Is ze niet aan het tikken, dan reist ze rond in de wondere wereld van entertainment of op een toffe plek in de echte wereld. Mario is de man van haar leven, Belle is haar beste vriendin en haar laptop is nooit ver weg.
Fakenews! Het was één van de favoriete woorden van voormalig president Donald Trump. In zijn ambtsperiode werden we dan ook regelmatig met de neus op de feiten gedrukt, en juist niet. Social media namen meer maatregelen om nepnieuws tegen te gaan, maar nog steeds gonst het ervan. Dat is een groot probleem, want het blijkt dat eenderde van de mensen niet in staat is om vast te stellen dat iets mogelijk nepnieuws is.
Nepnieuws
De Britse telecomautoriteit Ofcom deed onderzoek naar nepnieuws en legde hiervoor 13.000 Britten het vuur aan de schenen. 69 procent van de ondervraagden meende het wel te kunnen zien wanneer er feitelijk onjuist nieuws wordt gebracht, terwijl eenderde zegt geen idee te hebben wanneer ze te maken hebben met echt nieuws of nepnieuws. Ook shockerend: van die ruime tweederde wist maar 22 procent het ook daadwerkelijk voor elkaar te krijgen het fake news eruit te halen.
Het is een gevaarlijke conclusie die uit het onderzoek naar voren komt, want juist nu is de wereld onvoorspelbaarder dan ooit tevoren. We hadden drie jaar geleden niet kunnen denken dat we ineens mondkapjes zouden dragen als we op straat liepen, of dat we massaal zonnebloemolie zouden inslaan omdat er een grote oorlog is in Oekraïne. Social media mogen dan goede invloed hebben op de wereld (en zelfs op een oorlog), er is ook veel slechte invloed. Het beste voorbeeld daarvan is nepnieuws.
Deepfakes op social media
Zo heeft Rusland allerlei nepnieuws en deepfakes ingezet om mensen in Oekraïne te manipuleren, en zal het dit mogelijk ook kunnen inzetten om eigen burgers te beïnvloeden. Nepnieuws kan er zelfs voor zorgen dat verkiezingsuitslagen anders zijn dan eigenlijk de bedoeling was, zoals we bijvoorbeeld hebben gezien in het Cambridge Analytica-schandaal bij Facebook. Nepnieuws moet dus absoluut bestreden worden, maar ook voor algoritmes en moderators is het niet altijd te herkennen.
Onder kinderen is dit nog veel erger: maar 1 op de 10 kinderen kan vaststellen dat iets nepnieuws is. 6 procent van de kinderen geloofde zelfs alles te geloven wat ze online zien en lezen. Zo blijkt maar hoe belangrijk het is om ofwel met je kind te internetten, ofwel gesprekken te hebben over wat wel realistisch is en wat niet. Het mag dan teleurstellend zijn voor kinderen, het beschermt ze en helpt ze minder naïef te zijn.
Fake news!
Maar de vraag is: hoe spot je dat nepnieuws? Het belangrijkste is om te kijken naar de bron van het bericht. Ken je die bron en staat die bekend als een betrouwbare bron? Is het één individuele persoon of een complete organisatie die het plaatst? Daarnaast moet je volgens Ofcom ook bij jezelf te rade gaan: hoe graag wil je iets geloven?
Dit is bijvoorbeeld iets waar loterijen vaak slim gebruik van maken. Je wil graag geloven dat je een geldprijs hebt gewonnen in een loterij, dus is de onderwerpregel van een e-mail vanuit een loterij: “Uw geldprijs”, zelfs als je niet eens lid bent van die loterij dan wil je een bericht dat impliceert dat je een prijs hebt gewonnen natuurlijk graag lezen.
Spot wat nep is
Zo werkt nepnieuws uiteindelijk ook: het speelt in op een bepaald gevoel of een sterke mening die je hebt, waardoor je heel graag wil dat het echt is. Ook kun je er al een ‘te-mooi-om-waar-te-zijn’-gevoel bij hebben: als je dat hebt, dan is dat ook vaak zo. Check op social media dan ook goed wie de bron is, maar ook hoe mensen erop reageren.
Misschien stellen sommigen al vast dat iets nepnieuws is, misschien zelfs met foto van hoe het onderwerp van het nieuws er echt bijstaat. Het belangrijke bij nepnieuws is dus om naar je eigen gevoel te luisteren, maar ook om je oren en ogen goed open te houden. Klopt het wat je hoort en ziet, of kan het fotobewerking of videobewerking zijn?
Er zijn ook verschillende quizzes waarin je je eigen gevoel voor fake news kunt testen, zoals die van Deakin of die van Pew Research. Een ander goed idee is om het er vaker over te hebben met vrienden of je partner, zodat jullie allebei betere voelsprieten kweken wanneer je op Facebook, Twitter of Snapchat weer eens nepnieuws geserveerd krijgt. Niet opeten, maar wegschuiven dus.
