Technology03.06.2020

De psychologie achter waarom mensen denken dat 5G hen ziek maakt


Zendmasten die in de fik worden gestoken en mensen die de link leggen tussen 5G en het coronavirus. Bijna dagelijks verschijnen er allerlei complottheorieën over 5G en de straling die het zou veroorzaken. Vooral op Facebook en Twitter is het regelmatig raak, al treden beide platforms wel op tegen nepnieuws. Maar hoe komt het nu dat groepen mensen ervan overtuigd zijn dat 5G hen ziek maakt? En ze zelfs zo ver gaan dat zendmasten (en gebruikers van die mast) de dupe hiervan worden?

Ziek van 5G?

Van onverklaarbare jeuk tot moeite met ademhalen en trillingen. Allerlei vage symptomen waar we allemaal weleens mee te maken krijgen. Er is niet altijd een duidelijke verklaring voor. Toch voelt het heel vervelend en niet minder ‘echt’ als je klachten hebt. Hoogleraar gezondheidspyschologie Omer Van den Bergh van de Universiteit van Leuven doet onderzoek naar die onverklaarbare symptomen. Het staat bekend als ‘Idiopathic Environmental Intolerance’, ook wel ‘omgevingsziekte’ genoemd. Dat slaat op de terugkerende symptomen die door sommige mensen worden ervaren en niet direct aan een medisch probleem te koppelen zijn.

Moderne gezondheidszorgen

De laatste tientallen jaren werden die symptomen vaak toegeschreven aan producten als parfums en schoonmaakmiddelen. Nu ziet deze groep mensen met ‘moderne gezondheidszorgen’ steeds vaker elektromagnetische straling als oorzaak van hun klachten. En, je raadt het al, dat is de basis van de 5G complottheorieën. We willen nu eenmaal graag overal een verklaring voor hebben. Dus als onze klachten geen directe medische oorzaak hebben, dan ‘moet’ de oorzaak wel uit de omgeving komen.

“Onze hele samenleving lijkt te leven in de veronderstelling dat, wanneer we fysieke klachten hebben, er een aanwijsbare fysiologische oorzaak voor moet zijn”, vertelt hoogleraar van den Bergh. Online zoeken we massaal naar verklaringen en ja hoor, die ga je zeker vinden. Er zijn namelijk genoeg groepen mensen die ervan overtuigd zijn dat klachten worden veroorzaakt door bijvoorbeeld elektromagnetische straling. “Wanneer je dat leest word je daar vanzelf selectief gevoelig voor. Je begint verbanden te zien tussen jouw symptomen en bronnen van die specifieke straling.”

Onvoldoende bewijs voor schadelijke effecten

Enkele minder betrouwbare bronnen omschreven 5G-straling als ‘schadelijk’, ondanks het gebrek aan bewijs. Sommige samenzweerders gaan zelfs zo ver dat ze beweren dat de nieuwe technologie de oorzaak is van de uitbraak van het coronavirus, wat absoluut niet waar is. Toch vinden demonstranten dat genoeg aanleiding voor het platbranden van zendmasten. En dat gebeurt niet alleen in Nederland. Er is bovendien veel aandacht voor in de media en ook nog eens precies ten tijde van de uitbraak van het virus. De link was toen dus al snel gelegd. Nieuwe technologie die deel uitmaakt van 5G, zoals millimetergolven, was al jaren in gebruik, hoewel op kleinere schaal.

Erkennen van de symptomen

Veel complotdenkers worden meteen weggezet als ‘gekkies’, toch is dat is onverstandig volgens hoogleraar Van den Bergh. De symptomen die zij ervaren zijn er immers echt en door hun theorieën weg te zetten als onzin worden ze juist bevestigd in hun denken. Ze zien de moderne wereld vaak als een grote bron van elektromagnetische straling. We zijn natuurlijk omringd door mobiele telefoons, afstandsbedieningen, wifi-routers en andere apparatuur.

Een oplossing is er niet direct

Helaas is er niet direct een oplossing voor mensen die de symptomen wel degelijk ervaren. De Belgische hoogleraar adviseert wel om begrip te tonen voor de klachten van van deze mensen. Een behandeling is volgens hem niet gemakkelijk. Hij ziet in de toekomst wel iets in een aangepaste vorm van zogenaamde ‘blootstellingstherapie’. Patiënten gaan zichzelf dan blootstellen aan potentiële stralingsbronnen. Een behandelprotocol daarvoor is in de maak.

