, met behulp van zijn Near-Infrared Camera (NIRCam). Het is een samenstelling van afbeeldingen op verschillende golflengten, waarbij de telescoop in totaal in 12,5 uur het shot kon maken. Het zijn de kleurenfilters die worden gebruikt waardoor de kleuren worden toegevoegd: het is dus niet zo dat iemand gaat zitten Photoshoppen. De kleuren in de afbeelding zijn synthetisch, want telescopen nemen beelden op in zwart-wit, door gekleurde filters.

Daarom wordt met verschillende filters gewerkt om hetzelfde object te fotograferen op verschillende golflengten. Alleen dan kan worden getoond hoe ze eruit zouden hebben gezien voor het menselijk oog, hoewel het kleurenpalet altijd tot op zekere hoogte kunstmatig zal zijn, aangezien veel van het licht in het infrarood onzichtbaar is. Bij de eerste afbeelding van de James Webb zijn zes filters gebruikt: twee in verschillende tinten blauw, twee in groen en twee in rood. Hierdoor konden voor het eerst kleurenfoto’s worden gemaakt van het universum.

De tools van Webb

Wil je het nog specifieker weten, dan kan dat. James Webb is uitgerust met vier krachtige optische instrumenten die gegevens verzamelen in specifieke bereiken van elektromagnetische straling (licht) golflengten. Het zijn het Mid-Infrared Instrument (MIRI) voor spectroscopische observatie voor straling met golflengten van 4,9 tot 28,8 micrometer. Dan is er de Near Infrared Camera (NIRCam), gericht op golflengten van licht van 0,6 tot 5,0 micrometer en voor de spiegeluitlijning van het apparaat. Dan zijn er ook nog de Near Infrared Imager en Slitless Spectrograph (NIRISS) om golflengten tussen 0,6 en 5,0 micrometer waar te nemen en tot slot de Near Infrared Spectrograph (NIRSpec) voor spectroscopie van 0,6-5,3 micrometer.

Er wordt dus wel degelijk nabewerkt, maar niet zoals we dat doen bij het bedenken welke kleur een dinosaurus heeft. Dat is gokken: bij James Webb is het geen gokken. Het is alleen de kleur die versterkt wordt in het beeld. James Webb kan veel, maar hij heeft dus ondanks al zijn tools wel een klein beetje hulp nodig om ons menselijk oog te helpen.

Laura Jenny
Laura Jenny

Is ze niet aan het tikken, dan reist ze rond in de wondere wereld van entertainment of op een toffe plek in de echte wereld. Mario is de man van haar leven, Belle is haar beste vriendin en haar laptop is nooit ver weg.

...

Verder lezen over Fotografie

NASA-astronaut deelt adembenemende video van het noorderlicht

Een astronaut genaamd Matthew Dominick, die keek vanuit het raam van de Dragon Endeavour bekeek het Noorderlicht eens van de andere kant.

Technology10.10.2024

NASA-astronaut deelt adembenemende video van het noorderlicht

Straks heb je elke dag een originele profielfoto op WhatsApp

Een Lensa-achtige functie komt nu van Meta zelf naar WhatsApp. Zo heb je elke dag een originele profielfoto, als je dat wil natuurlijk.

Social Media02.07.2024

Straks heb je elke dag een originele profielfoto op WhatsApp

Instagram noemt zijn AI-labels anders door boosheid gebruikers

Meta labelde allerlei posts die niet AI waren wel als kunstmatige intelligentie. Daar waren de daadwerkelijke fotografen niet over te spreken.

Social Media02.07.2024

Instagram noemt zijn AI-labels anders door boosheid gebruikers

Leica’s nieuwe app is voor wie de oude cameralook terugwil

Leica heeft een nieuwe app die heel geschikt blijkt te zijn voor wie terugverlangt naar oude camera’s. Het is de Leica Lux-app en je vindt in deze app verschillende kleurprofielen waarmee je de oldschool camera-looks kunt recreëren.

Mobile06.06.2024

Leica’s nieuwe app is voor wie de oude cameralook terugwil

De voordelen en nadelen van foto’s maken van je eten

Een foto maken van je eten, zeker als dat een mooi opgemaakt bordje is in een restaurant, en andere mensen lekker laten meegenieten. Het heeft zijn voordelen en nadelen.

Social Media02.06.2024

De voordelen en nadelen van foto’s maken van je eten

Keukenhof en Samsung samen voor magische ‘Night at Keukenhof’

Ondertussen is Keukenhof tijdelijk gesloten, maar wij mochten een laatste magische night meemaken: A night at Keukenhof. Klinkt als een horrorfilm, is het verre van. Samen met de Samsung Galaxy S24 gingen we op pad, nachtfoto’s maken.

Mobile30.05.2024

Keukenhof en Samsung samen voor magische ‘Night at Keukenhof’

5 manieren om Google Foto’s snel op te ruimen

Zie je er als een berg tegenop om Google Foto's op te ruimen? Helemaal niet nodig. Met deze 5 tips heb je het zo gepiept.

Online27.05.2024

5 manieren om Google Foto’s snel op te ruimen

30 grappige dierenfoto’s die kans maken op de Comedy Pet Awards 2024

Het is weer bijna tijd voor de finale van de Comedy Pet Awards en voordat we horen wie de winnaars zijn, zijn hier de 30 grappige dierenfoto's die kans maken op de winst.

