Telegram is verreweg het bekendste, en meest gebruikte, alternatief voor Whatsapp. Veel gebruikers stapten de afgelopen jaren over omdat ze wel klaar waren met de ‘monopolie’ van Facebook (Meta) nadat het sociale netwerk van Zuckerberg ook het geliefde Whatsapp ingelijfd had. De verhalen over het delen van account gegevens met andere sociale netwerken van Meta – hoewel Whatsapp dat ontkende – hebben daar een grote rol bij gespeeld. En ook het gedoe over de nieuwe gebruiksvoorwaarden hebben het imago van Whatsapp niet bepaald goed gedaan.
Daarnaast stond, en staat, Telegram sowieso bekend als een chatapp die de privacy van haar gebruikers en hun chats, met geavanceerde encryptie en een zerotolerance beleid als het gaat om het toelaten van veiligheidsdiensten, beter beschermd. De encryptie die daarvoor gebruikt wordt, is door het platform zelf ontwikkeld.
Inmiddels weten we al langer dat dit, zeker in de wereld van de mobiele en online communicatie, ook nadelen met zich meebrengt. Chatapps als Telegram zijn ook populair bij lieden die zich met zaken bezighouden die het daglicht niet kunnen verdragen. Dat tot grote ergernis van veel veiligheidsdiensten en de hermandad.
Natuurlijk is het niet allemaal kommer en kwel. Sinds de oorlog die Rusland in Oekraïne gestart is, eind februari, is Telegram een van de weinige netwerken gebleken waar zowel Oekraïners als Russen nog terecht kunnen als bron voor onafhankelijk nieuws en om vrij met vrienden en familie te kunnen communiceren. Zeker nu Rusland intussen vrijwel alle andere (buitenlandse) sociale netwerken – waaronder Facebook, Instagram en Twitter – geblokkeerd heeft.
De reden dat Telegram nog wel bereikbaar blijft heeft het netwerk deels ook te danken aan het feit dat het Russisch van oorsprong is. De vraag is wel hoe lang Putin en zijn ‘Henchmen’ Telegram nog blijven tolereren. Vier jaar geleden ging het al eens mis, waarna Telegram twee jaar lang ook in Rusland geblokkeerd was.
Overigens zijn er meer landen waar Telegram nu, of in het verleden, geblokkerd werd, en wordt. Opvallend is wel dat dit doorgaans landen zijn die bepaald niet bekend staan als voorbeeldige democratieën, zoals Iran, China, Bahrein en India. Ook in Brazilië wordt Telegram al enige tijd vervloekt door de autoriteiten. De rechters in het land van sambavoetbal en koffie hebben de chatapp onlangs een blokkade opgelegd. Formeel vanwege het feit dat Telegram weigert accounts van gebruikers die nepnieuws verspreiden te blokkeren en verwijderen.
Daarbij speelt echter ook een politieke component een rol. Telegram is met name populair onder aanhangers van president Bolsonaro en daarmee ook een belangrijk communicatiemiddel voor het verspreiden van zijn, soms controversiële, zienswijzen en ideeën. Met het blokkeren van Telegram wordt de president een belangrijk communicatiemiddel ontnomen.
Laat dat nu precies de vorm van censuur zijn waar Telegram zich zo fel tegen verzet. Censuur waar de Russische oprichters van de chatapp in hun eigen land al tientallen jaren mee moeten leven.
