Social Media30.03.2022

Ruim tweederde van de mensen denkt nepnieuws te kunnen herkennen


Slechts 22% kan het echt

Fakenews! Het was één van de favoriete woorden van voormalig president Donald Trump. In zijn ambtsperiode werden we dan ook regelmatig met de neus op de feiten gedrukt, en juist niet. Social media namen meer maatregelen om nepnieuws tegen te gaan, maar nog steeds gonst het ervan. Dat is een groot probleem, want het blijkt dat eenderde van de mensen niet in staat is om vast te stellen dat iets mogelijk nepnieuws is.

Nepnieuws

De Britse telecomautoriteit Ofcom deed onderzoek naar nepnieuws en legde hiervoor 13.000 Britten het vuur aan de schenen. 69 procent van de ondervraagden meende het wel te kunnen zien wanneer er feitelijk onjuist nieuws wordt gebracht, terwijl eenderde zegt geen idee te hebben wanneer ze te maken hebben met echt nieuws of nepnieuws. Ook shockerend: van die ruime tweederde wist maar 22 procent het ook daadwerkelijk voor elkaar te krijgen het fake news eruit te halen.

Het is een gevaarlijke conclusie die uit het onderzoek naar voren komt, want juist nu is de wereld onvoorspelbaarder dan ooit tevoren. We hadden drie jaar geleden niet kunnen denken dat we ineens mondkapjes zouden dragen als we op straat liepen, of dat we massaal zonnebloemolie zouden inslaan omdat er een grote oorlog is in Oekraïne. Social media mogen dan goede invloed hebben op de wereld (en zelfs op een oorlog), er is ook veel slechte invloed. Het beste voorbeeld daarvan is nepnieuws.

Deepfakes op social media

Zo heeft Rusland allerlei nepnieuws en deepfakes ingezet om mensen in Oekraïne te manipuleren, en zal het dit mogelijk ook kunnen inzetten om eigen burgers te beïnvloeden. Nepnieuws kan er zelfs voor zorgen dat verkiezingsuitslagen anders zijn dan eigenlijk de bedoeling was, zoals we bijvoorbeeld hebben gezien in het Cambridge Analytica-schandaal bij Facebook. Nepnieuws moet dus absoluut bestreden worden, maar ook voor algoritmes en moderators is het niet altijd te herkennen.

Onder kinderen is dit nog veel erger: maar 1 op de 10 kinderen kan vaststellen dat iets nepnieuws is. 6 procent van de kinderen geloofde zelfs alles te geloven wat ze online zien en lezen. Zo blijkt maar hoe belangrijk het is om ofwel met je kind te internetten, ofwel gesprekken te hebben over wat wel realistisch is en wat niet. Het mag dan teleurstellend zijn voor kinderen, het beschermt ze en helpt ze minder naïef te zijn.

Fake news!

Maar de vraag is: hoe spot je dat nepnieuws? Het belangrijkste is om te kijken naar de bron van het bericht. Ken je die bron en staat die bekend als een betrouwbare bron? Is het één individuele persoon of een complete organisatie die het plaatst? Daarnaast moet je volgens Ofcom ook bij jezelf te rade gaan: hoe graag wil je iets geloven?

Dit is bijvoorbeeld iets waar loterijen vaak slim gebruik van maken. Je wil graag geloven dat je een geldprijs hebt gewonnen in een loterij, dus is de onderwerpregel van een e-mail vanuit een loterij: “Uw geldprijs”, zelfs als je niet eens lid bent van die loterij dan wil je een bericht dat impliceert dat je een prijs hebt gewonnen natuurlijk graag lezen.

Spot wat nep is

Zo werkt nepnieuws uiteindelijk ook: het speelt in op een bepaald gevoel of een sterke mening die je hebt, waardoor je heel graag wil dat het echt is. Ook kun je er al een ‘te-mooi-om-waar-te-zijn’-gevoel bij hebben: als je dat hebt, dan is dat ook vaak zo. Check op social media dan ook goed wie de bron is, maar ook hoe mensen erop reageren.

Misschien stellen sommigen al vast dat iets nepnieuws is, misschien zelfs met foto van hoe het onderwerp van het nieuws er echt bijstaat. Het belangrijke bij nepnieuws is dus om naar je eigen gevoel te luisteren, maar ook om je oren en ogen goed open te houden. Klopt het wat je hoort en ziet, of kan het fotobewerking of videobewerking zijn?

