Social: het nieuwe werken of terug naar de middeleeuwen?

Menno Rigterink is als fanatiek twitteraar en Social Media geïnteresseerde in gesprek geraakt met Frans van der Reep, Senior strategist bij Getronics Consulting en Lector aan de Hogeschool Inholland. Via de komende dialogen willen we de discussie openen over de impact van Social Media op verschillende facetten van het bedrijfsleven.

Frans, voor de mensen die je nog niet kennen.Wie ben je en wat doe je?

Wie ik ben heb ik mijn leven voor gekregen om daar achter te komen….en stapje voor stapje komen enkele elementen van mijn ‘zijn’ tevoorschijn. Ik ben in 1954 geboren, ben na langdurig huwelijk gescheiden en heb vier kinderen en we zijn elkaar erg toegenegen. Er zijn vele interviews met mij verschenen en daar kun je wel zo’n beetje in lezen welke ‘wereldlijke’ dingen ik zo heb gedaan.
Mijn thema is vermenselijking (van machtstrijd naar strijdmacht) en alles wat ik doe gaat terug op dat thema. Vanuit dat thema kom je al snel uit bij persoonlijke integriteit en persoonlijk leiderschap. Daarbij maakt het voor mij niet uit of het gaat om marketing, ICT, BPM, Business development, HRM. Ik ben er best wel trots op dat ik tijdschriften van al die disciplines heb gepubliceerd en dus kennelijk een bijdrage heb mogen hebben.
Ik hoop dat ik met dit alles nog lang door mag gaan want ik vind het leven erg leuk temeer daar we wel leven ‘in interesting times’.

Vermenselijking
Het thema ‘vermenselijking’ neem ik mee in mijn rol als senior strategist bij Getronics Consulting (a KPN company), als lector digital world bij Hogeschool INholland en in diverse toezichthoudende functies. Ik leer daar ook veel van anderen en met anderen, en dat verwerk ik dan weer in artikelen, boeken en speeches, zoals recent op de csn2011 in Amsterdam.
 
Waar ik dankbaar voor ben? Mijn kinderen en dat ik, ondanks ernstige ziektes gedurende vele jaren van mijn leven, er nog ben en al die leuke dingen kan doen en, in willekeurige volgorde, dat ik voor velen raadsman ben.

Frans, Social Media heeft voor mij aantrekkingskracht omdat ik anderen leer kennen die ik daarvoor niet kende. Het feit dat we van elkaar kunnen leren en elkaar beter leren begrijpen draagt bij aan meer verdraagzaamheid. Tot ik jou gepubliceerde artikelen las over de parallel met de middeleeuwen zag ik niet meer dan voordelen. Wellicht naïef, want er zijn ook bedreigingen. Maar voordat we het daar over hebben. Kun je in het kort weergeven wat de parallellen zijn met de Middeleeuwen?  

Dat zal ik je vertellen, maar als je nieuwe mensen wilt leren kennen wil ik je deze concrete tip bieden:

TIP: Business blind date
Organiseer een business blind date. Wat dat is en hoe dit werkt? Stuur een BCC mailtje aan 25 ondernemers waarvan je weet dat ze samen iets kunnen en nodig hen ’s ochtends om 7.00h uit op een mooie plek, bijvoorbeeld in een hotel aan het strand of zo. Eerst koffie natuurlijk want zonder koffie doen we niets, dan samen 90 minuten wandelen. Daarna iedereen een ontbijtbuffetje dat hen ongeveer euro 12, = kost. Om 9.30h vervolg je weer je weg maar dan heb je eigenlijk al meer gedaan dan anders op een hele werkdag.
Heel leuk, kost niets, en heel erg effectief. 

Dank je wel voor de tip. Ga gelijk proberen of het ook via Linkedin werkt.

We waren gebleven bij, wat de parallellen met de Middeleeuwen zijn?  
Met Internet vallen plaats en afstand weg. Daardoor zie je allerlei ‘Middeleeuwse structuren’ terugkomen. Ik noem een aantal elementen en verwijs graag naar de artikelen hierover en mijn lectorale rede uit 2004 als een van de vijf grote trends zoals ik die zie langskomt.

