Op TEDx Amsterdam sprak ik Bart Lacroix van 1%Club die weet hoe de toekomst van ontwikkelingssamenwerking eruit ziet. Goede doelen nieuwe stijl. Internationale samenwerking op basis van openheid en interactie. Het platform brengt initiatiefnemers, professionals, donateurs, contributors en mensen uit ontwikkelingslanden bij elkaar.
Initiatiefnemers vertellen elkaar over hun ontwikkelingsprojecten die zij zelf uitvoeren en contributors tonen hun vaardigheden. Inclusief het maken van vrienden, discussiëren over projecten, iedereen op de hoogte houden, het raten van projecten en mensen en het schrijven van reacties en reviews. Geen grote ondoorzichtige organisaties, maar passievolle, authentieke initiatiefnemers in direct contact met de contributors en donateurs, zonder grote overhead. Social media voor ontwikkelingsprojecten dus. Enkele vragen aan Bart.
Op welke technologische en maatschappelijk ontwikkelingen is de 1%Club gestoeld?
“In Nederland groeit de kritiek op ontwikkelingssamenwerking. Het moet allemaal veel transparanter, efficiënter en effectiever. Voorheen was het voldoende als kerken en grote ontwikkelingsorganisaties “trust me” riepen. “Maak je geen zorgen, wij zorgen dat het geld goed terecht komt”. Nu wil men weten wat er met hun geld gebeurt. En men wil meedoen.”
“Ik heb een aantal jaren voor VSO gewerkt in Tanzania als small business advisor. Het viel me daar op dat er sprake is van een enorme digitale sprong in ontwikkelingslanden. Er zijn steeds meer internetcafé’s en het gebruik van mobiele telefoon groeit nergens zo snel als in Afrika. Maar in ontwikkelingslanden heb je slechte wegen, wonen mensen uren uit elkaar, komt maar één keer in de paar dagen een krant en hadden ze nog geen telefoon. Je kunt je voorstellen hoe groot de impact van de komst van internet en mobiele telefoon voor hun is. “
“De 1%Club richt zich op de opkomende “involve-me” generatie en is gestoeld op de kansen die de digitale sprong van ontwikkelingslanden biedt. De 1%Club is een online marktplaats voor ontwikkelingsprojecten waar je met 1% van je tijd, kennis en inkomen zelf rechtstreeks een bijdrage kunt leveren aan een project dat je zelf uitkiest. Via blogs, foto’s en Youtube filmpjes wordt je op de hoogte gehouden van de voortgang van “jouw” project.”
Hou zelf 99% en doneer slechts 1% van je tijd of geld. Hoe slaat dat aan?
“Wat we willen dien is wereldwijd de aanwezige potentie, energie en intelligentie van mensen op een zo’n slim mogelijke manier aan elkaar koppelen. We noemen dit internationale samenwerking 2.0..”
“We hebben inmiddels meer dan 100 projecten online uit 35 verschillende ontwikkelingslanden en voor 45 projecten hebben inmiddels voldoende geld en middelen bij elkaar om van start te kunnen. Het lijkt er op dat de “betere” projecten in het systeem vanzelf naar komen boven drijven. Onze uiteindelijke droom is natuurlijk dat mensen in ontwikkelingslanden zelf hun project online kunnen zetten en rechtstreeks communiceren met de 1%leden in Nederland.”
Er is waarschijnlijk goed gekeken naar Sellaband.
Hoe controleren jullie de kwaliteit van de projecten?
“Een deel van de monitoring en evaluatie van de projecten besteden we uit aan onze leden. Dit is niet alleen om de overheadkosten zo laag mogelijk te houden maar ook omdat we denken dat alle leden gezamenlijk meer weten dan wij alleen (collectieve intelligentie). Wij screenen nieuw toegevoegde projecten aan de hand van enkele basis criteria en als ze daar aan voldoen kan het project online. Vervolgens zijn het alle deelnemers gezamenlijk die online de voortgang van de projecten volgen. Ze geven een beoordeling van de kwaliteit, mogen online kritische vragen stellen of een testimonial schrijven. We willen ook bepaalde experts gaan uitnodigen om bepaalde projecten te volgen en online hun mening erover te geven. Dit levert een grote mate van transparantie op en biedt veel kansen op leren en kennisuitwisseling tussen de leden en de projecten maar ook tussen de projecten onderling.”