Er zijn ook verschillende quizzes waarin je je eigen gevoel voor fake news kunt testen, zoals die van Deakin of die van Pew Research. Een ander goed idee is om het er vaker over te hebben met vrienden of je partner, zodat jullie allebei betere voelsprieten kweken wanneer je op Facebook, Twitter of Snapchat weer eens nepnieuws geserveerd krijgt. Niet opeten, maar wegschuiven dus.

Laura Jenny
Laura Jenny

Is ze niet aan het tikken, dan reist ze rond in de wondere wereld van entertainment of op een toffe plek in de echte wereld. Mario is de man van haar leven, Belle is haar beste vriendin en haar laptop is nooit ver weg.

...

Verder lezen over Facebook

Zuckerberg: ‘Social media geen directe invloed op geestelijke gezondheid’

Eerst bood hij zijn excuses aan, maar nu zegt Zuckerberg: sociale media hebben geen causaal verband met geestelijke problemen van tieners.

Social Media26.09.2024

Zuckerberg: ‘Social media geen directe invloed op geestelijke gezondheid’

Meta opent AI Studio zodat iedereen eigen AI-chatbot kan maken

Geen zin om met al je fans te praten? Laat je AI-avatar het voor je doen. Meta introduceert het nu voor iedereen. Of althans, ook voor niet-influencers in de VS.

Social Media30.07.2024

Meta opent AI Studio zodat iedereen eigen AI-chatbot kan maken

Meta gaat de strijd aan met Yahoo Boys en sluit duizenden accounts

Meta treedt harder op tegen Yahoo Boys en andere kwaadwillenden op Facebook en Instagram om meer slachtoffers te voorkomen.

Online25.07.2024

Meta gaat de strijd aan met Yahoo Boys en sluit duizenden accounts

Kun je Facebook wel gratis noemen? De EU vindt van niet

Het internet lijkt wel gratis, maar dat is het eigenlijk nooit. Vaak moet je naar advertenties kijken, gegevens invoeren, klikken, liken, enzovoorts.

Social Media22.07.2024

Kun je Facebook wel gratis noemen? De EU vindt van niet

Facebook geeft gebruikers onvoldoende kans om van gepersonaliseerde ads af te komen

De EU en de Digital Markets Act slaan weer toe: niet alleen Apple hangt een miljardenboete boven het hoofd: ook Meta.

Social Media01.07.2024

Facebook geeft gebruikers onvoldoende kans om van gepersonaliseerde ads af te komen

Krijgt Meta een miljardenboete?
Zo zorg je dat Instagram en Facebook je foto’s niet gebruiken om AI te trainen

Instagram en Facebook gaan je foto's gebruiken om kunstmatige intelligentie te trainen. Zie je dat niet zitten, dan is er een uitweg.

Social Media28.05.2024

Zo zorg je dat Instagram en Facebook je foto’s niet gebruiken om AI te trainen

Vijfpunts snelcursus nepnieuws herkennen!

Internet en sociale media hebben het podium voor nepnieuws enorm vergroot. Doordat iedereen kan publiceren en daarmee in potentie een groot publiek bereiken kan, is nepnieuws niet eerder in onze geschiedenis zo wijdverspreid geweest.

Nieuws15.05.2024

Vijfpunts snelcursus nepnieuws herkennen!

​Je kunt je Facebook-berichten straks doorposten op Threads

De wereld van social media verandert steeds meer. Enerzijds omdat Meta nu eenmaal de meeste succesvolle social media-platforms in handen heeft, anderzijds omdat de EU ook zijn zegje doet. En dat zegje komt met veel regel...

Social Media22.02.2024

​Je kunt je Facebook-berichten straks doorposten op Threads

Verder lezen over Fake

Fake News: Was het publiek van Kamala Harris nep?

Kamala Harris komt aan op het vliegveld. Staat er een groot publiek op haar te wachten, of toch niet? In deze Fake News bespreken we het.

Online12.08.2024

Fake News: Was het publiek van Kamala Harris nep?

Grootste verspreiders van nepnieuws zijn oude vrouwtjes

Je zou denken dat misschien jongeren dit doen, omdat die wat meer beïnvloedbaar zijn, maar niets is minder waar. Het zijn de rijpere dames die verantwoordelijk zijn voor het verspreiden van al dat nepnieuws.

Social Media31.05.2024

Grootste verspreiders van nepnieuws zijn oude vrouwtjes

Europese verkiezingen: Pointer komt met een factcheck-marathon

Deze week is in Brussel de eerste Factcheck-marathon van de Lage Landen van start gegaan. Pointer (KRO-NCRV) gaat samen met 6 redacties 10 dagen lang beweringen van politici controleren. Naast partner AD doen dit keer 5 Belgische partijen mee: VRT, RTBF, Factcheck Vlaanderen, Knack en deCheckers.

