We maken ons waarschijnlijk allemaal weleens schuldig aan het oppoetsen van foto’s op Instagram. Het is heel gemakkelijk om een leuk filtertje over een foto te plaatsen of het licht net even iets gunstiger te maken. Redelijk onschuldig in de meeste gevallen. Toch zijn er ook gevallen waarin foto’s zo bewerkt zijn, dat het niet meer lijkt op het origineel of gewoon helemaal nep is. Facebook gaat in de strijd tegen fake news optreden tegen extreem bewerkte foto’s, ook op Instagram. Maar is dat wel goed nieuws? En hoe wordt bepaald wat TE bewerkt is?
Foto’s die volgens het platform te bewerkt of nep zijn, worden verborgen achter een zwart beeld. Dit ontdekte de Amerikaanse fotograaf Toby Harriman, zo lezen we in zijn post op Facebook. Terwijl hij door zijn feed scrolde, verscheen er een pop-up met de tekst ‘False Information’. Op deze manier kwam hij erachter dat er een foto was verstopt. Toch betekent dit niet dat de foto vervolgens niet te zien is. Je kunt er namelijk alsnog voor kiezen om de foto te bekijken.
In het geval van Harriman ging het om een weliswaar behoorlijk bewerkte foto, maar het ging om het werk van een kunstenaar. Dat roept natuurlijk de vraag op of het beleid van Instagram wel op de goede manier wordt uitgevoerd en wie bepaalt wat er gebeurt met foto’s van digitale kunst?
Volgens Instagram wordt de echtheid van een foto beoordeeld door een combinatie van de feedback van gebruikers en technologie. Daarna kijkt een derde en onafhankelijke partij met factcheckers naar de foto. Als deze de foto als fake beoordelen, wordt het verborgen achter een zwart scherm met de waarschuwing dat het ‘False Information’ kan bevatten. Deze foto’s worden niet getoond in de overzichten bij Explore en Hashtags. Dat kan voor kunstenaars weleens heel nadelig zijn, omdat hun foto’s door een aanzienlijk kleiner publiek bekeken kunnen worden.
In de verspreiding tegen fake news kan deze aanpak van Instagram handig zijn. Toch lijkt het ook op censuur, want het platform blokkeert blijkbaar af en toe werk van kunstenaars. De foto’s van de kunstenaar die Harrison als voorbeeld toont zijn behoorlijk bewerkt, maar dat is natuurlijk ook de bedoeling. Zou er iemand zijn die echt aanstoot neemt aan de gekleurde duinen en dit ziet als fake news?
Het blijkt dus nog een uitdaging om te bepalen wat nep is en wat gezien wordt als kunstzinnige uiting. We zijn benieuwd welke foto’s er de komende tijd nog meer achter een zwart scherm worden verborgen.