Stem mee voor de grootste privacyschender van Nederland

De Big Brother Award is geen prijs die je wilt winnen. De prijs voor de grootste privacyschender van het jaar wordt echter toch al een paar jaar uitgereikt door pro-privacy organisatie Bits of Freedom. Naast de expertprijs, voor schendingen die misschien niet zo veel in het nieuws komen maar toch ernstig zijn, is er ook een publieksprijs en daar mogen we nu tot 13 november op stemmen. De shortlist is er al, en die luidt als volgt.

1. Edith Schippers

In september stuurde Edith Schippers haar voorstel naar de Tweede Kamer om de Wet marktordening gezondheidszorg aan te passen. Het wetsvoorstel zorgt voor een uitbreiding van de mogelijkheid voor zorgverzekeraars om inzage te krijgen in het medisch dossier van patiënten om fraude aan te pakken. Dit om fraude aan te pakken, zo is het verhaal, maar dat valt bij veel mensen niet goed nadat duidelijk werd dat de fraude minder dan één procent van de totale zorgkosten bedraagt én ook nog eens het overgrote deel niet door verzekerden zelf wordt gepleegd. Niet echt nodig dus en zeker niet goed voor consumenten.

2. Rob Bertholee, hoofd AIVD

Dat het hoofd van de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten privacy en veiligheid neerzet als elkaars tegenpolen is nog te begrijpen, want het is immers ’s mans werk om alles van iedereen te kunnen weten. Zijn suggesties in interviews, dat als er een aanslag plaats zou vinden privacyvoorvechters dat zouden hebben ’toegestaan’, viel de indieners echter in het verkeerde keelgat. En terecht. De AIVD doet goed werk, maar dit soort aantijgingen en het achterliggende idee dat we maar mak allemaal onze privacy moeten opgeven om eventuele stouterikken tegen te kunnen houden gaat veel te ver.

3. WhatsApp

WhatsApp was zo veelbelovend. Zelfs nadat het bedrijf in 2014 was overgenomen door Facebook schreef het: “Respect for your privacy is coded into our DNA“. Mark Zuckerberg zei zelf nog: “We are absolutely not going to change plans around WhatsApp and the way it uses user data.”

Begin 2016 beschermden ze ook in één keer de communicatie van meer dan een miljard gebruikers door hun chats te versleutelen met end-to-end encryptie. Die ‘juichstemming’ sloeg dit najaar hard om. WhatsApp wijzigde haar voorwaarden waardoor ze gegevens gaat delen met Facebook. Maar wat er precies gedeeld wordt? Dat blijft onduidelijk. Een échte keuze kregen de trouwe gebruikers van de app niet. Wie binnen 30 dagen zijn of haar instellingen niet aanpaste, zou als vanzelf toestemming geven “om je ervaring met advertenties en producten op Facebook te verbeteren“. De opt-out? Die geldt voor het verwerken van data voor dat ene doel – voor alle andere doeleinden gaat het datadelen met Facebook rustig door.

Het goede nieuws

Ook is er aandacht voor mensen die een positieve bijdrage leveren aan privacybescherming. Zo wordt ook de Felipe Rodriguez Award uitgereikt, vernoemd naar een van de oprichters van XS4ALL en De Digitale Stad en grondlegger van de digitale burgerrechtenbeweging in Nederland. Wie daarvoor in de running zit weten we nog niet, maar 13 november zullen we het weten. Uiteindelijk zijn de Big Brother awards niets meer dan een stunt om aandacht te vragen voor de staat van de privacy: er hangt geen enkele consequentie aan het krijgen van de prijs en de ‘winnaars’ zijn in eerdere jaren niet eens te beroerd geweest om hem op te komen halen tijdens de uitreiking. Privacy is een doorlopende discussie en daar draagt deze awards-show in elk geval haar steentje aan bij.

[Afbeelding © Brian Jackson – Fotolia]