Als we hier op aarde een bedrijf moesten uitroepen tot het bedrijf dat enerzijds het meest gebruikt wordt en anderzijds het meest gehaat, dan is het waarschijnlijk Facebook. De macht van het social medium heeft constant de aandacht van allerlei waakhonden en ceo Mark Zuckerberg moet zich constant verantwoorden. In de ruimte hebben we niet zo’n bedrijf, al begint het erop te lijken dat Elon Musk met zijn SpaceX die kant opgaat.
Het is nog steeds vrij nieuw, dat we niet alleen NASA en andere overheidsinstanties in de ruimte toelaten, maar ook commerciële bedrijven. Waarschijnlijk gaan zij zorgen voor de innovaties die nodig zijn in de ruimte. Bovendien is het beter als een commercieel bedrijf financiële risico’s loopt dan een overheidsbedrijf, dus in principe is dit privatiseringsslag helemaal zo slecht nog niet.
Aan de andere kant moet het niet zo zijn zoals in de wereld van social media, waar nieuwe platforms eigenlijk geen kans hebben tegen de groten der aarde. Twitter, Snapchat, TikTok, maar vooral Facebook heeft enorm veel macht en is niet altijd helemaal transparant over hoe het te werk gaat. Bovendien heeft Facebook er ook nog twee andere platformen bij: WhatsApp en Instagram, wat het een nog grotere vinger in de pap geeft.
Waakhonden zijn daar niet blij mee: het bedrijf heeft zoveel macht en zoveel data over mensen, dat het eigenlijk bijna niet door de beugel kan. Ook heeft het in het verleden bewezen dat het daar niet altijd even zorgvuldig mee omgaat (hallo Cambridge Analytica). Geen wonder dus dat het bedrijf veelvuldig op de bon wordt geslingerd en zich regelmatig voor rechters moet verantwoorden. In het geval van social media zijn we ons als wereld waarschijnlijk niet bewust genoeg geweest over de impact en macht die ermee gepaard gaat, want immers was dat een hele nieuwe wereld voor ons.
Precies datzelfde zou kunnen gebeuren met Elon Musk. De ruimtepionier doet goede dingen voor onze space-ambities, maar het is de vraag of hij inmiddels niet een te populaire keuze wordt. Met zijn SpaceX heeft hij al diverse projecten gegund gekregen van NASA. Bovendien krijgt hij met zijn internetbedrijf Starlink ruim baan om duizenden satellieten de lucht in te schieten. De baas van de Europese ruimteorganisatie ESA vindt het allemaal maar niets hoe Elon Musk de regels rondom commerciële ruimtevaart bepaalt.
Die man heet Josef Aschbacher en is nog niet heel lang directeur van de European Space Agency. Hij sprak over de situatie met Financial Times. Hij denkt dat wanneer er niet genoeg wordt samengewerkt op het gebied van commercieel ruimtevaart, mensen als Elon Musk ermee aan de haal kunnen gaan en te veel macht krijgen. Europa heeft nu contact met Elon over het lanceren van Starlink, maar Aschbacher twijfelt of we hiermee niet andere Europese bedrijven met ambities in de ruimte over het hoofd zien. “De wereld reageert niet snel genoeg op Elon Musk, die nu eigenlijk de regels bepaalt. Hij bezit de helft van de actieve satellieten.”
Nu is dat bezit niet eens de grootste ramp: het probleem is ook dat de baan rond de aarde zo wel erg vol komt te hangen en er steeds minder ruimte is voor andere satellieten. Er zijn wel een aantal bedrijven die satellietplannen hebben, helemaal als je wereldwijd kijkt, maar op dit moment weet niemand zoveel van die gevaartes in de ruimte in te brengen als Musk met zijn bedrijven. Tenminste, als zijn mensen op tijd die Raptor-motoren af hebben, want vorige week zei hij nog dat SpaceX zomaar failliet zou kunnen gaan als het bedrijf niet snel genoeg met die raketten over de brug kwam.
Dat is dus niet de zorg van de ESA-baas. Hoewel veel mensen heel erg blij zijn met alle initiatieven van SpaceX en Starlink, is het nu voor het eerst dat iemand van een groot ruimtebedrijf in twijfel trekt of we Elon Musk wel zoveel macht moeten geven. Zou het hem in de toekomst moeilijker worden gemaakt om erop los te ondernemen in de ruimte? Misschien wel, als de Europese politiek inderdaad luistert naar Aschbacher. Musk heeft nog niet gereageerd.
