Ruimtepuin is een steeds groter wordend probleem. Of eigenlijk, steeds kleiner wordend groot probleem. Stukken afval gieren op hoge snelheden door de ruimte en botsen tegen alles aan wat in hun pad komt. Dat heeft niet alleen als resultaat dat het kapot gaat en nog meer kleine deeltjes worden: die deeltjes gaan op hun beurt ook steeds sneller. Levensgevaarlijk dus, zo ervaren ook de mensen van het International Space Station. Zij moesten dit weekend uitwijken voor ruimtepuin uit Rusland.
De ruimte is geen eigendom van iemand, waardoor alle landen enigszins naar hartenlust vanalles de lucht in kunnen schieten. Er zijn wel afspraken gemaakt tussen landen, maar Rusland en China zijn vaker geneigd om te doen wat ze willen. Zo deed Rusland een test met een anti-satellietwapen. Met succes: de Kosmos 1408-satelliet die het op het oog had, was kapotgegaan. De gevolgen zijn echter groot: meer dan vijftienhonderd stukken afval gaan nu op hoge snelheid door de ruimte. Iets wat ook problemen veroorzaakt op aarde.
Het International Space Station moest er zelfs voor uitwijken, schrijft NASA: “De Progress 81-stuwraketten van het International Space Station vuurden 4 minuten en 34 seconden af in een Pre-Determined Debris Avoidance Manoeuvre (PDAM) om de complexe en extra afstand te creëren tot het voorspelde spoor van een fragment van Russische Cosmos 1408-puin. De bemanning was nooit in gevaar en de manoeuvre had geen invloed op de operaties van het station.”
Werd de manoeuvre niet uitgevoerd, dan zou het fragment binnen 800 meter van het ruimtestation langskomen. Dat was niet direct een botsing geweest, maar er hoeft maar iets kleins te veranderen waardoor dat wel zou zijn gebeurd. Bovendien geldt voor alles in de ruimte dat het heel kwetsbaar is: omdat alles op zulke hoge snelheid plaatsvindt is zelfs een klein losgeraakt boutje al een soort kogel die alles kan doorboren en mensenlevens in gevaar kan brengen. Ruimtepuin kan in de lage baan rond de aarde wel 26.000 kilometer per uur gaan.
Ruimtepuin is al het puin dat door mensen de ruimte in is geschoten. Het is niet letterlijk afval van de aarde, maar bijvoorbeeld satellieten die niet goed konden worden geplaatst en nu maar rondzwerven in de ruimte. Het zijn inmiddels al meer dan een half miljoen brokstukken die rond onze aarde cirkelen. Er wordt verschil gemaakt in de grootte van het ruimtepuin. Die half miljoen stukken zijn groter dan 1 centimeter, dus dat kunnen bouten zijn, maar ook een satelliet die tonnen weegt. Er is ook ruimtepuin dat maar een paar millimeter groot is, maar zelfs een verfschilfer kan schade berokkenen.
Er zouden rond de aarde meer dan 7.000 satellieten cirkelen waarvan 90 procent niet eens meer werkt. Doodzonde, want ze creëren een omgeving waarin we straks niet eens meer veilig van aarde af kunnen, omdat het zo hard cirkelt en cirkelt. Het wordt door alle botsingen steeds meer. Er zijn qua ruimtepuin 21.000 objecten van meer dan 10 centimeter. Het ruimteafval weegt bij elkaar meer dan 6 miljoen kilo. Helaas is het ook onherstelbaar. Er wordt wel gewerkt aan manieren om ruimtepuin toch te kunnen opruimen, maar het is door de snelheid moeilijk. In maart 2000 explodeerde er bijvoorbeeld een rakettrap van een Chinese draagraket, waardoor er tot op de dag van vandaag nog steeds een puinwolk rond aarde zweeft.
Het is echter zeker niet altijd China dat ruimtepuin veroorzaakt. Het opmerkelijke is dat het grootste deel van het ruimtepuin te wijten is aan de Koude Oorlog. Rusland en Amerika wilden allebei de eerste zijn met allerlei ruimteprojecten en hierdoor zijn er hele wedstrijden geweest van wie er de meeste satellieten in de ruimte wist te schieten. Natuurlijk niet zonder reden: die satellieten zijn erg handig om mee te spioneren of communiceren. Dat maakt het extra opvallend dat het precies Russisch ruimtepuin is waarvoor het ISS (dat toch bovenal Amerikaans is) moet uitwijken.
