Online14.10.2017

​Onze gedachten kunnen worden gekaapt


“Aan het begin van dit decennium bloeide de Arabische Lente met behulp van sociale media. Dat is het soort verhaal dat de tech-industrie graag over zichzelf vertelt: het brengt vrijheid, verlichting en een betere toekomst voor de gehele mensheid,” zo begint een artikel in the New York Times.

Tegenwoordig worden veel techbedrijven in Silicon Valley beschuldigd van het creëren van problemen in plaats van ze op te lossen. Er wordt bijv. gerefereerd aan de Russische inmenging in de presidentsverkiezingen in de VS. De macht en invloed van techbedrijven is zeer groot geworden. Amazon bepaalt hoe mensen winkelen, Google hoe ze kennis verwerven, Facebook hoe ze communiceren.

Filosoof en internetpionier Marleen Stikker gaf een interview aan Intermediair waarin ze het volgende deelt: “Nu zijn er een paar dominante spelers die hun businessmodel baseren op data-extractie. Dan gaat het per definitie mis. Door datasets op te bouwen, mensen te profileren en te manipuleren, ontneem je mensen hun zelfbeschikking. Onze waarden worden met voeten getreden door de verdiendrift van techbedrijven.”

Gedachten

Het meest verontrustende artikel verscheen in The Guardian met als titel: “Onze gedachten kunnen worden gekaapt’: zeggen de tech-insiders die een smartphone dystopia vrezen”

Justin Rosenstein krijgt hierin uitgebreid het woord: hij was de Facebook ingenieur die in de ‘like’ knop heeft gecreëerd. Het was helemaal niet zijn bedoeling om mensen verslaafd te maken. Maar soms vinden mensen wat uit met een positieve bedoeling en zien ze achteraf dat het op een negatief manier wordt ingezet. Op een gegeven moment kocht Rosenstein een nieuwe iPhone en gaf zijn assistent de opdracht om er een ouderlijk toezichtfunctie op te zetten om te voorkomen dat hij apps kon downloaden. Rosenstein is het meest bezorgd over de psychologische effecten op mensen die, volgens onderzoeken, hun telefoon 2.617 keer per dag gebruiken.

Verslaving

Steeds meer deskundigen geven aan dat verslaafden aan smartphones en/of social media bijdragen aan zogenaamde “continue gedeeltelijke aandacht.” Het vermogen van mensen om zich te concentreren wordt ernstig beperkt en het kan zelfs het IQ verlagen. Een recent onderzoek toonde aan dat de aanwezigheid van smartphones de cognitieve capaciteit beschadigt – zelfs als het apparaat uitgeschakeld is.

Rosenstein en een groot aantal andere technici vinden dat het bijzonder belangrijk is om hier nu over na te denken en te praten. De laatste generatie mensen die een tijd hebben gekend zonder een mobiel telefoon en zonder social media kanalen lopen nog rond op de aardbol. Zij kunnen de twee werelden met elkaar vergelijken. In een interview gaf wijlen Steve Jobs aan dat zijn kinderen nooit een iPad mochten, notabene is Steve Jobs degene die de iPad op de markt heeft gezet. Steeds meer technici sturen hun kinderen naar scholen waar iPhones, iPads en zelfs laptops verboden zijn. Zie artikel in Business Insider.

Nir Eyal, de auteur van ‘Hooked: How to Build Habit-Forming Products,’ heeft jarenlang advies gegeven aan de tech-industrie, over hoe tech bedrijven mensen kunnen manipuleren om meer gebruik te maken van hun producten.

Smartphone

“De technologieën die we gebruiken hebben mensen in dwangmatige gebruikers veranderd, of niet volwaardige verslaafden,” schrijft Eyal. In the Athlantic verscheen laatst een artikel met als titel: ‘Hebben Smartphones een generatie vernietigd?’ Er komt steeds meer aandacht voor de negatieve gevolgen van overmatig gebruik van de smartphone.

Er is een sterke impuls om meldingen van bijv. WhatsApp, Facebook, Snapchat te checken. Je denkt ‘dat doe ik wel in een paar minuten,’ tot je tot de ontdekking komt dat je nog steeds aan het checken bent, een uur later! Niets hiervan is toeval, schrijft Eyal. Het is allemaal in lijn wat hun ontwerpers ermee bedoeld hebben.

