Technology06.12.2023

​Kernfusie: de grootste kernfusiereactor staat aan, en nu?


De Japanse plaats Naka heeft een wereldprimeur: daar staat sinds kort de meest moderne kernfusiereactor ter wereld. De reactor, JT-60SA, is een samenwerking tussen de EU en Japan en moet uiteindelijk misschien wel het begin worden van een heel nieuw tijdperk op het gebied van energie.

Kernfusie

Om te weten waarom dit gebouw zo bijzonder is, moet je weten hoe kernfusie in elkaar zit. Nu zullen we niet in de details treden (want eerlijk is eerlijk, dat kunnen we zelf ook niet), maar het idee is dat er twee atoomkernen zijn. De atoomkern is het centrum van een atoom, bestaande uit twee soorten nucleonen: een positief geladen proton en een neutrale neutron. Die twee atoomkernen worden bij kernfusie samengesmolten (gefuseerd dus). Zo creëer je niet alleen één zware kern, er komt een flinke hoeveelheid energie bij vrij.

Dat fuseren van die kernen is niet makkelijk. Het vergt een grote hoeveelheid druk en extreem hoge temperaturen: 200 miljoen graden Celsius heet. Het is dus enorm gevaarlijk. Het is echter nodig om die fusie voor elkaar te boksen. Het klinkt allemaal spannend, maar het is uiteindelijk een van de meest schone manieren om energie te creëren, menen wetenschappers. Dat is vooral omdat er geen broeikassen vrijkomen. Dat is bovendien niet het enige: het zijn ook de ingrediënten die ervoor nodig zijn: water en lithium. Dit is beiden nog duizenden jaren beschikbaar op aarde.

JT-60SA

JT-60SA heeft dit jaar al wat laten zien, maar er is nog niet gezegd wat de uitkomsten van de eerste experimenten zijn. De mensen van JT-60SA moeten hoe dan ook aan de bak, want ze moeten mogelijk maken wat tot dusver niet is gelukt. Dat is namelijk zorgen dat er zowel een grote hitte is, als een lange periode waarin die fusie kan plaatsvinden. Er zijn andere organisaties die het hebben geprobeerd, maar ofwel de temperatuur was niet hoog genoeg, of de tijd dat er kon worden gefuseerd was te kort. De kans dat het de Japanners lukt is heel klein: vooral die tijdsperiode is lastig, maar het kan wel bijdragen aan wetenschappelijk onderzoek om dichterbij die oplossing te komen.

Ondertussen zijn er namelijk meerdere projecten bezig om kernfusie mogelijk te maken. Zo ook door het grote internationale fusie-experiment ITER (International Thermonuclear Experimental Reactor), waaraan onder andere Japan, Rusland, de EU en China meedoen. Een vrij bijzonder gezelschap, maar dat mag de wetenschappelijke pret niet drukken. Voordat het echter echt zover is, zitten we waarschijnlijk alweer in het jaar 2035: de verwachting is dat de ITER dan 500 megawatt zal produceren. Die reactor komt echter niet in Azië te staan, maar wordt momenteel gebouwd in Cadarache, een plaats in Zuid-Frankrijk. Zou het ITER straks wel lukken? Kernfusie is, net als de ruimtewetenschap, een project van de lange adem, maar in ieder geval lijken we dankzij Japan weer een teugje te kunnen nemen.

.

Laura Jenny
Laura Jenny

Is ze niet aan het tikken, dan reist ze rond in de wondere wereld van entertainment of op een toffe plek in de echte wereld. Mario is de man van haar leven, Belle is haar beste vriendin en haar laptop is nooit ver weg.

...

Verder lezen over Onderzoek

25% van de Nederlandse bedrijven is niet goed voorbereid op cyberdreiging

Helemaal in de gezondheidszorg blijken grote zorgen te zijn: daar zou 40 procent onvoldoende zijn voorbereid.

Cybercrime29.10.2024

25% van de Nederlandse bedrijven is niet goed voorbereid op cyberdreiging

Hoe valt het ontstaan van eilandbogen of vulkaanbogen te verklaren?

Is het jou ook weleens opgevallen dat er door sommige eiland- en vulkaanketens op de kaart een duidelijke gebogen lijn of curve kan worden getrokken? Binnen de geologie noemen we een dergelijk verschijnsel eilandbogen of vulkaanbogen.

Online28.10.2024

Hoe valt het ontstaan van eilandbogen of vulkaanbogen te verklaren?

Online marketingcampagnes vooral effectief voor nieuwe klanten

Online marketingcampagnes zorgen voor aanzienlijk meer nieuwe klanten, zonder dat de bestaande klanten worden geactiveerd. Uit onderzoek blijkt dat campagnes op bijvoorbeeld social media zorgen voor 170 procent nieuwe klanten.

Marketing01.10.2024

Online marketingcampagnes vooral effectief voor nieuwe klanten

Gecombineerde NIVEL- en CBS-gegevens COVID-19-pandemie zijn prima te verklaren!

Elke zichzelf respecterende data-wetenschapper weet dat je niet zonder meer verschillende datasets uit verschillende onderzoeken met elkaar kunt vergelijken. Op dergelijke verschillende datasets kunnen namelijk onvergelijkbare omstandigheden van toepassing zijn die onderlinge vergelijkingen een uiterst heikele zaak maken.

