TikTok is de laatste tijd veel in het nieuws: enerzijds omdat het met nieuwe functies komt, anderzijds omdat het boetes krijgt om hoe het met de data en veiligheid van kinderen omgaat. En niet alleen de data van kinderen zou onveilig zijn op het social videoplatform. Er heerst veel wantrouwen rondom TikTok. De app is nu al jaren populair, maar dit onveilige imago helpt TikTok niet. Doet het wel genoeg om het tij te keren?
Het is niet makkelijk om een slechte reputatie goed te maken. Hoewel TikTok zeker niet bij iedereen een slecht imago heeft, zijn er veel bedrijven en overheidsorganisaties die hun medewerkers verbieden om iets met TikTok te doen. Hoe aanlokkelijk het ook is, want je kunt op TikTok wel veel mensen bereiken: toch wordt het veelal onveilig geacht. Doet TikTok genoeg om te zorgen dat dat slechte imago verandert in iets beters?
Het imago van TikTok is op meerdere manieren niet al te best: bijvoorbeeld omdat bleek dat journalisten die TikTok bekritiseren zijn bespioneerd door TikTok-medewerkers, onder andere door zich toegang te verschaffen tot hun gebruikersdata op TikTok. Ook is er veel angst rondom het thuisland van Bytedance, het moederbedrijf van TikTok. Heeft het banden met de Chinese overheid en wat betekent dat voor de veiligheid van de data van al die miljoenen gebruikers?
Het is niet altijd helemaal duidelijk welke data TikTok verzamelt en wat het daar precies mee doet, laat staan in hoeverre de Chinese overheid hiermee te maken heeft. In ieder geval ga je akkoord met een heleboel dingen zodra je besluit de app te gebruiken. Dat is waar de privacyvoorwaarden voor zijn, je weet wel, al die tekst die je vaak doorklikt als je een app installeert. Daarin staat bijvoorbeeld dat TikTok mag zien wat je in de app doet, maar zelfs kan het je biometrische gegevens verzamelen, de gegevens waarmee je bijvoorbeeld je telefoon ontgrendelt. Echter betekent dat niet per se dat een Chinese medewerker erbij kan. Maar weet je dat ook weer niet helemaal zeker.
TikTok zelf zegt dat het geen data doorgeeft aan de Chinese overheid. Het beweert bij hoog en laag dat de Chinese overheid geen data mag en kan inzien. En dat is ook een beetje waar het probleem zichtbaar wordt: TikTok kan dat zeggen, maar het is moeilijk te bewijzen. Wat niet helpt is informatie dat 300 man bij TikTok voormalig staatsmedewerkers waren. De kans dat er toch wel lijnen lopen met China, die is er wel.
Echter merk je de laatste tijd ook vaker dat mensen zich er weinig van aantrekken: wat wil de Chinese overheid immers met je gegevens als je gewoon een persoon bent, geen politicus of machtig figuur? En hoe zit dat dan met andere bedrijven: Meta heeft net een boete van meer dan 1 miljard euro gekregen omdat het data naar servers in de VS zou sturen. Meta wordt, zelfs na een schandaal als Cambridge Analytica, aanzienlijk minder wantrouwt dan TikTok. Waarschijnlijk komt dat door het imago: Meta/Facebook begon heel positief, want het kwam uit Amerika, waar heel veel entertainment en tech vandaan komt waar we dol op zijn. TikTok kwam wat later en komt uit China, waardoor mensen daarbij al meteen twijfels hadden.
TikTok is hierop wel degelijk met een charmeoffensief begonnen. Het nodigde journalisten en influencers onder andere vorig jaar uit om te praten over de veiligheidsopties binnen het social video platform. Ook is het nu nieuwe datacenters aan het bouwen in Europa, naast dat het met allerlei privacy- en beschermingsopties in de app komt. Zo kun je bijvoorbeeld altijd de data opvragen die TikTok van je heeft.
Sessies met journalisten, het openen van Europese datacenters, mogelijkheden in de app: TikTok is wel overduidelijk bezig om te werken aan het imago. Zoals wij vorig jaar al schreven wil het juist de Volvo van social media zijn, zegt het. Daarnaast zet het vooral om die angst om Chinese bemoeienis datacenters neer in Europa: om iets te bewijzen, wat moeilijk te bewijzen valt. Je moet er als je TikTok gaat gebruiken wel vanuit gaan dat de Chinese overheid meeleest, ook al is dat mogelijk helemaal niet het geval: omdat het veiliger is dan we denken, of simpelweg omdat de Chinese overheid niet in je geïntereseerd is
Om de vraag te beantwoorden of TikTok genoeg doet om veilig te worden gevonden, is het antwoord eigenlijk niet een harde ja of nee. Het doet overduidelijk heel erg zijn best als het gaat om beveiliging en privacy, het wil duidelijk dat het geen slecht imago heeft wat veiligheid betreft. Tegelijkertijd zien we niet snel teruggedraaid worden dat bijvoorbeeld ambtenaren en politieagenten de app weer mogen gebruiken: daarvoor is er simpelweg te veel dat niet of heel moeilijk kan worden aangetoond.