Nieuws27.05.2024

Europese verkiezingen: Pointer komt met een factcheck-marathon

Vijfpunts snelcursus nepnieuws herkennen!

Internet en sociale media hebben het podium voor nepnieuws enorm vergroot. Doordat iedereen kan publiceren en daarmee in potentie een groot publiek bereiken kan, is nepnieuws niet eerder in onze geschiedenis zo wijdverspreid geweest.

Nieuws15.05.2024

Vijfpunts snelcursus nepnieuws herkennen!

Steeds meer mensen twijfelen aan de waarheid van online informatie

In 2023 heeft 67 procent van de bevolking van 12 jaar of ouder aangegeven op internet informatie gezien of gelezen te hebben die volgens hen niet waar was, of waarbij ze twijfelden aan de waarheid ervan.

Nieuws11.04.2024

Steeds meer mensen twijfelen aan de waarheid van online informatie

​Het verwijderen van nep-reviews: hoe doe je dat?

Een van de beste vormen van reclame die je als ondernemer kunt hebben, zijn tevreden klanten die zich positief uitlaten over jouw diensten. Met de komst van digitale platformen als Google en Trustpilot, wordt het steeds...

Online09.04.2024

​Het verwijderen van nep-reviews: hoe doe je dat?

UPDATE: Overname Twitter blijft voorlopig ‘on hold’ staan

Vorige week, zie het oorspronkelijke bericht hieronder, tweette Elon Musk al dat hij de overname van Twitter ‘on hold’ gezet had. De reden daarvoor was het onverwacht hoge aantal fake accounts waar het sociale netwer...

Social Media17.05.2022

UPDATE: Overname Twitter blijft voorlopig ‘on hold’ staan

Musk denkt dat meer dan 20% van de accounts fake is
Facebook verwijdert deepfake ‘overgave’ video van Zelensky

Dat de, doorgaans bekende, personen die in deepfake video’s ‘optreden’ vrijwel niet meer van echt te onderscheiden zijn is al langer bekend. Het meest recente spraakmakende voorbeeld daarvan is een video van de Oek...

Nieuws17.03.2022

Facebook verwijdert deepfake ‘overgave’ video van Zelensky

Verder lezen over Instagram

Instagram laat je het algoritme resetten voor nieuwe inspiratie

Instagram kent je na al die jaren vrij goed en het algoritme weet dan ook wat het je moet voorschotelen. Maar, wat als je dat toch anders ziet?

Social Media21.11.2024

Instagram laat je het algoritme resetten voor nieuwe inspiratie

Deze week viral: Heel Holland Frituurt, Paul vs Tyson en levende mannequins

Deze week was het qua viral content vooral de rellen in Amsterdam wat de klok sloeg. Dat is echter niet het enige dat viral ging, kijk mee.

Social Media17.11.2024

Deze week viral: Heel Holland Frituurt, Paul vs Tyson en levende mannequins

Dit zijn 3 alternatieven voor social medium X

Vind je het allemaal niet meer zo gezellig op social medium X? Dat kan. Het social medium is erg veranderd sinds het Twitter niet meer is.

Social Media13.11.2024

Dit zijn 3 alternatieven voor social medium X

Instagram krijgt straks avatars met kunstmatige intelligentie

Je kunt zelf een AI-foto uploaden, maar Instagram wil het duidelijk heel makkelijk maken voor mensen om voor een AI-profielfoto te kiezen.

Social Media12.11.2024

Instagram krijgt straks avatars met kunstmatige intelligentie

Instagram verbetert zijn meest irritante factor

Zie je een leuke post op Instagram, verdwijnt ie zomaar. Het gebeurt mensen vaak als ze de app openen, maar dat verandert nu.

Social Media11.11.2024

Instagram verbetert zijn meest irritante factor

Deze week viral: kappersschorten en riksja-rijder

Hij is maar 21 jaar oud, maar weet toch heel veel harten van ouderen te verwarmen. Wout Sprangers. Lees over 'm in de nieuwe Deze Week Viral.

Social Media10.11.2024

Deze week viral: kappersschorten en riksja-rijder

Worden sociale media straks net zoals drank?

In Australië wordt er gewerkt aan een wet om sociale media te verbieden voor iedereen die onder de 16 is. Het is een beetje zoals met alcohol.

Social Media07.11.2024

Worden sociale media straks net zoals drank?

Deze week viral: herfsthond, horizontal parenting en meer

We hebben deze week al in een apart artikel stilgestaan bij alles Halloween, dus dit weekend kunnen we het weer over minder enge dingen hebben. Herfsthonden bijvoorbeeld.