De gilden komen terug als community, het martelen en de roofridder zijn terug. De schandpaal en de leprozenvallei en de pest zijn er weer. De leenheer maakt zijn opwachting als franchisenemer. De stadstaat komt terug (Randstad), je veiligheid wordt in toenemende mate weer je eigen verantwoordelijkheid en de burcht met ophaal brug met eigen lansknechten op het voorplein hebben ook een 21e eeuwse vertaling.
De barter is terug (ruilhandel via social currency, noppes.nl bijvoorbeeld) en ik verwacht dat op termijn de rechtspersoon (bv, nv)  zal worden afgeschaft en we weer alleen als natuurlijk persoon zullen handelen.

Metafoor
Natuurlijk is het niet mijn bedoeling dat de Middeleeuwen letterlijk terugkomen. Het is een metafoor die mij helpt om te snappen wat ik zie. Het is voor mij een organiserend handvat om de interne logica van de beweging te snappen zodat ik ook beter snap wat er daarna gebeurt. Ik heb dit voor het eerst bedacht in 1995 en in 2001 voor het eerst opgeschreven, met een revisie in 2010.
 
De vergelijking gaat nog veel verder. Maar ik nodig u uit uw gedachten er eens over te laten gaan,U , intelligente lezer, kunt met dit aanloopje, de rest gemakkelijk zelf verzinnen. Dat zicht op interne logica stelde me wel in staat om in 2005 de financiële crisis te voorspellen en in 1998 voor het eerst zelfroosteren te implementeren , een beweging die we tegenwoordig breder zien onder die term of de aanduiding sociale innovatie.
 
Op de site van het lectoraat www.inholland.nl/digitalworld vindt u desgewenst alle publicaties.

Frans, Zelfroosteren lijkt mij echt iets voor het nieuwe werken? Kun je iets vertellen over “verantwoordelijkheid werknemer” en de relatie tot het management?
 
Dat klopt. Zelfroosteren, het nieuwe werken, off shoring&outsourcing zijn allemaal symptomen van de zelfde beweging, namelijk dat je je als onderneming in deze transparante tijden waar internet de cent terugbrengt moet richten op wat maximaal waarde toevoegt. (dat is overigens niet alleen financiële waarde).

Zelfroosteren maakt van werknemers werkondernemers, faciliteert het ‘moeten wordt ont-moeten’ en trekken de klant naar binnen en duwen de overhead naar buiten. Zelfroosteren vraagt inderdaad een volwassen taakopvatting, iets dat de meeste mensen in de praktijk gewoon hebben als we stoppen met disempoweren. Zelfroosteren is alleen effectief als je de andere besturingsvorm uitzet, namelijk hierarchie oftewel management.
Zelfroosteren verhoogt de grip op het eigen werk en dat is iets dat de meest mensen leuk vinden. Via besparing in management, in overhead dus, kun je in combinatie met het nieuwe werken kostenbesparingen realiseren in dubbele cijfers. De manager komt veel meer in de coachende, faciliterende rol en de baas zet uiteraard de krijtstrepen.

Mijn guide lines in dit traject:
•    pay for performance, promote for ability
•    durf leraar en leerling te zijn
•    organiseer je eigen kritiek
•    heb het talent om talent te zien
•    klant naar binnen, overhead naar buiten
•    klant gaat voor de baas
•    ook de kapper staat op de aftitel rol.
 

Eigenlijk snap je dit soort bewegingen pas als je weer snapt dat een onderneming er is omdat het goedkoper dan de markt samenwerking kan produceren. De kosten die de markt moet maken om samenwerking te regelen via de markt zijn echter de laatste jaren door het web dramatisch naar beneden gegaan. Daardoor zullen ondernemingen het marktmechanisme moeten toelaten binnen de muren.

Hiërarchie als coördinatie mechanisme is gewoon te duur geworden in veel gevallen. Deze beweging zie je terug achter heel veel veranderingen die nu aan de gang zijn waar van ik het ver-ZZPén van de arbeidsmarkt dan toch ook even nog wil noemen.
 
Outsourcing tot slot is ook het herschikken van de arbeidsverdeling mogelijk gemaakt door het web en die in feite de markt terug brengt binnen de onderneming.  Zie bijgaand Youtube filmpje

Frans, mag ik je hartelijk danken voor je duidelijke visie. Volgende keer wil ik je graag vragen over Social Media en de mogelijkheden voor marketeers. Reacties op dit artikel zijn van harte welkom. Deel je visie met ons?