Dat Googles zoekmachine met de dag slimmer wordt, is de afgelopen jaren zo’n beetje de norm geworden. Zoek naar een kapper en niemand kijkt ervan op dat je dan resultaten vindt van kappers in de buurt. Zoek vlak na die belangrijke voetbalwedstijd met Dick Advocaat als coach naar advocaat, dan vind je waarschijnlijk meer sport- dan juridisch of drank gerelateerde resultaten.
En zo kunnen we nog wel even doorgaan. Zoeken naar brillen als de zon schijnt levert andere resultaten op dan dezelfde searches tijdens een sneeuwstorm, idem voor zoeken naar toeristische tips in Oostenrijk in de lente in plaats van het winterseizoen, of zoeken naar zalm vlak na de beursgang van ABN AMRO.
Om slechts een indruk te geven van de mogelijke omgevingsfactoren waar Google rekening mee houdt.
De zoekmachine weet verder redelijk wie je bent en of jij liever blogs of traditionele nieuwssites leest. Hij weet dat vrouwen vergelijkbaar in leeftijd en interesses vaker die ene site bezoeken dan die andere, en dat jongeren liever YouTube dan NPO kijken.
En alsof het niet al behoorlijk slim in elkaar steekt, testen de ontwikkelaars van de zoekmachine jaarlijks nog vele honderden nieuwe aannames om te zien of ze daarmee Google nog gepersonaliseerder, nog actueler en nog knapper kunnen maken. En mede dankzij het volume aan zoekopdrachten draaien ze die testscripts in razend tempo en met veel succes.
Zo bouwen Googles ontwikkelaars een slimme ‘denkende’ laag op de enorme berg aan (in knowledge graphs en op andere manieren) al slim gestructureerde data.
Maar, zo moet iemand gedacht hebben, hoe slim is de zoekmachine nu eigenlijk, als ie gewoon doet wat de ontwikkelaars hem voorschrijven. Dat moet toch slimmer kunnen?
Helemaal als je net in 2014 voor 400 miljoen dollar DeepMind Technologies hebt overgenomen: een startup die focust op zelflerende ‘machine learning’ systemen. En als je al een tijdje bezig bent met slimme tools als TensorFlow (de zelflerende technologie achter taalherkenning in Googles app, onderwerpherkenning in Google Images en het Smart kunnen replyen in Inbox).
Met zoveel Artificial Intelligence in huis, kon de zoekmachine zelf niet achterblijven.
De afgelopen maanden heeft RankBrains Artificial Intelligence al miljoenen zoekopdrachten per seconde geanalyseerd en geïnterpreteerd. RankBrain heeft binnen al die zoekopdrachten verschillende relaties weten te leggen.
Het systeem doet dat op een andere manier dan de developers doen. Het doet bijvoorbeeld geen aannames. Of misschien beter omschreven: het doet alle denkbare aannames. RankBrain kijkt op alle denkbare manieren naar de data en ontdekt zo patronen waar developers van vlees en bloed misschien niet van hadden durven dromen.
Neem zo’n ontdekking dat mensen die luiers kopen ook meer bier kopen (of broodjes aap). En beeld je dan in dat RankBrain honderden van dit soort kleine en grote al dan niet causale correlaties per dag ontdekt. En dat ie die relaties vervolgens niet vastlegt als ‘woorden die matchen met sites’, maar als ‘soorten searches die matchen met sites en pagina’s die over bepaalde onderwerpen gaan’.
Wat RankBrain nog cooler maakt is dat het niet alleen uitgaat van de data en denkwijze van Googles algoritme vandaag, en vervolgens het gedrag van zoekers. RankBrain mag zelf ook aan de slag: als zoekmachine.
Het systeem mag zelf tests bedenken en zoekresultaten loslaten om te zien welke de beste match zijn! Niet zomaar, niet lukraak natuurlijk. Maar op een beperkt percentage van de zoekvragen, op een bepaalde manier, en dan bij voorkeur op weinig voorkomende, lange samengestelde en moeilijk te interpreteren zoekvragen.
