De verkiezingen komen er snel aan, dus is het zaak dat we met zijn allen weten waar we voor gaan stemmen. De politiek is extreem verdeeld en alleen door jezelf goed te informeren kun je een beslissing nemen over je keuze die je achteraf kunt verdedigen met meer dan ‘hij/zij leek wel sympathiek op tv’. Gelukkig zijn er websites zoals bijvoorbeeld de stemwijzer.
Het is niet de allerbeste manier om een keuze te maken, maar als je een beperkte mate van tijd en/of interesse hebt is het in elk geval beter dan niks. De website (en app) is gisteren online gegaan, maar er is sinds de lancering al van alles aan de hand. Dat de site in eerste instantie overbelast was is tot daar aan toe: er zijn door ontwikkelaar Prodemos servers bijgeschakeld om het verkeer aan te kunnen en nu loopt het allemaal.
Problematischer is dat de stemwijzer volgens security-onderzoeker Loran Kloeze een totaal bijhoudt van de stemmen die op alle partijen zijn uitgebracht dat relatief simpel uit te lezen was. Inmiddels heeft Prodemos, de ontwikkelaar van de stemwijzer, het gat gedicht na alle kritiek. We hebben het zelf nog even geprobeerd, maar er is inderdaad niets meer te zien. In de laatste gegevens die nog uit de site getrokken konden worden stonden de VVD, PvdA en PVV voorop, maar zoals de onderzoeker zelf ook zegt wil dat niet zo veel zeggen.
Het is relatief weinig data (in totaal grofweg 300.000 uitslagen) want uiteindelijk wordt er flink gebruik gemaakt van de stemwijzer en is dit maar een klein gedeelte van het totaal. Daarnaast kun je niet uitvlakken dat veel mensen vrij rap door zo’n stemwijzer heen gaan om te kijken of wat er uitkomst overeenkomt met de partij waar ze eigenlijk zelf al voor gekozen hadden. Gelukkig is het nu gezien en niet vlak voor de verkiezingen. Dit soort data kan op zo’n moment heel sturend zijn voor wat mensen doen in het stemhokje, net zoals peilingen kunnen zijn.
Het is niet het enige dat rammelt aan de manier waarop stemwijzer met onze gegevens omgaat: elke klik die we doen op de site wordt doorgegeven aan Google. Dat heeft alles met geld te maken. Prodemos krijgt als organisatie wel subsidie, maar de stemwijzer moet zichzelf bedruipen. Er is wat geld van mediapartner EenVandaag maar dat is niet genoeg om de dienst te kunnen betalen. Er komen heel veel mensen naar die site (waardoor je veel servers moet huren om ze te kunnen bedienen) en moet je de veiligheid van de verstuurde gegevens serieus nemen.
Er moeten dus advertenties worden getoond om de site betaalbaar te maken. Die zijn van apolitieke bedrijven, die door een gespecialiseerd bureau worden geworven volgens Prodemos. Voor die advertenties zijn website-trackers nodig. Die trackers krijgen echter (zoals dat wel vaker gaat) heel veel informatie over wat je doet op de stemwijzer-website en software-engineer Sjors Provoost meldde op Twitter dat dit nogal wat consequenties heeft:
Tja, wat moeten we daar nou mee? Is dit heel gevaarlijk? De Autoriteit Persoonsgegevens heeft ‘speciale aandacht’ voor sites als de stemwijzer omdat politieke voorkeur onder bijzondere persoonsgegevens vallen en dus zwaarder beschermd moeten worden. Zou het dus te ver gaan krijgen we dat vanzelf te horen. Weet dus echter wel dat, ondanks het groene slotje dat mooi staat te pronken aan de bovenkant van je browser, je gegevens dus toch niet helemaal anoniem zijn.
Vind je dat een probleem, is het in elk geval verstandig om een anonieme pagina in je browser te openen voordat je de stemwijzer invult. Zet je adblocker aan. Of doe de stemwijzer gewoon niet en neem de tijd om programma’s door te spitten. Wel zo veilig, niet alleen voor je browser-gegevens.
[UPDATE: we zijn gecontacteerd door ProDemos vanwege een foute impressie dat de subsidie voor de organisatie ook naar de Stemwijzer ging. Dat is niet zo en is inmiddels ook in de tekst aangepast.]