Fysieke ongemakken serieus nemen

Interessant: de klachten die gemeld worden zijn niet uniek voor 5G en/of elektromagnetische straling in het algemeen. “In de middeleeuwen waren er al symptomen die werden toegeschreven aan de aanwezigheid van glas, omdat dit nieuw was en mensen het als onveilig beschouwden. Sommige mensen dachten zelfs dat ze er transparant van konden worden”, aldus Van den Bergh. Hij benadrukt nogmaals dat het heel belangrijk is om de fysieke ongemakken serieus te nemen. Die kunnen namelijk wel degelijk grote gevolgen hebben.

Irene Boskma

Irene is tekstschrijver en blogger. Naast schrijven vindt ze het leuk om hard te lopen en de wereld rond te reizen. Of dat nu korte of lange trips zijn, een verre reis of een bestemming in eigen land. Ze leest dan ook veel reisverhalen om inspiratie op te doen en schrijft graag haar eigen belevenissen op. Omdat ze vindt dat elke plek iets bijzonders heeft, reist ze voor Travelvalley overal naartoe. Ook in haar vrije tijd ontdekt ze graag de wereld en af en toe gaat ze een tijdje weg om als digital nomad vanaf de andere kant van de wereld te werken.

...

Verder lezen over 5G

VodafoneZiggo verkrijgt (voor € 57,5 miljoen) belangrijk 5G spectrum 

VodafoneZiggo heeft in de recente frequentieveiling nieuw spectrum verworven om aan haar netwerk toe te voegen. Tijdens de veiling is 100MHz bemachtigd in de 3,5GHz band. Dit stelt het telecombedrijf in staat om het bestaande netwerk nog verder door te ontwikkelen en te versterken. VodafoneZiggo is erg tevreden met de uitkomst van de veiling. VodafoneZiggo betaalt € 57,5 miljoen euro voor deze spectrumvergunning, die loopt tot 2040. 

Mobile02.07.2024

VodafoneZiggo verkrijgt (voor € 57,5 miljoen) belangrijk 5G spectrum 

Er is nog geen 6G, maar Japan heeft het wel al gebruikt

Terwijl we wachten tot de snellere versie van 5G onder de hamer gaat, heeft Japan zich al volop op 6G gestort.

Technology03.05.2024

Er is nog geen 6G, maar Japan heeft het wel al gebruikt

Vodafone, test nieuwe 5G-technologie voor snellere uploads

Als eerste provider in Europa heeft Vodafone, samen met chipmaker Qualcomm en smartphone fabrikant Xiaomi, een nieuwe, snellere 5G-uplingtechnologie getest. De drie partijen zijn er in geslaagd om op het standalone (SA)...

Mobile22.01.2024

Vodafone, test nieuwe 5G-technologie voor snellere uploads

Waarom worden nog steeds antistralingsstickers verkocht?

Het is een discussie die al zo oud is als de mobiele telefoon: de eventuele gezondheidsschade die mobiele straling kan veroorzaken. Ik kreeg mijn eerste mobiele telefoon in 1992 en schreef tussen 2003 en 2018 meer dan 15...

Mobile28.12.2023

Waarom worden nog steeds antistralingsstickers verkocht?

Is na 30 jaar nog steeds niet duidelijk dat die niet werken?
Vier jaar later dan gepland kan het ‘echte’ 5G eindelijk los in Nederland

Het was een klucht, de procedure rondom de veiling van de 3.5GHz frequentieband voor 5G in Nederland. Nadat Mona Keijzer als verantwoordelijke politicus de zaak rondom het vrijmaken van de frequentieband op z’n beloop...

Mobile22.12.2023

Vier jaar later dan gepland kan het ‘echte’ 5G eindelijk los in Nederland

De 3.5GHz band is vanaf augustus 2024 beschikbaar
​5 redenen om voor een zakelijk sim only-abonnement te kiezen

Mag je van je werkgever een nieuwe telefoon uitzoeken, of ben je zelf een werkgever en kijk je naar wat de beste manier is om te zorgen dat je staf bereikbaar is? Denk dan misschien niet meteen in toestellen, maar juist...