Nieuws17.09.2024

Gecombineerde NIVEL- en CBS-gegevens COVID-19-pandemie zijn prima te verklaren!

“Trap Er Niet Influencer” doet onderzoek naar effecten van social media

Denk je echt dat je in één dag rijk kan worden door wat domme trucjes van een of andere zelfverklaarde influencer? Ze beloven gouden bergen, maar hoe zit het nu echt? In deze nieuwe achtdelige televisieserie ‘Trap er Niet Influencer’ onderzoeken presentatoren Filemon Wesselink, Mark Baanders, Vera Verzijl en Sarah Bakker verschillende trends en invloeden van social media met een kritische en humoristische blik.

Social Media04.09.2024

“Trap Er Niet Influencer” doet onderzoek naar effecten van social media

De stollingsgesteenten cyclus op aarde

De meeste mensen kunnen zich wel voorstellen dat onze planeet van binnen naar buiten is opgebouwd overeenkomstig een aflopend dichtheidsprofiel. Met van binnen naar buiten een nikkelijzeren vaste binnenkern, een nikkelijzeren vloeibare buitenkern, een vaste ondermantel van silicaatarmere gesteenten, een vaste bovenmantel van silicaatrijkere gesteenten en 'last but not least' onze geliefde aardkorst.

Nieuws21.08.2024

De stollingsgesteenten cyclus op aarde

Heeft AI-chatbot ChatGPT onze levens echt veranderd?

Er wordt steeds vaker gesproken over een AI-bubbel, zeker nu de aandelen van techbedrijven enorme dips tonen. Barst die bubbel straks echt? Het is niet zo dat AI-chatbots ons niets hebben gebracht. Zo is er onderzoek gedaan naar of ChatGPT onze levens echt heeft veranderd en daar komt positief nieuws uit.

Artificial Intelligence14.08.2024

Heeft AI-chatbot ChatGPT onze levens echt veranderd?

Stratovulkanen, schildvulkanen en supervulkanen

Binnen dit en binnen een vervolgartikel ga ik nader in op de beschrijving van enkele typen van vulkanen. Daarbij beperk ik mij hoofdzakelijk tot de typische vulkanen die ontstaan als gevolg van de subductie van tektonische aardplaten of als gevolg van mantelpluimen (hotspots). Dit betreffen voornamelijk stratovulkanen, schildvulkanen en supervulkanen. 

Nieuws12.08.2024

Stratovulkanen, schildvulkanen en supervulkanen

Verder lezen over Wetenschap

NASA laat je alle vragen stellen over de aarde

NASA lanceert NASA AI Earth Copilot, waarmee je eigenlijk toegang krijgt tot NASA’s gigantische database aan informatie.

Online15.11.2024

NASA laat je alle vragen stellen over de aarde

Waarom horen we zo weinig van de James Webb-ruimtetelescoop?

Weet je nog de James Webb-ruimtetelescoop die tijdens kerst 2022 werd gelanceerd? Wat is er nu veranderd, want we horen niet zoveel meer over James Webb?

Technology07.11.2024

Waarom horen we zo weinig van de James Webb-ruimtetelescoop?

Hoe valt het ontstaan van eilandbogen of vulkaanbogen te verklaren?

Is het jou ook weleens opgevallen dat er door sommige eiland- en vulkaanketens op de kaart een duidelijke gebogen lijn of curve kan worden getrokken? Binnen de geologie noemen we een dergelijk verschijnsel eilandbogen of vulkaanbogen.

Online28.10.2024

Hoe valt het ontstaan van eilandbogen of vulkaanbogen te verklaren?

Je kunt nu Spider-Man worden met echte webshooters

De webshooters van Spider-Man kun je straks gewoon kopen. Niet die van de speelgoedwinkel die je zelf even later meer moet oprapen, maar zo goed als echte die 80 keer zijn eigen gewicht kan tillen.

Technology23.10.2024

Je kunt nu Spider-Man worden met echte webshooters

‘Lucide dromen wordt het volgende grote ding na AI’

Het is wetenschappers gelukt om twee mensen apart van elkaar in slaap een gesprek te laten hebben in die dromen.

Technology18.10.2024

‘Lucide dromen wordt het volgende grote ding na AI’

De klimaatcrisis gaat een nieuwe fase in: wat betekent dat?

De onvoorspelbaarheid zit hem in de extremen die extremer worden en korter op elkaar plaatsvinden. Hoe kunnen we erop anticiperen?

Nieuws10.10.2024

De klimaatcrisis gaat een nieuwe fase in: wat betekent dat?

Probeer wraakporno maar eens offline te krijgen

Wraakporno richt de meeste schade aan in de eerste 48 uur. Dat is problematisch, want zo snel kun je het vaak niet offline laten halen.

Social Media09.10.2024

Probeer wraakporno maar eens offline te krijgen

Waarom goede tattoos steeds duurder worden

Heb je tatoeages? Als je antwoord ja is, dan is de volgende vraag: weet je wel wat je in je lichaam hebt laten prikken?

Nieuws03.10.2024

Waarom goede tattoos steeds duurder worden