Mobile19.05.2024

30 grappige dierenfoto’s die kans maken op de Comedy Pet Awards 2024

Verder lezen over NASA

NASA laat je alle vragen stellen over de aarde

NASA lanceert NASA AI Earth Copilot, waarmee je eigenlijk toegang krijgt tot NASA’s gigantische database aan informatie.

Online15.11.2024

NASA laat je alle vragen stellen over de aarde

Waarom horen we zo weinig van de James Webb-ruimtetelescoop?

Weet je nog de James Webb-ruimtetelescoop die tijdens kerst 2022 werd gelanceerd? Wat is er nu veranderd, want we horen niet zoveel meer over James Webb?

Technology07.11.2024

Waarom horen we zo weinig van de James Webb-ruimtetelescoop?

Astronauten dragen Prada-ruimtepakken in maanmissie Artemis III

Het is inmiddels al een tijdje wat stiller rondom de maanmissies Artemis, maar nu is het Prada-pak onthuld.

Technology21.10.2024

Astronauten dragen Prada-ruimtepakken in maanmissie Artemis III

Boeing Starliner moet deze week naar huis, maar maakt raar geluid

Starliner huilt omdat hij onbemand naar aarde terug moet keren. In de week dat zijn vertrek gepland staat, is hij een vreemd terugkerend geluid gaan maken.

Technology02.09.2024

Boeing Starliner moet deze week naar huis, maar maakt raar geluid

NASA is eruit: SpaceX brengt Boeing Starliner-astronauten naar huis

SpaceX gaat het doen: de Starliner-astronauten thuisbrengen. Suni Williams en Butch Wilmore kunnen op die manier veilig naar huis keren.

Technology24.08.2024

NASA is eruit: SpaceX brengt Boeing Starliner-astronauten naar huis

NASA moet een van de moeilijkste beslissingen ooit nemen

Het klinkt heel tof om hooggeplaatst te zijn bij NASA, maar we zouden momenteel niet willen ruilen met de mensen die die positie bekleden. Er is nogal een heet hangijzer dat moet worden aangepakt.

Technology13.08.2024

NASA moet een van de moeilijkste beslissingen ooit nemen

NASA stopt met rover om water op de maan te vinden: ding half af

Het was de bedoeling dat de rover mee zou reizen naar de maan om op het wat minder bekende gedeelte te zoeken naar water, maar NASA trekt de stekker eruit.

Technology18.07.2024

NASA stopt met rover om water op de maan te vinden: ding half af

NASA en Boeing vinden niet dat ISS-astronauten vastzitten

De Starliner-astronauten kunnen nog niet naar huis. Volgens NASA valt het allemaal wel mee: de astronauten zitten helemaal niet vast op het ISS, meent de ruimteorganisatie.

Technology01.07.2024

NASA en Boeing vinden niet dat ISS-astronauten vastzitten

Verder lezen over Space

Waarom horen we zo weinig van de James Webb-ruimtetelescoop?

Weet je nog de James Webb-ruimtetelescoop die tijdens kerst 2022 werd gelanceerd? Wat is er nu veranderd, want we horen niet zoveel meer over James Webb?

Technology07.11.2024

Waarom horen we zo weinig van de James Webb-ruimtetelescoop?

Astronauten dragen Prada-ruimtepakken in maanmissie Artemis III

Het is inmiddels al een tijdje wat stiller rondom de maanmissies Artemis, maar nu is het Prada-pak onthuld.

Technology21.10.2024

Astronauten dragen Prada-ruimtepakken in maanmissie Artemis III

SpaceX schrijft geschiedenis en vangt raket op uit de ruimte

et ruimtebedrijf schoot om ongeveer half 3 vanmiddag (Nederlandse tijd) Starship met de Super Heavy de ruimte in, om de twee vervolgens uit elkaar te laten gaan, waarna Super Heavy met de twee armen werd opgevangen.

Technology13.10.2024

SpaceX schrijft geschiedenis en vangt raket op uit de ruimte

NASA-astronaut deelt adembenemende video van het noorderlicht

Een astronaut genaamd Matthew Dominick, die keek vanuit het raam van de Dragon Endeavour bekeek het Noorderlicht eens van de andere kant.

Technology10.10.2024

NASA-astronaut deelt adembenemende video van het noorderlicht

Ruimtegeschiedenis geschreven: eerste commerciële ruimtewandeling

Het is gedaan: de eerste ruimtewandeling door een privébedrijf en privépersoon is een feit. SpaceX kan over een succes spreken met Polaris Dawn.

Technology12.09.2024

Ruimtegeschiedenis geschreven: eerste commerciële ruimtewandeling

Boeing Starliner moet deze week naar huis, maar maakt raar geluid

Starliner huilt omdat hij onbemand naar aarde terug moet keren. In de week dat zijn vertrek gepland staat, is hij een vreemd terugkerend geluid gaan maken.

Technology02.09.2024

Boeing Starliner moet deze week naar huis, maar maakt raar geluid

SpaceX gaat een risicovolle missie aan: een ruimtewandeling

SpaceX doet deze week een spannende missie waarvoor we allemaal onze adem inhouden. Nou ja, behalve de astronauten zelf: die moeten vooral doorademen tijdens hun ruimtewandeling.

Technology26.08.2024

SpaceX gaat een risicovolle missie aan: een ruimtewandeling

NASA is eruit: SpaceX brengt Boeing Starliner-astronauten naar huis

SpaceX gaat het doen: de Starliner-astronauten thuisbrengen. Suni Williams en Butch Wilmore kunnen op die manier veilig naar huis keren.

Technology24.08.2024

NASA is eruit: SpaceX brengt Boeing Starliner-astronauten naar huis