Technology24.03.2022

​Astronautenvoer? Ruimtevaarders gaan straks massaal aan de sla


In mei zetten NASA en SpaceX hun meer dan 100 meter hoge lanceerraketten aan het werk. Dan moet het Space Launch System en Starship belangrijke tests doen. Uiteindelijk is het de bedoeling dat ze bemande vluchten helpen lanceren naar de planeet Mars. Enorm spannend en het doet menig ruimtefan vast dromen over de eerste mens op die ijskoude, rode planeet. In 2030 staat het te gebeuren (als je NASA-aanhanger bent, want SpaceX denkt het al in 2029 voor elkaar te boksen). Gek genoeg is een bepaalde groente hierin beslissend, want de astronauten kunnen een bepaald type groen blad goed gebruiken.

Astronautenvoer

Vaak denken we bij ruimtereizen aan astronautenvoer: van die gekke foliezakjes waar dan een niet heel makkelijk te identificeren maaltijd in zit. Echter blijkt er veel belangrijker ‘astronautenvoer’ te zijn, namelijk sla. Het gaat niet om een gewoon blaadje ijsberg dat je bij de supermarkt op de kop tikt, maar om een speciaal type sla dat astronauten die naar Mars onderweg zijn gezond moet houden.

Het is nogal een reis naar de rode planeet: je bent negen maanden onderweg. Logisch dus dat er gekeken wordt naar hoe mensen die zo lang op elkaars lip zitten en niet naar buiten kunnen toch gezond kunnen blijven. Wat vooral een rol speelt is de microzwaartekracht. Als het lichaam daar zo lang aan wordt onderworpen, dan heeft dat enorm groot effect op de botten. Botten schijnen er helemaal broos van te worden. Geen fijn vooruitzicht, maar niet melk, maar sla kan de oplossing zijn voor sterke botten.

Speciale ruimtesla

Wetenschappers hebben transgene sla ontwikkeld, wat eigenlijk betekent dat het slablad wat wij kennen uit salades is onderworpen aan flink wat genetische manipulatie. Het voordeel van dit plantje is niet alleen dat je het kunt eten, maar dat je het ook in de ruimte kunt laten groeien. Er zijn al diverse telers in Nederland die het lukt om sla te laten groeien op alleen water. Het lijkt erop dat deze ruimtesla wel aarde nodig heeft, maar het heeft wel eigenschappen waardoor het gemakkelijk groeit.

Bovendien heeft het als belangrijke eigenschap dat er een botstimulerend hormoon inzit, waardoor je botten niet zo snel achteruitgaan. Je moet er wel een flinke saladefreak voor zijn, want je moet er 1,6 kilo (!) van eten per dag. Dat komt omdat we op aarde inmiddels de perfecte balans hebben gevonden om te zorgen dat ons lichaam niet te snel mineralen afbreekt en de boel blijft repareren, terwijl we in de ruimte zien dat die balans volledig verstoord raakt. Vooral de reparaties lijken stil te komen liggen en dat beïnvloedt de dikte van botten op een negatieve manier.

Broze botten

Astronauten kunnen sporten, maar het is nooit bewezen dat dat ook echt helpt om dat proces tegen te gaan. Er zijn wel injecties beschikbaar met hormonen, maar je moet jezelf dan elke dag een prik geven. Dan klinkt het eten van ruim 1,5 kilo sla toch beter. Sla is al bewezen goed gegroeid op het International Space Station en het is in staat om veel zaadjes te produceren, zodat je steeds nieuwe sla kunt blijven maken. Bovendien hoeft die speciale sla niet per se alleen voor astronauten te worden gereserveerd: wie weet wat het kan betekenen voor mensen die met beide benen op aarde blijven, maar wel last hebben van botproblemen?

Er kan op dit moment nog niet op mensen worden getest, want de sla moet eerst nog op dieren worden getest en verder worden geoptimaliseerd. Technisch gezien weten we dus niet eens of het lekker is, wat uiteraard een factor kan zijn in bepalen of je er echt zoveel van wil gaan eten. 9 maanden elke dag anderhalve kilo sla eten zal sowieso vervelen, maar als het ook nog eens niet lekker is, dan krijgen de astronauten waarschijnlijk nog een tikkeltje sneller heimwee.

Eerste reis naar Mars

Gelukkig hebben de onderzoekers nog even tijd om hun botredder door te ontwikkelen voordat we naar Mars vertrekken. Eerst in 2024 of 2025 maar eens kijken of we nog wel welkom zijn op de maan, al kan het ook bij die missie interessant zijn om deze sla te gebruiken. Hoewel de reis maar drie dagen is, blijven de astronauten wel een maand op de maan. Daar is ongetwijfeld voor de onderzoekers een belangrijk slaatje uit te slaan.