Verder lezen over Facebook
Social Media26.09.2024
Zuckerberg: ‘Social media geen directe invloed op geestelijke gezondheid’
Social Media30.07.2024
Meta opent AI Studio zodat iedereen eigen AI-chatbot kan maken
Online25.07.2024
Meta gaat de strijd aan met Yahoo Boys en sluit duizenden accounts
Social Media22.07.2024
Kun je Facebook wel gratis noemen? De EU vindt van niet
Social Media01.07.2024
Facebook geeft gebruikers onvoldoende kans om van gepersonaliseerde ads af te komen
Krijgt Meta een miljardenboete?Social Media28.05.2024
Zo zorg je dat Instagram en Facebook je foto’s niet gebruiken om AI te trainen
Nieuws15.05.2024
Vijfpunts snelcursus nepnieuws herkennen!
Social Media22.02.2024
Je kunt je Facebook-berichten straks doorposten op Threads
Verder lezen over Fake
Online12.08.2024
Fake News: Was het publiek van Kamala Harris nep?
Social Media31.05.2024
Grootste verspreiders van nepnieuws zijn oude vrouwtjes
Nieuws27.05.2024
Europese verkiezingen: Pointer komt met een factcheck-marathon
Nieuws15.05.2024
Vijfpunts snelcursus nepnieuws herkennen!
Nieuws11.04.2024
Steeds meer mensen twijfelen aan de waarheid van online informatie
Online09.04.2024
Het verwijderen van nep-reviews: hoe doe je dat?
Social Media17.05.2022
UPDATE: Overname Twitter blijft voorlopig ‘on hold’ staan
Musk denkt dat meer dan 20% van de accounts fake isNieuws17.03.2022
Facebook verwijdert deepfake ‘overgave’ video van Zelensky
Verder lezen over Instagram
Social Media21.11.2024
Instagram laat je het algoritme resetten voor nieuwe inspiratie
Social Media17.11.2024
Deze week viral: Heel Holland Frituurt, Paul vs Tyson en levende mannequins
Social Media13.11.2024
Dit zijn 3 alternatieven voor social medium X
Social Media12.11.2024
Instagram krijgt straks avatars met kunstmatige intelligentie
Social Media11.11.2024
Instagram verbetert zijn meest irritante factor
Social Media10.11.2024
Deze week viral: kappersschorten en riksja-rijder
Social Media07.11.2024
Worden sociale media straks net zoals drank?
Social Media03.11.2024
Deze week viral: herfsthond, horizontal parenting en meer
Verder lezen over Onderzoek
Cybercrime29.10.2024
25% van de Nederlandse bedrijven is niet goed voorbereid op cyberdreiging
Online28.10.2024
Hoe valt het ontstaan van eilandbogen of vulkaanbogen te verklaren?
Marketing01.10.2024
Online marketingcampagnes vooral effectief voor nieuwe klanten
Nieuws17.09.2024
Gecombineerde NIVEL- en CBS-gegevens COVID-19-pandemie zijn prima te verklaren!
Social Media04.09.2024
“Trap Er Niet Influencer” doet onderzoek naar effecten van social media
Nieuws21.08.2024
De stollingsgesteenten cyclus op aarde
Artificial Intelligence14.08.2024
Heeft AI-chatbot ChatGPT onze levens echt veranderd?
Nieuws12.08.2024
Stratovulkanen, schildvulkanen en supervulkanen
Verder lezen over Social Network
Social Media21.11.2024
Instagram laat je het algoritme resetten voor nieuwe inspiratie
Social Media15.11.2024
Meta moet 800 miljoen euro betalen door zijn Marketplace
Social Media14.11.2024
Threads start binnenkort met het tonen van advertenties
Social Media13.11.2024
Dit zijn 3 alternatieven voor social medium X
Social Media11.11.2024
Instagram verbetert zijn meest irritante factor
Social Media10.11.2024
Deze week viral: kappersschorten en riksja-rijder
Social Media08.11.2024
TikTok krijgt verregaande Spotify-integratie voor muziek delen
Social Media07.11.2024
Worden sociale media straks net zoals drank?
Verder lezen over Twitter
Social Media17.11.2024
Deze week viral: Heel Holland Frituurt, Paul vs Tyson en levende mannequins
Social Media13.11.2024
Dit zijn 3 alternatieven voor social medium X
Social Media04.11.2024
X laat mensen die je hebt geblokt toch je posts lezen
Social Media31.10.2024
Happy Halloween: de leukste posts en inhakers
Social Media27.10.2024
Deze Week Viral: twee personages uit Sesamstraat gaan los van elkaar viral
Social Media26.10.2024
Elon Musk post mysterieuze gamesessie met vreemde audio
Social Media09.10.2024
Probeer wraakporno maar eens offline te krijgen
Social Media24.09.2024