Heb jij wel eens geïnternet in het vliegtuig? Niet stiekem op je smartphone (doe het niet), maar op de wifi van het vliegtuig. Het heeft lang geduurd voor het er was, maar inmiddels wordt internetten in het vliegtuig steeds normaler. Het is alleen geen 5G. Dit is hoe dat komt.
Internet in het vliegtuig is duur als je het vergelijkt met wat je maandelijks thuis voor je verbinding betaalt, maar als je kijkt naar het gemak wat je ervan kunt hebben, dan valt het wel mee. Surfen kost op een Europese KLM-vlucht 8 euro (12 euro als je ook wil streamen). Voor intercontinentale vluchten is dat wel prijzig: 1 uur voor 8 euro of 18 euro voor de hele vlucht. Vooral streamen is duur: 30 euro voor je hele vlucht. KLM biedt soms wel een half uur gratis berichten sturen.
Dat wifi in het vliegtuig werkt niet zoals thuis. Een vliegtuig zit op 10 kilometer hoogte en dat haal je niet zomaar. Er zijn twee typen verbindingen: een satellietverbinding die het vliegtuig verandert in wifi en air-to-ground. Air-to-ground kan alleen worden gebruikt als het vliegtuig boven de grond vliegt. Hiervoor worden speciale masten gebruikt die het signaal naar boven zenden.
Zo, dit was de basis van gewoon internet in het vliegtuig. Hoe zit het nou met 5G? Kun je dat niet gewoon via die supermast omhoog schieten? Dat heeft alles te maken met veiligheid. Enderzijds denkt de Amerikaanse Federal Communications Commission dat het veilig is, maar er zijn ook studies die juist waarschuwen voor 5G. Niet vanwege de redenen die veel tegenstanders van de netwerktechnologie als argumenten gebruiken, maar omdat 5G invloed kan hebben op de elektronica in het vliegtuig.
In Amerika zijn er al meerdere overheidsorganen die meer onderzoek willen naar 5G in het vliegtuig en in Frankrijk wordt er zelfs geadviseerd dat passagiers met een 5G-telefoon echt tijdens het taxi’en al hun vliegtuigmodus moeten inschakelen. Dat is best moeilijk te bewerkstelligen: steeds meer mensen pakken gewoon hun telefoon erbij nog voor het landen, en ze stoppen pas met bellen en internetten als het bordje stoelriemen vast uitgaat na opstijgen. En ook alleen omdat er dan simpelweg door te hoogte geen bereik is. 5G zou voor vliegtuigen een groter risico zijn dan 4G.
Specifiek gaat het dan om de frequentie van 3,7 en 4,2 GHz, dat de radar van het vliegtuig flink kan verstoren. Die radar houdt bij hoeveel meter het vliegtuig boven de grond is. Als dat wordt dwarsgelegen, dan kan opstijgen en landen toch wat vervelender worden. Gelukkig blijkt dat heel erg mee te vallen. De kansen dat die verstoringen optreden -en dat ze dan ook nog voor problemen zorgen-, zijn miniem, menen onderzoekers.
Toch willen overkoepelende luchtvaartorganisaties wel met telecomaanbieders blijven praten over welke risico’s er zijn om te kijken hoe dat in de toekomst kan lopen. Eerlijk is eerlijk: het wordt ook van 4G gezegd dat het de tech in het vliegtuig kan verstoren. Het duurt echter allemaal wel even voor we hierover uitsluitsel hebben als het om 5G gaat, want de uitrol van 5G en de hogere frequenties duurt ook nog even. Er is daarbij ook nog veel onderzoek nodig.
Ondertussen wordt er door veel vliegmaatschappijen gewerkt aan gewoon wifi aan boord. KLM is van plan om in het eerste kwartaal van 2022 te zorgen dat je aan boord van welke intercontinentale vlucht dan ook toegang hebt tot het internet. Nu is dat al meer dan 80 procent, dus dat gaat hard. Ook steeds meer Europese vluchten zijn hiervan voorzien. Ondertussen is Starlink ook druk bezig met satelliet-internet naar het vliegtuig krijgen.
Internetten in het vliegtuig is dus steeds vaker mogelijk, maar om dat ook op 5G te doen, dat zal misschien wel nooit komen, of in ieder geval lang op zich laten wachten. Tenminste, dat hangt er wel vanaf waar je bent: in China wordt er mondjesmaat getest met die ground-to-air-manier van signaal verzenden (dus toch!), maar dan met 5G.