Laura Jenny
Laura Jenny

Is ze niet aan het tikken, dan reist ze rond in de wondere wereld van entertainment of op een toffe plek in de echte wereld. Mario is de man van haar leven, Belle is haar beste vriendin en haar laptop is nooit ver weg.

...

Verder lezen over Mars

Wetenschappers willen broeikaseffect maken op Mars

Mars is onbewoonbaar, dat weten we allemaal uit de films. Maar zal de planeet altijd zo onbewoonbaar blijven? Niet als het aan deze wetenschappers ligt.

Technology09.08.2024

Wetenschappers willen broeikaseffect maken op Mars

Is de planeet dan bewoonbaar?
NASA zoekt mensen om een jaar lang in een Mars-pod te wonen

Het gaat in het volgende decennium echt wel gebeuren: reizen naar Mars. Of we er meteen een kolonie stichten, dat moeten we nog maar zien, maar Mars staat zeker op de kaart. NASA wil graag eerst uitproberen of mensen het...

Technology19.02.2024

NASA zoekt mensen om een jaar lang in een Mars-pod te wonen

R.I.P. Ingenuity Mars helikopter

Hij heeft vele malen langer en vaker gevlogen dat het team van NASA vooraf gedacht en gehoopt had, en hij was technisch ook nog (lang) niet aan het eind van zijn latijn. Toch is vorige week, na drie jaar, een eind gekome...

Technology26.01.2024

R.I.P. Ingenuity Mars helikopter

​Er is mogelijk heel veel waterijs gevonden op Mars

Een mysterieuze ontdekking rondom de evenaar van Mars: vijftien jaar geleden werden daar grote, ondergrondse afzettingen waargenomen. Inmiddels hebben we de mogelijkheden om het nader te onderzoeken en data heeft Mars Ex...

Technology22.01.2024

​Er is mogelijk heel veel waterijs gevonden op Mars

Zo ziet een dagje op de planeet Mars eruit: volgens Curiosity

Het was even een periode van zonneconjunctie, waardoor er een tijdje geen contact was met de apparatuur op Mars. Maar dat is inmiddels weer hersteld en zo hebben we een twaalf uur durende opname gekregen van de marsrover...

Technology05.01.2024

Zo ziet een dagje op de planeet Mars eruit: volgens Curiosity

Perseverance viert werkjubileum: 1000 dagen aan de slag op Mars

Deze week bereikte de ‘oude’ marsrover Perseverance een nieuwe mijlpaal: zijn 1000e werkdag, of sol, op Mars. De rover rijdt sinds 18 februari 2021 rond op de rode planeet en heeft in de voormalige rivierdelta bij de...

Technology14.12.2023

Perseverance viert werkjubileum: 1000 dagen aan de slag op Mars

We gaan zuurstof maken op Mars: het is gelukt en dit is hoe

Hoe minder goed de aarde bewoonbaar wordt gemaakt door de mens, hoe meer de mens kijkt naar een toevluchtsoord. Eén van de meest aantrekkelijke plekken is Mars en Elon Musk zou er maar al te graag een kolonie oprichten....

Technology23.11.2023

We gaan zuurstof maken op Mars: het is gelukt en dit is hoe

​NASA is contact met Mars-rovers 2 weken kwijt

NASA kan twee weken lang niet praten met zijn Mars-apparatuur. De rovers en de helikopter Ingenuity zijn twee weken stil en dat komt niet omdat ze ruzie hebben: de zon zit in de weg. Er is een solaire conjunctie bezig, w...

Technology13.11.2023

​NASA is contact met Mars-rovers 2 weken kwijt

Verder lezen over NASA

Astronauten dragen Prada-ruimtepakken in maanmissie Artemis III

Het is inmiddels al een tijdje wat stiller rondom de maanmissies Artemis, maar nu is het Prada-pak onthuld.

Technology21.10.2024

Astronauten dragen Prada-ruimtepakken in maanmissie Artemis III

Boeing Starliner moet deze week naar huis, maar maakt raar geluid

Starliner huilt omdat hij onbemand naar aarde terug moet keren. In de week dat zijn vertrek gepland staat, is hij een vreemd terugkerend geluid gaan maken.

Technology02.09.2024

Boeing Starliner moet deze week naar huis, maar maakt raar geluid

NASA is eruit: SpaceX brengt Boeing Starliner-astronauten naar huis

SpaceX gaat het doen: de Starliner-astronauten thuisbrengen. Suni Williams en Butch Wilmore kunnen op die manier veilig naar huis keren.

