Tot nu toe is het steeds een nogal eenzame strijd geweest: die van beroemdheden tegen nepadvertenties. Beroemdheden zijn het er niet mee eens dat hun gezicht en naam zonder toestemming wordt gebruikt in scams op Facebook en andere social media. John de Mol is de strijd al een keer aangegaan, en Jort Kelder start nu ook een rechtszaak. In Australië pakken ze het echter beter aan, want daar sleept de overheid Facebook voor de rechter.
Australië staat erom bekend dingen altijd op zijn eigen manier aan te pakken en dat deed het eerder bijvoorbeeld al met Google Nieuws en de relatie met mediabedrijven. Nu sleept het Facebook voor de rechter door de advertenties waarin beroemdheden zogenaamd dingen aanprijzen waar ze eigenlijk helemaal niets mee te maken hebben.
Australië meent dat Facebook meewerkt aan verkeerd en misleidend gedrag door willens en wetens dit soort advertenties voor bijvoorbeeld cryptovaluta-scams toe te staan. Hoewel Facebook eerder al heeft gezegd dat het eraan werkt om dit soort scammers van zijn platform te weren, vindt Australië dat het niet genoeg doet om deze vervelende advertenties te stoppen.
In Australië zijn onder andere voormalig premier Mike Baird, tv-presentator David Koch en ondernemer Dick Smith slachtoffer van deze praktijken. Of nou ja, in principe zijn de beroemdheden indirecte slachtoffers: de mensen die denken dat deze beroemdheden dit soort neppe producten aanprijzen zijn uiteraard de echte slachtoffers.
Australië zegt: “De essentie van onze zaak is dat Meta verantwoordelijk is voor deze advertenties die het op zijn platform publiceert. In een schokkend geval zijn we ons bewust van een consument die meer dan 400.000 euro heeft verloren doordat een van deze oplichting ten onrechte werd geadverteerd als een investeringsmogelijkheid op Facebook. Dit is schandelijk.” Kortom, de messen zijn geslepen.
In Nederland zijn er ook al meerdere rechtszaken geweest tegen dit soort nepadvertenties. Jort Kelder is er vorige week een begonnen tegen Twitter door fraude met bitcoin. Eerder schikte John de Mol nog met Facebook, nadat hij een rechtszaak was gestart door het zonder toestemming gebruiken van zijn foto’s en naam in advertenties van bitcoin-oplichters. Het zijn advertenties waarin net wordt gedaan alsof de beroemdheden rijk zijn geworden van een bepaalde investering, maar als je doorklikt naar de website dan blijk je vooral veel geld te verliezen en niet te verdienen.
In eerste instantie was het iets dat vooral op Facebook voorkwam, maar inmiddels staat Twitter er ook vol mee. Je kunt ze vaak herkennen omdat de titel nogal overdreven is. ‘Je gelooft nooit hoe Jort Kelder nu zijn geld verdient’ of ‘John de Mol investeert in XXX, wat jou rijk kan maken’. Allemaal dingen die erg zijn overdreven en uiteindelijk overduidelijk te mooi lijken om waar te zijn. Jort heeft het eerder slimmer aangepakt: die heeft zich namelijk een tijd geleden samen met Alexander Klöpping, Arjen Lubach en Willem Middelkoop verenigd tegen Google, waar ook dit soort nepadvertenties op te vinden waren.
Het is goed dat Australië dit euvel nu als land aanvecht, want het is een vrij dure en omslachtige manier om dit steeds per beroemdheid een voor een te doen. Waarom Jort er nu voor kiest om Twitter in zijn eentje aan te vechten, dat is niet duidelijk. Hij zou er immers beter aan doen om meteen met andere beroemdheden samen te werken. In ieder geval is 18 mei de uitspraak in deze rechtszaak, dus dan weten we in hoeverre de Nederlandse rechter meent dat het Twitters verantwoordelijkheid is om iets aan die malafide advertenties te doen, of dat de schuld toch echt bij de maker van die advertentie of site ligt.