Mobile14.12.2023

​5 redenen om voor een zakelijk sim only-abonnement te kiezen

Gaat Huawei pogen om Europa via Frankrijk te heroveren?

De plannen voor de bouw van een fabriek voor mobiele netwerk componenten in Frankrijk lagen er al in 2019. Die werden echter door de coronapandemie en het handelsverbod, waarover hieronder meer, gedwarsboomd. Nu, zo meld...

Mobile12.12.2023

Gaat Huawei pogen om Europa via Frankrijk te heroveren?

Chinese fabrikant zou 'oude' plannen voor een fabriek in Frankrijk weer nieuw leven ingeblazen hebben
Apple werkt al aan 6G

Terwijl meer dan de helft van de wereld nog wacht op de uitrol van (landelijk dekkende) 5G-netwerken is de industrie (GSMA) al een paar jaar bezig met het maken van afspraken rondom de standaarden voor de opvolger, 6G. H...

Mobile05.12.2023

Apple werkt al aan 6G

De fabrikant zoekt een techneut die daarbij kan helpen

Verder lezen over Technology

10 momenten dat The Sphere in Las Vegas er fantastisch uitzag

Je kunt The Sphere natuurlijk naast de Ziggodome leggen en dan zeggen dat het allebei gebouwen zijn met een visueel effect, maar dat is toch niet helemaal hetzelfde, he? Dit zijn 10 momenten waarop The Sphere er fantastisch uitzag.

Technology19.10.2024

10 momenten dat The Sphere in Las Vegas er fantastisch uitzag

AI-toekomst schudt op zijn grondvesten met kelderende Big Tech-aandelen

Big Tech zit in de problemen. In een paar dagen tijd zijn de grootste techbedrijven ter wereld honderden miljarden kwijt.

Technology06.08.2024

AI-toekomst schudt op zijn grondvesten met kelderende Big Tech-aandelen

De Nijmeegse Vierdaagse start met een digitale vluchtstrook

Er doen meer dan 45.000 mensen mee met de Vierdaagse qua wandelen, maar door de Vierdaagse-feesten is het nog veel drukker in de stad Nijmegen.

Technology15.07.2024

De Nijmeegse Vierdaagse start met een digitale vluchtstrook

Man dacht Iron Man te zijn maar zijn eigen EHBO faalt

Supergaaf hoe Iron Man met magneten werkt, maar dat is niet iets dat je thuis moet proberen. Dat deed een man uit Wuhan helaas wel.

Technology11.07.2024

Man dacht Iron Man te zijn maar zijn eigen EHBO faalt

De ruimte ruikt naar… rotte eieren?

We hebben het vaak over de oneindigheid van de ruimte, de temperatuur en natuurlijk het feit dat er geen geluid bestaat. Maar wat we ons misschien niet vaak genoeg hebben afgevraagd is: hoe ruikt de ruimte eigenlijk?

Technology09.07.2024

De ruimte ruikt naar… rotte eieren?

In Brabant is het aantal startups met 22 procent toegenomen

Het aantal Brabantse startups is sinds 2020 spectaculair gegroeid. Met 1462 startups heeft Brabant nu de op twee na grootste startup-populatie van alle Nederlandse provincies. Dit is een stijging van bijna 22 procent ten opzichte van 2020, toen er 1200 startups waren. Deze cijfers komen naar voren uit het vandaag gepubliceerde Birch-rapport, dat in opdracht van startuporganisatie Braventure is uitgevoerd.

Startups27.06.2024

In Brabant is het aantal startups met 22 procent toegenomen

Formule 1-auto’s in 2026 worden kleiner en duurzamer

Het is voor de tweede keer sinds 2022 dat de FIA nieuwe regels bepaalt voor de auto's. Wat vooral opvalt is dat de auto’s kleiner worden.

Automotive07.06.2024

Formule 1-auto’s in 2026 worden kleiner en duurzamer

De slimste stad van Europa ligt straks in Griekenland

De grootste slimme stad ter wereld ligt straks in... Griekenland. Bij Athene wordt gewerkt aan deze bijzondere plaats. Dit houdt het in.

Technology07.05.2024

De slimste stad van Europa ligt straks in Griekenland