Eyal vertelde ook wat hij doet om zijn eigen familie te beschermen. Hij heeft in zijn huis een stopcontact geïnstalleerd die verbonden is met een router die elke dag op een bepaalde tijd de toegang tot internet afsluit. Hij wil hiermee duidelijk maken dat de mensheid nog steeds controle kan uitoefenen.

Geen controle

Tristan Harris, een 33-jarige voormalig medewerker van Google gelooft niet dat wij nog de controle hebben. Harris meldt: “Al onze gedachten kunnen worden gekaapt. Onze keuzes zijn niet zo vrij als we denken dat ze zijn.

Ik weet geen dringender probleem dan dit,” zo zegt Harris. “Het verandert onze democratie, en het verandert ons vermogen om gesprekken en relaties met elkaar hebben te hebben.”

Harris onderzocht hoe LinkedIn de behoefte aan sociale wederkerigheid misbruikt om zijn netwerk te verbreden; hoe YouTube en Netflix video’s automatisch afspelen naar de volgende afleveringen, waardoor gebruikers geen keuze hebben over het feit of ze willen blijven kijken of niet; hoe Snapchat zijn verslavende Snapstreaks-functie heeft gecreëerd, waarbij bijna constant communicatie tussen zijn meestal tienergebruikers wordt aangemoedigd.

Harris eindigt zijn interview in the Guardian met: “Ik heb twee kinderen en ik heb elke minuut spijt van dat ik er geen aandacht voor heb, omdat mijn smartphone mij heeft ingesluisd.”

[Afbeelding © stokkete – Adobe Stock]

Smartphone Zombies Caught in the App – Gotta Catch ’Em All!Afstappen voor WhatsApp en Facebook
Avatar foto
Erdinç Saçan

Senior Docent en Onderzoeker bij Fontys ICT in Eindhoven. Voorheen gewerkt bij Corendon, TradeDoubler en Prijsvrij.nl.

Deel dit artikel
...

Verder lezen over Onderzoek

25% van de Nederlandse bedrijven is niet goed voorbereid op cyberdreiging

Helemaal in de gezondheidszorg blijken grote zorgen te zijn: daar zou 40 procent onvoldoende zijn voorbereid.

Cybercrime29.10.2024

25% van de Nederlandse bedrijven is niet goed voorbereid op cyberdreiging
Hoe valt het ontstaan van eilandbogen of vulkaanbogen te verklaren?

Is het jou ook weleens opgevallen dat er door sommige eiland- en vulkaanketens op de kaart een duidelijke gebogen lijn of curve kan worden getrokken? Binnen de geologie noemen we een dergelijk verschijnsel eilandbogen of vulkaanbogen.

Online28.10.2024

Hoe valt het ontstaan van eilandbogen of vulkaanbogen te verklaren?
Online marketingcampagnes vooral effectief voor nieuwe klanten

Online marketingcampagnes zorgen voor aanzienlijk meer nieuwe klanten, zonder dat de bestaande klanten worden geactiveerd. Uit onderzoek blijkt dat campagnes op bijvoorbeeld social media zorgen voor 170 procent nieuwe klanten.

Marketing01.10.2024

Online marketingcampagnes vooral effectief voor nieuwe klanten
Gecombineerde NIVEL- en CBS-gegevens COVID-19-pandemie zijn prima te verklaren!

Elke zichzelf respecterende data-wetenschapper weet dat je niet zonder meer verschillende datasets uit verschillende onderzoeken met elkaar kunt vergelijken. Op dergelijke verschillende datasets kunnen namelijk onvergelijkbare omstandigheden van toepassing zijn die onderlinge vergelijkingen een uiterst heikele zaak maken.

Nieuws17.09.2024

Gecombineerde NIVEL- en CBS-gegevens COVID-19-pandemie zijn prima te verklaren!
“Trap Er Niet Influencer” doet onderzoek naar effecten van social media

Denk je echt dat je in één dag rijk kan worden door wat domme trucjes van een of andere zelfverklaarde influencer? Ze beloven gouden bergen, maar hoe zit het nu echt? In deze nieuwe achtdelige televisieserie ‘Trap er Niet Influencer’ onderzoeken presentatoren Filemon Wesselink, Mark Baanders, Vera Verzijl en Sarah Bakker verschillende trends en invloeden van social media met een kritische en humoristische blik.

