Een man van 18, een man van 27: de laatste jaren zijn meerdere malen mensen voor de rechter verschenen voor sextortion en pogingen tot sextortion via Snapchat. Het blijkt zo ernstig dat de Amsterdam politie er zelfs een waarschuwing voor online plaatste.
Vorig jaar kreeg een Nederlandse man een gevangenisstraf van 44 dagen en een voorwaardelijke gevangenisstraf van zes maanden, plus een taakstraf van 240 uur, voor het hacken van Snapchat-accounts om deze vervolgens te gebruiken om mensen te chanteren. Het ging om pikante foto’s van de eigenaren van de accounts. De 18-jarige jongen dreigde de foto’s online te delen als ze geen geld zouden sturen of hem van meer pikante beelden zouden voorzien. Nu moet hij ook nog eens 14 slachtoffers zelf een schadevergoeding betalen van 1.500 euro per persoon.
Deze week begint een rechtszaak tegen een 27-jarige man uit Enkhuizen die honderden jongens seksuele handelingen ilet verrichten voor de camera, om hiervan vervolgens de beelden op te slaan. Hij deed dat door zich voor te doen als een knap, jong meisje. Dat de verdachte daarnaast ook wordt verdacht van het maken en bezitten van kiinderpornografie en het misbruiken van een minderjarige jongen maakt het een complexe rechtszaak. Zijn slachtoffers komen uit het hele land en zijn tussen de 10 en 16 jaar oud. Of hij zijn slachtoffers ook daadwerkelijk heeft afgeperst, daar is geen bewijs voor.
Dit bericht op Instagram bekijken
Het blijkt zodanig veel voor te komen, dat de Amsterdamse politie hier nu ook actief voor waarschuwt. Onder andere via een Instagram-post probeert het jongeren te bereiken om ze bewust te maken van wat sextortion is en vooral om ze erop te wijzen dat ze zich niet hoeven te schamen. Vaak wordt deze vorm van criminaliteit niet bij de politie gemeld omdat tieners zich schamen of bang zijn dat de dader dan alsnog seksueel getinte foto’s en video’s online plaatst.
Reden voor de politie om er actiever over te communiceren. Het vindt niet alleen plaats op Snapchat, maar Snapchat komt wel regelmatig voorbij als het om dit onderwerp gaat. Sommige daders doen zich voor als knappe meisjes, maar er zijn ook daders die zich voordoen als beroemde personen of zelfs de autoriteiten. Dat laatste geval is waarschijnlijk ook waarom de politie ervoor waarschuwt: mensen doen zich voor als de politie en zeggen tegen slachtoffers dat ze boetes moeten betalen, omdat ze andere mensen zouden lastigvallen. Als tieners vervolgens geen honderden euro’s betaalden, dan zouden ze pikante video’s moeten maken en zouden deze beelden online worden gezet.
Zelfs in een wereld vol AI en deepfakes is het juist voor jongeren een soort einde van de wereld als zoiets zou gebeuren. In onder andere Amerika zijn er zelfs incidenten waarbij jongeren een einde aan hun leven maakten omdat ze de druk niet meer aankonden en zo bang en onzeker waren. De Amsterdamse politie zegt dan ook: “Zelfs als je bang bent of niet zeker van je zaak, dan willen we toch nog van je horen om samen met je te kijken wat de mogelijkheden zijn.” Het is duidelijk een andere aanpak dan meteen beginnen over aangifte enzovoort. De daders zullen hun slachtoffers immers ongetwijfeld vertellen vooral niet naar de politie te mogen gaan.
Snapchat heeft door de jaren heen gewisseld gereageerd op de sextortion-problematiek. Het zou in 2022 meer dan 10.000 meldingen van afpersing van tieners hebben ontvangen. Echter zegt Snapchat ook dat het zo duur is om maatregelen te implementeren, dat het dit niet als een optie ziet. Wel kwam het vorig jaar met enkele nieuwe mogelijkheden om sextortion te bestrijden. Onder die mogelijkheden zijn extra waarschuwingen in de app, bescherming wanneer iemand je vriend wil worden, eenvoudigere locatiedeel-opties en betere mogelijkheden om mensen te blokkeren.
Het idee is dat Snapchat-gebruikers hiermee alleen berichten kunnen ontvangen van mensen die ze als vrienden hebben toegevoegd of als contact in hun telefoon. Vriendschapsverzoeken van mensen met wie er geen overeenkomstige connecties zijn met vrienden worden ook geblokkeerd. Snapchat benoemt sextortion ook specifiek in zijn beleid.
Of het allemaal genoeg is: de waarschuwing van de politie doet ons anders vermoeden. We hebben Snapchat om een reactie gevraagd en updaten dit artikel zodra we die hebben ontvangen.