Technology24.08.2024

NASA is eruit: SpaceX brengt Boeing Starliner-astronauten naar huis

NASA moet een van de moeilijkste beslissingen ooit nemen

Het klinkt heel tof om hooggeplaatst te zijn bij NASA, maar we zouden momenteel niet willen ruilen met de mensen die die positie bekleden. Er is nogal een heet hangijzer dat moet worden aangepakt.

Technology13.08.2024

NASA moet een van de moeilijkste beslissingen ooit nemen

NASA stopt met rover om water op de maan te vinden: ding half af

Het was de bedoeling dat de rover mee zou reizen naar de maan om op het wat minder bekende gedeelte te zoeken naar water, maar NASA trekt de stekker eruit.

Technology18.07.2024

NASA stopt met rover om water op de maan te vinden: ding half af

NASA en Boeing vinden niet dat ISS-astronauten vastzitten

De Starliner-astronauten kunnen nog niet naar huis. Volgens NASA valt het allemaal wel mee: de astronauten zitten helemaal niet vast op het ISS, meent de ruimteorganisatie.

Technology01.07.2024

NASA en Boeing vinden niet dat ISS-astronauten vastzitten

NASA en SpaceX zouden ruimtepuin onderschatten

NASA en SpaceX hebben grote plannen in de ruimte, maar daarin zouden de bedrijven ruimtepuin onvoldoende meenemen, zegt de Amerikaanse Aerospace Corporation.

Technology29.06.2024

NASA en SpaceX zouden ruimtepuin onderschatten

Astronauten Starliner zitten voorlopig vast op ISS

Nadat het al extreem lang duurde voordat Starliner met bemanning kon vertrekken, is het nu een probleem om ze terug naar aarde te halen.

Technology24.06.2024

Astronauten Starliner zitten voorlopig vast op ISS

Verder lezen over Space

Astronauten dragen Prada-ruimtepakken in maanmissie Artemis III

Het is inmiddels al een tijdje wat stiller rondom de maanmissies Artemis, maar nu is het Prada-pak onthuld.

Technology21.10.2024

Astronauten dragen Prada-ruimtepakken in maanmissie Artemis III

SpaceX schrijft geschiedenis en vangt raket op uit de ruimte

et ruimtebedrijf schoot om ongeveer half 3 vanmiddag (Nederlandse tijd) Starship met de Super Heavy de ruimte in, om de twee vervolgens uit elkaar te laten gaan, waarna Super Heavy met de twee armen werd opgevangen.

Technology13.10.2024

SpaceX schrijft geschiedenis en vangt raket op uit de ruimte

NASA-astronaut deelt adembenemende video van het noorderlicht

Een astronaut genaamd Matthew Dominick, die keek vanuit het raam van de Dragon Endeavour bekeek het Noorderlicht eens van de andere kant.

Technology10.10.2024

NASA-astronaut deelt adembenemende video van het noorderlicht

Ruimtegeschiedenis geschreven: eerste commerciële ruimtewandeling

Het is gedaan: de eerste ruimtewandeling door een privébedrijf en privépersoon is een feit. SpaceX kan over een succes spreken met Polaris Dawn.

Technology12.09.2024

Ruimtegeschiedenis geschreven: eerste commerciële ruimtewandeling

Boeing Starliner moet deze week naar huis, maar maakt raar geluid

Starliner huilt omdat hij onbemand naar aarde terug moet keren. In de week dat zijn vertrek gepland staat, is hij een vreemd terugkerend geluid gaan maken.

Technology02.09.2024

Boeing Starliner moet deze week naar huis, maar maakt raar geluid

SpaceX gaat een risicovolle missie aan: een ruimtewandeling

SpaceX doet deze week een spannende missie waarvoor we allemaal onze adem inhouden. Nou ja, behalve de astronauten zelf: die moeten vooral doorademen tijdens hun ruimtewandeling.

Technology26.08.2024

SpaceX gaat een risicovolle missie aan: een ruimtewandeling

NASA is eruit: SpaceX brengt Boeing Starliner-astronauten naar huis

SpaceX gaat het doen: de Starliner-astronauten thuisbrengen. Suni Williams en Butch Wilmore kunnen op die manier veilig naar huis keren.

Technology24.08.2024

NASA is eruit: SpaceX brengt Boeing Starliner-astronauten naar huis

ESA zet een AI-satelliet in om aarde in de gaten te houden

ESA heeft succesvol zijn AI-satelliet gelanceerd die de aarde in de gaten moet gaan houden. Misschien met verregaande gevolgen voor rampen: in de positieve zin.

Technology21.08.2024

ESA zet een AI-satelliet in om aarde in de gaten te houden