Negen Britse scholen laten kinderen hun lunch betalen via een gezichtsscan. Het is overal in het nieuws, maar waarom? Is het in een wereld waarin we constant onze gezichten scannen om onze smartphones te openen (of zelfs onze Windows-laptops) zo vreemd? Ja, stellen veel mensen, dit is waarom.
Alleen al deze week is er aangekondigd dat China een gezichtsscan van kinderen maken om te checken dat ze niet te veel gamen, kun je in Moskou je metroticket betalen met een gezichtsscan en zijn er dus al die Britse kinderen die hun gezicht laten scannen voor eten (tenminste, om het te betalen). Toegang tot iets krijgen, of zelfs betalen om toegang tot iets te krijgen, dat wordt steeds vaker gedaan door gezichtsscans.
Het toppunt van de normalisering ervan, dat is dat minderjarigen er nu zelfs iets essentieels als hun eten mee moeten betalen. De reden voor de Schotse scholen om het in te voeren, dat is dat een gezichtsscan veel sneller en hygiënischer is. Zeker in het licht van het coronavirus kun je stellen dat de school een punt heeft. Aan de andere kant: contactloos betalen is ook vrij hygiënisch: hierbij houd je zelf je eigen telefoon of pinpas vast.
Dat is echter niet de reden dat er onbegrip is. Het gaat niet om de vele alternatieven die er zijn, het gaat om het normaliseren van biometrische surveillance. Veel mensen vinden dat een stap te ver gaan. De reden is dat in dit geval de biometrische data van kinderen is vastgelegd en door de school wordt bewaard. Hoewel de scholengemeenschap aangeeft dat de biometrische gegevens vergrendeld zijn en worden verwijderd zodra een kind van school gaat, voelt het voor veel mensen onveilig.
De scholen hebben aangegeven dat PIN-betalingen ook nog steeds mogen, maar dan nog is er een flink privacyvraagstuk dat hier speelt. Zijn die gegevens wel echt versleuteld en hoe zijn ze dan opgeslagen? Op welk systeem? Kortom, er zijn veel vragen die uit dit goedbedoelde idee voortkomen. Helemaal omdat het om kinderen gaan, willen volwassenen ze beschermen. Immers moeten kinderen er zelf ook mee kunnen instemmen dat ze hiermee oke zijn en ouders maken zich zorgen of hun kinderen het wel echt begrijpen.
Als er bovendien iets is waar kinderen gevoelig voor zijn, dan is het wel groepsdruk. Als iedereen zijn gezicht laat scannen maar een paar kinderen blijven met PIN betalen, dan kunnen die zich ofwel ongemakkelijk gaan voelen omdat ze ‘achterlopen’, of ze worden misschien zelfs gepest door de andere kinderen. Vroeger was een gezichtsscan nodig voor beveiliging, maar tegenwoordig wordt het gebruikt om je toegang te verlenen tot bepaalde geneugten (of simpelweg eerste levensbehoeften, blijkbaar).
En dat is uiteindelijk óók waar het misgaat: moeten we iets normaals als een gewone kinderlunch nu ook al betalen door onze privacy op te geven? Als het al bij de lunch op school is, dan straks ook bij winkels, en sowieso in sommige landen dus al om naar je werk te kunnen komen of van een game te kunnen genieten. En blijkbaar maakt het daarbij niet uit hoe oud je bent. En in sommige gevallen is het juist bedoeld om je al dan niet toegang te geven op basis van je leeftijd.
Kortom, het klinkt allemaal als een onschuldig en hip idee van een school, eentje die misschien vooral heeft gedacht aan het veilig houden van de gezondheid van de kinderen. Het is alleen jammer dat hierbij onvoldoende wordt nagedacht over de andere invloed die deze beslissing kan hebben. Uiteraard zijn en blijven de meningen erover verdeeld. Nog steeds zijn er veel mensen die zeggen: Als je geen geheimen hebt, wat maakt het dan uit? Maar er zullen ook altijd tegenstanders zijn die zich zorgen maken om hoe privé je privéleven straks nog is als je zelfs je gezicht moet laten vastleggen voor een broodje kaas.
Fotocredits: Ernestoeslava