Social Media03.11.2024

Deze week viral: herfsthond, horizontal parenting en meer

Verder lezen over Onderzoek

25% van de Nederlandse bedrijven is niet goed voorbereid op cyberdreiging

Helemaal in de gezondheidszorg blijken grote zorgen te zijn: daar zou 40 procent onvoldoende zijn voorbereid.

Cybercrime29.10.2024

25% van de Nederlandse bedrijven is niet goed voorbereid op cyberdreiging

Hoe valt het ontstaan van eilandbogen of vulkaanbogen te verklaren?

Is het jou ook weleens opgevallen dat er door sommige eiland- en vulkaanketens op de kaart een duidelijke gebogen lijn of curve kan worden getrokken? Binnen de geologie noemen we een dergelijk verschijnsel eilandbogen of vulkaanbogen.

Online28.10.2024

Hoe valt het ontstaan van eilandbogen of vulkaanbogen te verklaren?

Online marketingcampagnes vooral effectief voor nieuwe klanten

Online marketingcampagnes zorgen voor aanzienlijk meer nieuwe klanten, zonder dat de bestaande klanten worden geactiveerd. Uit onderzoek blijkt dat campagnes op bijvoorbeeld social media zorgen voor 170 procent nieuwe klanten.

Marketing01.10.2024

Online marketingcampagnes vooral effectief voor nieuwe klanten

Gecombineerde NIVEL- en CBS-gegevens COVID-19-pandemie zijn prima te verklaren!

Elke zichzelf respecterende data-wetenschapper weet dat je niet zonder meer verschillende datasets uit verschillende onderzoeken met elkaar kunt vergelijken. Op dergelijke verschillende datasets kunnen namelijk onvergelijkbare omstandigheden van toepassing zijn die onderlinge vergelijkingen een uiterst heikele zaak maken.

Nieuws17.09.2024

Gecombineerde NIVEL- en CBS-gegevens COVID-19-pandemie zijn prima te verklaren!

“Trap Er Niet Influencer” doet onderzoek naar effecten van social media

Denk je echt dat je in één dag rijk kan worden door wat domme trucjes van een of andere zelfverklaarde influencer? Ze beloven gouden bergen, maar hoe zit het nu echt? In deze nieuwe achtdelige televisieserie ‘Trap er Niet Influencer’ onderzoeken presentatoren Filemon Wesselink, Mark Baanders, Vera Verzijl en Sarah Bakker verschillende trends en invloeden van social media met een kritische en humoristische blik.

Social Media04.09.2024

“Trap Er Niet Influencer” doet onderzoek naar effecten van social media

De stollingsgesteenten cyclus op aarde

De meeste mensen kunnen zich wel voorstellen dat onze planeet van binnen naar buiten is opgebouwd overeenkomstig een aflopend dichtheidsprofiel. Met van binnen naar buiten een nikkelijzeren vaste binnenkern, een nikkelijzeren vloeibare buitenkern, een vaste ondermantel van silicaatarmere gesteenten, een vaste bovenmantel van silicaatrijkere gesteenten en 'last but not least' onze geliefde aardkorst.

Nieuws21.08.2024

De stollingsgesteenten cyclus op aarde

Heeft AI-chatbot ChatGPT onze levens echt veranderd?

Er wordt steeds vaker gesproken over een AI-bubbel, zeker nu de aandelen van techbedrijven enorme dips tonen. Barst die bubbel straks echt? Het is niet zo dat AI-chatbots ons niets hebben gebracht. Zo is er onderzoek gedaan naar of ChatGPT onze levens echt heeft veranderd en daar komt positief nieuws uit.

Artificial Intelligence14.08.2024

Heeft AI-chatbot ChatGPT onze levens echt veranderd?

Stratovulkanen, schildvulkanen en supervulkanen

Binnen dit en binnen een vervolgartikel ga ik nader in op de beschrijving van enkele typen van vulkanen. Daarbij beperk ik mij hoofdzakelijk tot de typische vulkanen die ontstaan als gevolg van de subductie van tektonische aardplaten of als gevolg van mantelpluimen (hotspots). Dit betreffen voornamelijk stratovulkanen, schildvulkanen en supervulkanen. 

Nieuws12.08.2024

Stratovulkanen, schildvulkanen en supervulkanen

Verder lezen over Social Network

Instagram laat je het algoritme resetten voor nieuwe inspiratie

Instagram kent je na al die jaren vrij goed en het algoritme weet dan ook wat het je moet voorschotelen. Maar, wat als je dat toch anders ziet?

