Online17.05.2024

Gebruik van persfoto’s zonder toestemming is auteursrechtinbreuk


Het zonder toestemming gebruiken van teksten, afbeeldingen en artikelen van anderen gebeurt aan de lopende band. Het kan echter vaak leiden tot auteursrechtinbreuk, ondanks verschillende argumenten die inbreukmakers opwerpen ter verdediging. Een recente rechtszaak over persfoto’s illustreert dit probleem.

De rechtszaak

SP Media en een andere eiser hebben exclusieve samenwerkingsverbanden met persfotografen en hebben machtigingen om de auteursrechten van deze fotografen te handhaven. Ze daagden Onwise en een werknemer van Onwise voor de rechter, omdat er zonder toestemming vele foto’s van de betreffende persfotografen op de website www.denhaag-regionaal.nl van Onwise waren geplaatst. Dit was gebeurd via een geautomatiseerd systeem zonder menselijk tussenkomen, waarbij een deel van de foto’s via embedded hyperlinks op de website stonden en een deel van de foto’s via de server van Onwise waren geplaatst.

Embedding en auteursrecht

Embedding van materiaal via een hyperlink is onder bepaalde voorwaarden toegestaan en vereist geen toestemming van de rechthebbende. Echter, de rechtbank constateerde dat honderden foto’s eerst naar de server van Onwise waren gekopieerd voordat ze op hun site werden geplaatst. Dit is een verveelvoudiging of openbaarmaking volgens de Auteurswet en vereist daarom toestemming van de rechthebbende.

Uitzonderingen auteursrecht

Onwise stelt dat er geen sprake is van auteursrechtinbreuk en haalt daarbij twee vaak gebruikte argumenten van stal: 1) de persexceptie (art. 15 Auteurswet) en 2) het citaatrecht (art. 15a Aw). Je kunt je echter alleen op deze wetsartikelen beroepen als je voldoet aan meerdere voorwaarden. Voldoet Onwise daaraan?

Persexceptie

Artikel 15 van de Auteurswet stelt dat persberichten overgenomen mogen worden onder vier voorwaarden:

  • Alleen media kunnen zich hierop beroepen.
  • De persoonlijkheidsrechten van de maker moeten gerespecteerd worden (zoals het vermelden van de naam van de maker).
  • De bron, inclusief de naam van de maker, moet vermeld worden.
  • Het auteursrecht mag niet uitdrukkelijk zijn voorbehouden.

Onwise voldeed niet aan deze voorwaarden omdat de verschillende websites, die zij als bron gebruikten, een uitdrukkelijk voorbehoud hadden gemaakt.

Citaatrecht

Artikel 15a van de Auteurswet bepaalt dat citeren toegestaan is onder vier voorwaarden:

  • Het werk moet rechtmatig openbaar gemaakt zijn.
  • Het citaat moet functioneel zijn en van ondergeschikt belang aan de context.
  • De persoonlijkheidsrechten van de maker moeten gerespecteerd worden.
  • De bron, inclusief de naam van de maker, moet vermeld worden.

Onwise gaat in de fout bij het tweede punt. Bij citeren dient degene die niet de maker van een werk is, met dat werk een dialoog aan te gaan. Denk aan het illustreren van een opvatting, verdediging van een uitlating of een intellectuele confrontatie tussen het werk en de gebruiker ervan. Er moet dus sprake zijn van een bepaalde intellectuele gedachtegang. Onwise voldeed hier niet aan omdat de foto’s in de artikelen automatisch werden doorgeplaatst zonder nadere context of menselijke input.

Conclusie

De rechter oordeelde dat er sprake was van auteursrechtinbreuk. Deze zaak toont aan dat het beroep op het citaatrecht of de persexceptie vaak ingewikkelder is dan gedacht en vaak onterecht wordt gebruikt door inbreukmakers.

Bij problemen met onrechtmatig gebruik van jouw werk, is het belangrijk je rechten te kennen en juridisch advies in te winnen. Auteursrecht kent vele specifieke bepalingen, en deskundige begeleiding kan helpen bij het handhaven van jouw rechten.

