Je hebt ongetwijfeld de laatste tijd het woord sleepwet voorbij horen komen in het nieuws: het is officieel de ‘vernieuwde Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten’. Een mond vol – de afkorting Wiv is ook wat makkelijker te onthouden – maar wat het eigenlijk inhoudt is dat de geheime diensten AIVD en MIVD meer mogelijkheden krijgen om Nederland te beschermen tegen terrorisme. Hiermee kunnen bijvoorbeeld burgers worden afgeluisterd als de diensten daar een aanleiding toe zien. Maar, ze kunnen ook een zogenaamd sleepnet uitzetten waarmee ze mensen die niet zelf verdacht zijn, maar met verdachten in aanraking komen (omdat ze bijvoorbeeld buren zijn of in dezelfde wijk wonen) ook mogen afluisteren. Een sleepnet is dus een soort digitaal net dat als het ware uitgerold kan worden om data te verzamelen.
De Wiv gaat in op 1 januari 2018, tenminste, dat is het plan. Maar er is zoveel weerstand dat er een website is opgezet om een referendum af te dwingen om Nederlanders eerst te vragen naar hun mening over deze wet, voordat deze zomaar wordt aangenomen. Daarvoor zijn 300.000 handtekeningen nodig en die grens is inmiddels bereikt. Dat het tijd is voor een nieuwe wet, dat is wel duidelijk, want die oude stamt nog uit 2001 en toen zag de digitale- en communicatiewereld er net ff anders uit. Maar de vraag is nu of de huidige insteek van de Wiv wel de juiste is.
De Wiv kreeg vooral aandacht toen Zondag met Lubach het vorige week behandelde. Voor wie nog niet bekend is met de Sleepwet, heeft Lubach een hele heldere uitleg. En een duidelijke mening, dat ook.
Burgers afluisteren met de nieuwe wet gaat natuurlijk niet zomaar, want daarvoor worden controlerende instanties in het leven geroepen. Uiteindelijk gaat het natuurlijk om veiligheid in Nederland, en de bestrijding van terrorisme. En ik denk dat iedereen er wel over uit is dat we er alles aan moeten doen om dat tegen te gaan. Nu ben ik persoonlijk van mening dat ze mij altijd mogen afluisteren, als dat kan bijdragen aan de veiligheid in ons land. En dat de geheime diensten ook toegang zou hebben tot mijn foto’s en WhatsApp-gesprekken is prima; ik heb niets te verbergen en als dat kan helpen, dan veel succes ermee.
Maar er is nog een ander aspect aan de wet; die data blijft namelijk met de nieuwe Wiv drie jaar bewaard en daar maken mensen zich zorgen over. Dat is namelijk wel heel lang en dat kan dan vervolgens weer gehackt worden. En zo kan de data die ze van jou hebben op straat komen te liggen. Of zoals Amnesty zegt: “ook journalisten en activisten komen zo in gevaar wanneer zij kunnen worden afgeluisterd”.
Inmiddels is massaal op Sleepwet.nl getekend en komt er dus zeer waarschijnlijk een raadgevend referendum; de wet kan namelijk niet tegengehouden worden maar het is wel een middel om de overheid te vragen beter naar de burgers te luisteren. Maar wat willen de mensen die tekenen nu eigenlijk? Wat staat er dat precies in die wet dat ze niet willen? Moeten die drie jaar verkort worden? Mag het afluisteren helemaal niet? Dat zijn allemaal dingen die niet duidelijk zijn, en toch hebben al meer dan 300.000 mensen getekend, die allemaal hebben aangegeven in ieder geval hun mening over dit onderwerp te willen uiten. En wat er uiteindelijk gebeurt met de uitslag van het referendum, dat is ook maar de vraag want Den Haag hoeft er helemaal niets mee te doen (weet je nog, dat referendum over de Europese Unie en Oekraïne?). Als Nederland dan over dit onderwerp naar de stembus zou gaan, dan lijkt het me wel verstandig dat mensen niet vergeten dat deze hele wet is bedacht voor onze eigen veiligheid. En die lijkt me toch het allerbelangrijkst.
Marloes is oprichter en editor in chief van Travelvalley. Ze schreef ook de boeken Bucketlist Reizen, Bucketlist Stedentrips en Waanzinnige Roadtrips. Ze is gek op schrijven, reizen en hardlopen. E-mail: marloes@travelvalley.nl
Verder lezen over Privacy
Cybercrime30.09.2024
Cybercrime16.09.2024
Social Media09.09.2024
Online24.04.2024
Cybercrime15.04.2024
Online18.03.2024
Online15.02.2024
Cybercrime05.02.2024