Social Media04.09.2024

“Trap Er Niet Influencer” doet onderzoek naar effecten van social media
De stollingsgesteenten cyclus op aarde

De meeste mensen kunnen zich wel voorstellen dat onze planeet van binnen naar buiten is opgebouwd overeenkomstig een aflopend dichtheidsprofiel. Met van binnen naar buiten een nikkelijzeren vaste binnenkern, een nikkelijzeren vloeibare buitenkern, een vaste ondermantel van silicaatarmere gesteenten, een vaste bovenmantel van silicaatrijkere gesteenten en 'last but not least' onze geliefde aardkorst.

Nieuws21.08.2024

De stollingsgesteenten cyclus op aarde
Heeft AI-chatbot ChatGPT onze levens echt veranderd?

Er wordt steeds vaker gesproken over een AI-bubbel, zeker nu de aandelen van techbedrijven enorme dips tonen. Barst die bubbel straks echt? Het is niet zo dat AI-chatbots ons niets hebben gebracht. Zo is er onderzoek gedaan naar of ChatGPT onze levens echt heeft veranderd en daar komt positief nieuws uit.

Artificial Intelligence14.08.2024

Heeft AI-chatbot ChatGPT onze levens echt veranderd?
Stratovulkanen, schildvulkanen en supervulkanen

Binnen dit en binnen een vervolgartikel ga ik nader in op de beschrijving van enkele typen van vulkanen. Daarbij beperk ik mij hoofdzakelijk tot de typische vulkanen die ontstaan als gevolg van de subductie van tektonische aardplaten of als gevolg van mantelpluimen (hotspots). Dit betreffen voornamelijk stratovulkanen, schildvulkanen en supervulkanen. 

Nieuws12.08.2024

Stratovulkanen, schildvulkanen en supervulkanen

Verder lezen over Smartphone

Waarom een Sim Only-abonnement een goede keuze is

Je krijgt van je provider een berichtje dat je kunt verlengen. Leuk! Misschien ga je, omdat je dat nu eenmaal zo gewend bent, meteen op zoek naar een mooi nieuw toestel. Maar is een Sim Only niet eigenlijk iets beter? Dit is waarom een Sim Only-abonnement een goede keuze is.

Mobile02.12.2024

Waarom een Sim Only-abonnement een goede keuze is
Samsung Galaxy S25 Ultra? Nieuwe video lekt uit op Reddit

Een video die recent op Reddit verscheen, geeft een eerste blik op wat vermoedelijk de nieuwe Samsung Galaxy S25 Ultra is. Hoewel de video aanvankelijk werd gedeeld als een preview van de Galaxy S24 Ultra, hebben insiders bevestigd dat het gaat om het ontwerp van de S25 Ultra. De beelden tonen interessante details die een indicatie geven van Samsung’s volgende vlaggenschip.

Mobile27.11.2024

Samsung Galaxy S25 Ultra? Nieuwe video lekt uit op Reddit
OPPO Find X8 Pro aangekondigd met 4 camera’s aan de achterkant

OPPO brengt zijn vlaggenschip Find X8 Pro uit in Nederland. Het toestel werd recent in China aangekondigd en krijgt nu een Europese release.

Mobile21.11.2024

OPPO Find X8 Pro aangekondigd met 4 camera’s aan de achterkant
We gaan nu naar telefoonloze telefoonwinkels zonder personeel

nog een winkel noemen, of is het stiekem meer een servicepunt? KPN opent in Den Helder een winkel waar geen fysiek personeel aanwezig is

Mobile18.11.2024

We gaan nu naar telefoonloze telefoonwinkels zonder personeel
iPhone krijgt een oplaadfunctie die we op alle toestellen willen

Je wil toch weten hoe lang het nog duurt voordat je telefoon weer helemaal vol is. iPhone zou dat vanaf iOS 18.2 gaan laten zien.

Mobile06.11.2024

iPhone krijgt een oplaadfunctie die we op alle toestellen willen
Android 15 is nu uit: wat brengt de update?

De grote jaarlijkse upgrade van Android is verschenen. Eerst voor Google Pixel-telefoons. Dit is er nieuw.

Mobile16.10.2024

Android 15 is nu uit: wat brengt de update?
Nieuw op smartphones: de digitale detox-modus

Met een dumb phone kun je niet internetten. Er is nu ook een nieuwe modus, want HMD introduceert de digitale detox-modus.