[Fotocredits – Vitalii Vodolazskyi © Adobe Stock]
Avatar foto
Yvonne Vetjens

Yvonne Vetjens is als jurist Intellectueel Eigendomsrecht werkzaam bij BG.legal, met als specialisatie auteursrecht en aanverwante onderwerpen. Ze combineert dit met werkzaamheden in de culturele sector als kunsthistorica en beeldend kunstenares. Zo spreekt ze de taal van haar cliënten waardoor ze hen nog beter kan helpen.

Deel dit artikel
...

Verder lezen over Auteursrechten

Eerste Europese vonnis over gebruik van afbeeldingen in generatieve AI: is er sprake van auteursrechtinbreuk?

Een uitspraak van de rechtbank in Hamburg op 27 september 2024 vormt een nieuwe mijlpaal in de discussie rondom AI (kunstmatige intelligentie) en auteursrecht. Kort gezegd draait deze zaak om de vraag of door het gebruik van foto’s in generatieve AI-programma’s inbreuk wordt gepleegd op het auteursrecht van de betreffende fotograaf.

Artificial Intelligence23.10.2024

Eerste Europese vonnis over gebruik van afbeeldingen in generatieve AI: is er sprake van auteursrechtinbreuk?
Commercieel uitzenden van muziek moet betaald worden

De naburige rechten zijn wat minder bekende rechten binnen de creatieve industrie. Ze gaan vooral over het uitvoeren en uitzenden van creatieve werken en zijn vastgelegd in de Wet op de Naburige Rechten (WNR). Volgens artikel 7 van de WNR moeten degenen die voor commerciële doeleinden muziek spelen of uitzenden, hiervoor een billijke vergoeding betalen.

Online07.10.2024

Commercieel uitzenden van muziek moet betaald worden
Het maken van beelden van een Spaanse villa: auteursrechtinbreuk?

Aangezien het in Nederland inmiddels ook eindelijk zomer is, geeft dat mij een goede reden om het over een IE-zaak met een zonnig thema te hebben. In een recente rechtszaak bij de rechtbank Noord-Holland stond een aflevering van het televisieprogramma ‘Design Secrets’ centraal. Wat op het eerste gezicht een standaard uitzending leek, mondde uit in een juridisch conflict bij de rechtbank Noord Holland over een vermeende auteursrechtinbreuk.

Nieuws21.08.2024

Het maken van beelden van een Spaanse villa: auteursrechtinbreuk?
Wie sprint naar de finish? De strijd tussen ‘TOUR DE FRANCE’ en ‘TOUR DE X’

Deze zomer staat in het teken van verschillende sportevenementen zoals het EK, de Olympische Spelen en de Tour de France. Naast dat het ons als samenleving druk bezighoudt, houdt de Tour de France in het bijzonder ook het merkenrecht bezig. De organisatie heeft namelijk oppositie ingesteld tegen de merkregistratie ‘TOUR DE X’ op grond van haar eigen merk ‘TOUR DE FRANCE’. Hoe het EU Gerecht (hierna: het Gerecht) hierover oordeelde, lees je in deze blog.

Online22.07.2024

Wie sprint naar de finish? De strijd tussen ‘TOUR DE FRANCE’ en ‘TOUR DE X’
Uitzending van Stegeman op de Bres mag doorgaan, ondanks eis tot verbod

Voor het tv-programma Stegeman op de Bres schiet Albert Stegeman mensen te hulp die bij officiële instanties geen gehoor vinden. Zo ook hielp hij voor het programma verschillende mensen tegen de eigenaren van bouwbedrij...

Entertainment12.02.2024

Uitzending van Stegeman op de Bres mag doorgaan, ondanks eis tot verbod
​Auteursrecht en AI – de stand van zaken

Het opkomende gebruik van kunstmatige intelligentie (AI) heeft wereldwijd voor onrust gezorgd, onder andere vanwege de juridische onduidelijkheid rond auteursrecht. Dit artikel belicht enkele recente rechtszaken en wetsv...

