De Berlijnse burgemeester Franziska Giffey heeft een kwartier lang met een man gesproken waarvan ze dacht dat het Vitali Klitschko was, de burgermeester van Kiev. Het bleek een deepfake, waardoor ze dus een kwartier lang met een heel ander persoon heeft gesproken. Het is een nieuw soort wapen in oorlogsvoering. Eng, en zeker niet voor het eerst dat iemand voor de gek wordt gehouden met een deepfake. Daarom zijn regels belangrijk.
Laten we voorop stellen dat hoewel regels belangrijk zijn, de technologie er al is. Dat betekent dat je het uiteindelijk niet meer kunt tegengaan. Je ziet door dit artikel heen meerdere voorbeelden van deepfakes: niet van echt te onderscheiden. Denken dat we het echt kunnen tegengaan, dat is dus een wassen neus. Wel wil Europa afdwingen dat social media er iets tegen doen.
De Commissie wil dat mensen niet zomaar voor de gek kunnen worden gehouden. Dat gaat verder dan alleen een soort melding bij staat dat het (waarschijnlijk) om een deepfake gaat. Het is nog niet heel duidelijk over wat die preventie precies inhoudt, maar volledig verwijderen is de bedoeling, niet slechts van een melding voorzien.
Doen social media-platformen te weinig tegen deepfakes, dan krijgen ze een boete die wel 6 procent van de wereldwijde omzet van een bedrijf kan kosten. Dat is een flinke prijs om te betalen voor iets waar een social medium op zich zelf niet schuldig aan is.
Tegelijkertijd is juist het verspreiden van zo’n video zo kwaadaardig, waardoor ze wel degelijk een rol hebben om dit te stoppen. Deepfakes kunnen zorgen dat mensen denken dat politici dingen zeggen, die helemaal niet zijn gezegd. Dat kan bijvoorbeeld verkiezingen beïnvloeden.
Ook worden mensen te schande gezet door bijvoorbeeld pornografiedeepfakes, waarin hun gezicht op het lijf van dat van een pornoacteur wordt ‘geplakt’. De meeste deepfakes zouden met pornografie te maken hebben, wat op zich een voordeel is: social media staan pornografie sowieso niet toe.
Het gaat echter juist om die paar video’s die niet porno zijn, maar politiek: die zorgen voor gevaar. Deepfakes zijn een nogal nieuw begrip, waardoor er nog niet echt regelgeving rondom deze video’s bestaat. Bovendien is het gek genoeg op zich minder belangrijk om een maker van deepfakes te pakken: het is belangrijker dat die video zich niet als een olievlek op het internet verspreidt.
Dat heeft wederom te maken met het feit dat de tech er toch al is: iedereen kan -slecht en minder slecht- een deepfake creëren, daar zijn talloze apps voor. Gelukkig zijn social media bereid om zich te storten op de deepfakes en deze te verwijderen.
Klitschko heeft trouwens gezegd dat hij graag via officiële kanalen alsnog met de Berlijnse burgemeester wil gaan praten. Hopelijk is de deepfake-Klitschko niets onthuld dat diep geheim was.