In die gevallen mag de A.I. (Artificial Intelligence) van RankBrain aan de bak, om te proberen om deze wat obscuurdere zinnen / verzoeken van mensen te generaliseren. Om na te gaan of ie deze combinatie van zoekwoorden al eerder heeft gezien, en of het klopt dat als je ongeveer dit zegt, dat je dan mogelijk dus dat bedoelt.
Stel je gaat samen met Ginger naar een concert. De muziek is top, het is er erg druk, en je kunt elkaar dus nauwelijks verstaan. Toch ga je proberen duidelijk te maken dat je even in je eentje naar je jas wilt gaan, om je telefoon eruit te halen, zodat je foto’s kan gaan maken. Maar waar was de garderobe ook alweer?
Ook al zal Ginger maar de helft verstaan, bijvoorbeeld: jas, …foon foto’s, zo trug, ma waarrr? ze begrijpt dan wel wat je wilt gaan doen en dat je zo terug bent.
Op basis van de omstandigheden is het verder logisch dat dit niet het moment is om een diepgaand gesprek over fotografie te hebben, noch om je een telefoonabonnement te verkopen. Ginger wijst naar de garderobe, zo van: daar is ie, tot zo.
RankBrain probeert hetzelfde te doen. Op basis van vage input, de kortste weg wijzen. Soms zal hij nog wel eens denken dat je zin hebt om te surfen naar fotografie, maar als de zoekers steevast beter reageren op een verwijzing naar de garderobe, dan is dat voortaan binnen die omstandigheden (locatie, tijdstip, soort zoeker, mate van verstaanbaarheid, soort apparaat, soort onderwerp) de beste match.
En, geloof het of niet, door zo te werk te gaan, heeft RankBrain inmiddels een spectaculair goed gevoel ontwikkeld voor wat werkt in die top tien, en wat niet.
In een wedstrijdje tussen developers en RankBrain over welke van een gegeven aantal sites volgens het huidige algoritme boven zouden moeten komen als je surft op een bepaalde zoekvraag, wist RankBrain 80% goed te voorspellen en de developers maar 70%.
Ai ai, sterkte developers tijdens de eerstvolgende salarisonderhandelingen.
Als gezegd mag RankBrain zich dus actief bemoeien met een bepaald percentage van de zoekopdrachten. Dat percentage is nu zo’n 15%. Maar naarmate het brein zich verder ontwikkelt, en dat gaat rap met honderden miljoenen zoekvragen per dag, is de kans groot dat RankBrain ook een steeds belangrijkere stem in het algoritme zelf krijgt.
Vergelijk het met PageRank, wat ooit een leading ingrediënt van de zoekmachine was en steeds verder in belang afzwakte, zo gaat RankBrain stapsgewijs steeds bepalender worden.
Wat betekent dat voor SEO?
De zoekmachine indexeert niet langer woordje voor woordje, maar doet z’n best om content te begrijpen. Plus de achterliggende vraag achter die zoekwoorden, en die hele en halve zinnen. Met als missie om ons straks al op sites en apps te kunnen wijzen nog voordat we de gehele vraag hebben ingetikt. Of ingesproken.
Nu de zoekmachines beter in hoofden van de gebruikers weten te kruipen, moeten de voor betere vindbaarheid ingeschakelde SEO’rs dat ook doen. Met het plaatsen van het belangrijkste zoekwoord in de titel kom je er niet meer.
Bottom-line: het SEO-speelveld wordt breder. Hoe meer aandacht voor doelgroepen en (goed gestructureerde) content, en hoe meer focus op analytics en usability, hoe beter. Waarbij je bijdrage vooral is om de kern – die site, die app, die service – voor mensen te optimaliseren. Als je daarin slaagt, dan weet ook RankBrain je voortaan top-of-mind te vinden.
Quizvraag: Wat zou RankBrain kunnen ontdekken wat nu niet door Google ontdekt kan worden?