“Verder dient het online donatiesysteem als een soort monitoring en evaluatie tool. Het geefgedrag van alle gebruikers is namelijk voor iedereen zichtbaar. Niet de precieze bedragen (daar houden Nederlanders over het algemeen niet van) maar wel welke leden welke projecten steunen. “
Zijn er veel vergelijkbare online initiatieven binnen ontwikkelingssamenwerking?
“Het meest succesvolle voorbeeld is Kiva een online microfinanceringsplatform waarbij je een microlening kan geven aan een ondernemers in een ontwikkelingsland. Maar er zijn ook veel Nederlandse initiatieven op het gebied van Internationale Samenwerking 2.0. Nabuur brengt dorpen wereldwijd met elkaar in contact om samen te werken en kennis te delen. Akvo heeft een online ontwikkelingsplatform opgezet gericht op water projecten en bevat een Wiki waar alle kennis over waterprojecten wordt verzameld. Text to Change houdt SMS enquêtes over hiv en aids in Oeganda en Butterfly Works heeft een e-learning programma opzet voor de 100 dollar laptop. Africa Interactive is een netwerk van Afrikaanse journalisten (mobile reporters) aan het opzetten die online reportages maken met hun mobiele telefoon.”
“We werken nauw samen met al deze initiatieven en zijn aan het onderzoeken hoe we onze platforms en data aan elkaar kunnen koppelen zodat we de mensen in de ontwikkelingslanden nog meer centraal kunnen stellen.”
Hoe zie jij de toekomst van ontwikkelingssamenwerking?
“De toekomst van ontwikkelingssamenwerking die ga ik niet bedenken. Die wordt, as we speak, bedacht door de mensen in ontwikkelingslanden zelf. Ik ben hier vandaag op TEDx Amsterdam met mijn Keniaanse collega Tonee Ndungu. Hij was zo geïnspireerd door de TED filmpjes die hij op internet zag dat hij z’n eigen TEDx heeft georganiseerd in Nairobi. En niet gewoon in de stad maar midden Kibera, de grootste sloppenwijk van Kenia. Tonee is onderdeel van een groeiende groep jonge, getalenteerde, optimistische en energieke Afrikanen die met innovatieve ICT en Nieuwe Media de armoede in eigen omgeving aanpakken en een corruptievrije, transparante, duurzame omgeving creëren. Een belangrijk kenmerk is hun open houding en passie voor samenwerking, die vaak via het internet tot stand komen. Ze zijn altijd bezig met netwerken en vinden elkaar via sociale netwerksites, maar ook in koffiehuizen, op inspirerende events en organiseren bootcamps waar ze elkaar de laatste technieken leren. Ze hebben al hun eigen Crowdsource Crisis Informatie systeem opgezet en zijn nu de sloppenwijk Kibera online in kaart aan het brengen. Samen met deze jonge Kenianen zijn we nu de 1%Club in Kenia aan het opzetten van waar we het internationaal gaan uitrollen.”
Je ziet er eerder uit alsof je van de 200% inzet club bent. Is het voor jou een way of life?
“Ik heb een grote passie voor nieuwe media en voor ontwikkelingssamenwerking. Met de 1%Club ben deze twee passies aan het combineren. Wat is er nou mooier? Het maakt me dan niet uit dat ik nog maar 1% vrije tijd overhoud.”
Wat zijn de doelen voor de toekomst in termen van aantallen en bedragen?
“We zullen niet rusten tot 1% van de wereldbevolking meedoet. Haha. Mijn drijfveer is: “Als we met z’n allen een online encyclopedie als Wikipedia kunnen creëren dan moeten we toch ook in staat zijn armoede op te lossen?”. Wij zijn de eerste generatie die alle kennis en middelen in handen hebben om dit voor elkaar te krijgen. Dit gaat uiteraard alleen maar lukken als er heel veel mensen meedoen. Maar als het lukt, dan kunnen we heel groot worden. Kijk ter inspiratie maar eens naar het filmpje over hoe een groep mensen uit Estland met de inzet van Social Media 50.000 mensen op de been kregen om in één dag hun land op te ruimen.”
Jeroen is al meer dan 15 jaar betrokken bij Dutchcowboys. Voornamelijk als digital content creator. En dan voor alle titels van The Blogidea Factory. Liefhebber van advertising, entertainment, tech, gadgets, en eigenlijk alles online.