Mobile15.10.2024

Nieuw op smartphones: de digitale detox-modus
Wanneer mag de politie in je telefoon kijken?

Er wordt wel eens geschreven dat de politie bijvoorbeeld niet in de telefoon kan komen van een bepaalde crimineel. Moet iemand dat toelaten?

Mobile07.10.2024

Wanneer mag de politie in je telefoon kijken?

Verder lezen over Toekomst

De toekomst van leren: KLM en de impact van AI

Tijdens een Communitydag georganiseerd door NPULS sprak Timothy Druiventak van KLM.  Zijn lezing ging over over de rol van leren in het oplossen van zakelijke problemen bij KLM, met name in de context van technologie en kunstmatige intelligentie (AI).

Artificial Intelligence29.10.2024

De toekomst van leren: KLM en de impact van AI
Crikorama verkozen tot winnaar James Dyson Award 2024

Crikorama is een compact thuissysteem om zelf krekels te kweken. De levenscyclus van krekels kan volledig worden beheerd door het systeem waardoor het een duurzaam en milieuvriendelijk alternatief biedt voor vlees. De uitvinder van het systeem wint hiermee de James Dyson Award 2024 in Nederland.

Technology11.09.2024

Crikorama verkozen tot winnaar James Dyson Award 2024

zelf krekels kweken!
Challenge: Volledig autonoom dwergtomaten telen zonder menselijke tussenkomst

In de kassen van Wageningen University & Research in Bleiswijk zijn vijf teams van over de hele wereld begonnen aan de volgende fase van de Autonomous Greenhouse Challenge. De opdracht? Volledig autonoom dwergtomaten telen zonder menselijke tussenkomst.

Technology04.09.2024

Challenge: Volledig autonoom dwergtomaten telen zonder menselijke tussenkomst
Dit was het VINT Symposium van 2024

Voor de 30e keer was er het VINT Symposium in het Spant! te Bussum. Dit jaar stond het thema 'Echt Slim' centraal, wat een interessant perspectief bood op de rol van intelligentie in technologie. Elk jaar biedt het symposium de kans om nieuwe technologische trends en inzichten te verkennen, en dit jaar was geen uitzondering.

Events04.07.2024

Dit was het VINT Symposium van 2024

met als thema 'Echt Slim'
Merganser: een Offshore Floating Solar platform in de Noordzee

Met steun van energieproducent RWE heeft het Nederlands-Noorse bedrijf SolarDuck haar Offshore Floating Photo-Voltaic (OFPV) platform geïnstalleerd - een op zee drijvend platform dat zonne-energie opwekt.

Nieuws04.07.2024

Merganser: een Offshore Floating Solar platform in de Noordzee
In Brabant is het aantal startups met 22 procent toegenomen

Het aantal Brabantse startups is sinds 2020 spectaculair gegroeid. Met 1462 startups heeft Brabant nu de op twee na grootste startup-populatie van alle Nederlandse provincies. Dit is een stijging van bijna 22 procent ten opzichte van 2020, toen er 1200 startups waren. Deze cijfers komen naar voren uit het vandaag gepubliceerde Birch-rapport, dat in opdracht van startuporganisatie Braventure is uitgevoerd.

Startups27.06.2024

In Brabant is het aantal startups met 22 procent toegenomen
Symposium ‘Artificial Intelligence’ door het Jeroen Bosch Ziekenhuis

Eerder deze maand organiseerde het Jeroen Bosch Ziekenhuis (JBZ) een symposium getiteld ‘Artificial Intelligence’. Dit evenement was speciaal bedoeld voor de medewerkers van het ziekenhuis om hen bewust te maken van de mogelijkheden van Artificial Intelligence (AI) en de impact ervan op hun dagelijkse werk en regionale samenwerking.

Artificial Intelligence26.06.2024

Symposium ‘Artificial Intelligence’ door het Jeroen Bosch Ziekenhuis
De eerste legale E-step in Nederland: UrbMob Kick&Go

Steeds vaker zie je in Nederland op straat mensen (met name jongeren) met een e-step voorbij komen. E-step zijn dan ook al in grote getale verkrijgbaar. Maar helaas riskeer je daarmee vaak wel de kans op een boete. Of er...

Gadgets20.06.2024

De eerste legale E-step in Nederland: UrbMob Kick&Go