Technology21.12.2023

​Auteursrecht en AI – de stand van zaken
​Casetify nept de hoesjes van Dbrand tot op het gênante af

Diefstal noemt Dbrand het. Casetify zou de Teardown-skins van Dbrand en de bekende YouTube Zack Nelson (beter bekend als JerryRigEverything) van top tot teen hebben gestolen. Het verkocht de gekopieerde hoesjes vervolgen...

Mobile24.11.2023

​Casetify nept de hoesjes van Dbrand tot op het gênante af
​Amerikaanse rechter: AI-kunst kan geen copyright krijgen

Er kunnen geen rechten worden ontleend aan AI-kunst. Dat heeft een Amerikaanse rechter uitgesproken. Hoewel de uitspraak van één rechter zeker niet meteen betekent dat het nu klaar is met de ellenlange discussies die h...

Online21.08.2023

​Amerikaanse rechter: AI-kunst kan geen copyright krijgen

Verder lezen over Wetgeving

Waarom goede tattoos steeds duurder worden

Heb je tatoeages? Als je antwoord ja is, dan is de volgende vraag: weet je wel wat je in je lichaam hebt laten prikken?

Nieuws03.10.2024

Waarom goede tattoos steeds duurder worden
Temu wordt nu zelfs bestempeld als gevaarlijke malware

Een nieuwe rechtszaak tegen Temu stelt dat het Chinese platform er aantoonbaar ver in gaat: het zou je tekstberichten op je telefoon meelezen.

Cybercrime01.07.2024

Temu wordt nu zelfs bestempeld als gevaarlijke malware
Regulering van kunstmatige intelligentie – wat zal de EU AI Act bereiken?

De snelle ontwikkeling en verspreiding van kunstmatige intelligentie (AI) heeft geleid tot wereldwijde discussies over de noodzaak van passende regelgeving. De Europese Unie heeft op deze uitdaging gereageerd met het voorstel voor een EU-AI Act, die bedoeld is om voor het eerst een uitgebreid wettelijk kader voor AI te creëren.

Technology22.05.2024

Regulering van kunstmatige intelligentie – wat zal de EU AI Act bereiken?
Booking.com moet er ook aan geloven: extra checks door EU

Als de EU een bedrijf als poortwachter markeert, moet het extra goed aan de regels voldoen. De nieuwe poortwachter is Booking.com.

Online15.05.2024

Booking.com moet er ook aan geloven: extra checks door EU

Booking.com moet extra gaan oppassen voor de EU
Standaardwachtwoorden zijn bij wet verboden in het Verenigd Koninkrijk

Gewoon 'wachtwoord' als standaardwachtwoord, lekker makkelijk toch? In het Verenigd Koninkrijk mag het niet meer.

Cybercrime30.04.2024

Standaardwachtwoorden zijn bij wet verboden in het Verenigd Koninkrijk
Webshop Shein moet oppassen met namaakkleding door EU-regels

Shein, het bekende Chinese online warenhuis, moet zich aan de strenge regels van de EU gaan houden en dat betekent: oppassen met nepperij.

Online26.04.2024

Webshop Shein moet oppassen met namaakkleding door EU-regels
Microsoft gaat het doen: Teams en Office scheiden

Veel mensen adviseren ertegen, maar Microsoft gaat het toch doen: Office en Teams scheiden. Het komt dan met een nieuwe versie van Microsoft 365 en Office 365 waarbij Teams er niet meer bij zit. Microsoft doet dat echter...

Marketing01.04.2024

Microsoft gaat het doen: Teams en Office scheiden
​Je kind van 13 op social media? Het is op deze plek verboden

Je kinderen onder de 14 jaar op TikTok? In Florida kun je daarvoor worden gestraft. Er is een wet aangenomen die het strafbaar maakt voor kinderen onder de 14 om zich op social media te begeven. De wet gaat pas per 1 jan...

Social Media27.03.2024

​Je kind van 13 op social media? Het is op deze plek verboden