We schrijven regelmatig over nepnieuws en dat doen we natuurlijk niet zomaar. Want voor social media is het een dagelijkse strijd om de verspreiding van nepnieuws tegen te gaan. Het lijkt wel met de dag toe te nemen. Twitter is dan ook continu bezig met het zoeken naar nieuwe manieren voor factchecking. Dat doen ze nu met het nieuwe Birdwatch. Het is nog een pilot, maar wel bedoeld om misleidende informatie op het platform tegen te gaan.
Twitter roept met Birdwatch de hulp van gebruikers in. In een nieuwsbericht geven ze dan ook aan dat het platform gelooft in een gemeenschappelijke aanpak van het identificeren van nepnieuws. In de Verenigde Staten is de pilot inmiddels gestart. Hiermee hoopt Twitter nepnieuws nog sneller te identificeren. Gebruikers kunnen zelf notities plaatsen bij een volgens hen misleidende tweet en, nog belangrijker, onderbouwen waarom zij van mening zijn dat het zo is. Het liefst onderbouwd met bronnen. Uiteindelijk streeft het platform ernaar om de notities zichtbaar te maken voor gebruikers wereldwijd als er sprake is van een groot aantal bijdragers met dezelfde mening.
In de eerste fase van de pilot wordt een speciale groep gebruikers geselecteerd die voldaan aan eisen die Twitter heeft gesteld. Zo mogen alleen gebruikers met een geverifieerd telefoonnummer en e-mailadres deelnemen. Natuurlijk om te voorkomen dat de gebruikers echt zijn en geen bots. Ook moet de tweefactor authenticatie zijn ingeschakeld. Voormalig president Donald Trump kan zich in ieder geval niet aanmelden, want de gebruiker mag de Twitter-regels niet onlangs hebben geschonden.
De New York Times meldt dat er 1000 gebruikers deelnemen aan het pilotprogramma. De factchecks zijn in dat stadium niet zichtbaar voor andere gebruikers van het platform. Als de pilot slaagt wordt het programma volgens de krant de komende maanden uitgebreid naar meer dan 100.000 mensen en kan iedereen de notities zien.
Wij vragen ons wel af of Birdwatch nu echt discussies gaat voorkomen. Hoe meer mensen, hoe meer meningen. Dat is in ieder geval een feit. Het initiatief is wat ons betreft heel goed, maar hoe het in de praktijk uitpakt moeten we nog afwachten. Dat realiseert Twitter zich ook trouwens. In het persbericht lezen we dan ook:
“We weten dat er een aantal uitdagingen zijn bij het bouwen van een gemeenschapsgestuurd systeem zoals Birdwatch. Het moet bestendig zijn tegen manipulatiepogingen en het mag niet gedomineerd worden door een bepaalde groep (bevooroordeelde) mensen. We zullen ons tijdens de pilot op deze zaken focussen.”
Wie regelmatig op Twitter zit weet dat er veel negativiteit heerst en discussie wordt gevoerd. Juist ook over actuele onderwerpen zoals de coronacrisis. Dan is het maar de vraag of Birdwatch gaat helpen. Daarnaast is het afwachten welke mensen dit willen gebruiken. De tijd zal het leren. In ieder geval wordt de aanpak van nepnieuws door het platform serieus genomen.