Social Media21.11.2024

Instagram laat je het algoritme resetten voor nieuwe inspiratie

Meta moet 800 miljoen euro betalen door zijn Marketplace

Het is een nieuw dieptepunt in een relatie die al nagenoeg niet slechter kon: Meta brengt al bepaalde dingen niet zomaar uit in de EU.

Social Media15.11.2024

Meta moet 800 miljoen euro betalen door zijn Marketplace

Threads start binnenkort met het tonen van advertenties

Niet meer slechts hersenspinsels: nu begint Meta het serieuzer aan te pakken. Threads start binnenkort met het tonen van advertenties.

Social Media14.11.2024

Threads start binnenkort met het tonen van advertenties

Dit zijn 3 alternatieven voor social medium X

Vind je het allemaal niet meer zo gezellig op social medium X? Dat kan. Het social medium is erg veranderd sinds het Twitter niet meer is.

Social Media13.11.2024

Dit zijn 3 alternatieven voor social medium X

Instagram verbetert zijn meest irritante factor

Zie je een leuke post op Instagram, verdwijnt ie zomaar. Het gebeurt mensen vaak als ze de app openen, maar dat verandert nu.

Social Media11.11.2024

Instagram verbetert zijn meest irritante factor

Deze week viral: kappersschorten en riksja-rijder

Hij is maar 21 jaar oud, maar weet toch heel veel harten van ouderen te verwarmen. Wout Sprangers. Lees over 'm in de nieuwe Deze Week Viral.

Social Media10.11.2024

Deze week viral: kappersschorten en riksja-rijder

TikTok krijgt verregaande Spotify-integratie voor muziek delen

Je kunt nu muziek van streamingdiensten als Spotify en Apple Music direct in TikTok delen via een link. Dat werkt ongeveer zoals Instagram.

Social Media08.11.2024

TikTok krijgt verregaande Spotify-integratie voor muziek delen

Worden sociale media straks net zoals drank?

In Australië wordt er gewerkt aan een wet om sociale media te verbieden voor iedereen die onder de 16 is. Het is een beetje zoals met alcohol.

Social Media07.11.2024

Worden sociale media straks net zoals drank?

Verder lezen over Twitter

Deze week viral: Heel Holland Frituurt, Paul vs Tyson en levende mannequins

Deze week was het qua viral content vooral de rellen in Amsterdam wat de klok sloeg. Dat is echter niet het enige dat viral ging, kijk mee.

Social Media17.11.2024

Deze week viral: Heel Holland Frituurt, Paul vs Tyson en levende mannequins

Dit zijn 3 alternatieven voor social medium X

Vind je het allemaal niet meer zo gezellig op social medium X? Dat kan. Het social medium is erg veranderd sinds het Twitter niet meer is.

Social Media13.11.2024

Dit zijn 3 alternatieven voor social medium X

X laat mensen die je hebt geblokt toch je posts lezen

Er zijn veel veranderingen doorgevoerd sinds X geen Twitter meer is. De nieuwste verandering is dat mensen die je hebt geblokkeerd nu toch je posts kunnen lezen.

Social Media04.11.2024

X laat mensen die je hebt geblokt toch je posts lezen

Happy Halloween: de leukste posts en inhakers

Gelukkig waait Halloween steeds meer over naar ons land en doen we vooral graag mee qua decoraties, al zal het nooit zo hevig zijn als in de Verenigde Staten.

Social Media31.10.2024

Happy Halloween: de leukste posts en inhakers

Deze Week Viral: twee personages uit Sesamstraat gaan los van elkaar viral

Deze week zijn er weer veel toffe dingen viral gegaan, waarbij gek genoeg enkele Sesamstraat-personages de boventoon voeren.

Social Media27.10.2024

Deze Week Viral: twee personages uit Sesamstraat gaan los van elkaar viral

Elon Musk post mysterieuze gamesessie met vreemde audio

T150 klaar in 3:25. Te veel tijd gespendeerd aan het afmaken van minions in plaats van elites. Had potentie om onder de 3 minuten te eindigen.

Social Media26.10.2024

Elon Musk post mysterieuze gamesessie met vreemde audio

Probeer wraakporno maar eens offline te krijgen

Wraakporno richt de meeste schade aan in de eerste 48 uur. Dat is problematisch, want zo snel kun je het vaak niet offline laten halen.

Social Media09.10.2024

Probeer wraakporno maar eens offline te krijgen

Mensen die je blokkeert op X kunnen je posts gewoon zien

Elon Musk steekt niet onder stoelen of banken dat hij de blokkeerknop op X maar niks vindt: de eerste stap richting de exit is gezet.

Social Media24.09.2024

Mensen die je blokkeert op X kunnen je posts gewoon zien