Er wordt in de techwereld ineens volop gepraat over het Chinese DeepSeek. De AI-startup heeft alleen al in de afgelopen 24 uur een doldwaze rit doorgemaakt: het zorgt voor een gigantische dip in de Nederlandse chip-industrie, het maakte een grote cyberaanval door en iedereen heeft er een mening over. Wat is DeepSeek en waarom zorgt het voor zoveel opschudding?
In een wereld waarin de ene na de andere AI-tool verschijnt, zou je niet zo een-twee-drie denken dat een tool zo snel voor zoveel controverse zou zorgen, maar het is het Chinese DeepSeek wel gelukt. Met zijn open-source AI-model DeepSeek-R1 wil het bedrijf sinds 2023 zorgen dat geavanceerde taalmodellen beschikbaar zijn voor een breed publiek. Vooral dat open-source-label is belangrijk, want we zijn gewend dat AI-bedrijven juist veel voor zichzelf houden. Dat laatste is ook niet zo gek: dat is immers waar ze geld mee verdienen.
DeepSeek pakt het dus anders aan en zeker toen het DeepSeek-R1 lanceerde in november 2024, ging het hard. DeepSeek traint het model met minder geavanceerde hardware, waardoor de ontwikkelingskosten maar 5,3 miljoen euro is, ten opzichte van 100 miljoen tot 1 miljard euro dat andere AI-bedrijven aan hun creaties uitgeven. Het is wederom iets waarin China een product veel goedkoper aanbiedt, waarna een grote reactie volgt in de rest van de wereld. Je ziet het met e-bikes ook: die uit China mogen van de EU bijvoorbeeld geen lage prijzen hanteren, om zo eerlijke concurrentie te behouden.
Met een meer digitaal product zoals dit werkt dat net even anders. Het redenatie uitleggende DeepSeek-R1 heeft mensen erg laten schrikken: de aandelenmarkt kreeg een flinke optater bij zowel grote techreuzen uit Amerika als de Nederlandse chipsector. Dat het allemaal veel goedkoper kan zet mensen duidelijk aan het denken. Nvidia, Microsoft en Alphabet zagen hun aandelen kelderen. De populariteit van DeepSeek neemt sinds enkele weken enorm toe. Zodanig dat hackers er ook wakker van zijn geworden: DeepSeek heeft de afgelopen dag een grote cyberaanval doorgemaakt waarbij de dienst zelfs tijdelijk minder nieuwe mensen kon toelaten.
Mocht je het zelf willen proberen, dan kan dat. Mondjesmaat krijgen mensen toegang, je vindt DeepSeek op chat.deepseek.com, al is er ook een mobiele app van. Let wel, in principe gebruik je V3 van de software, maar als je voor Diep Denken kiest, ga je naar R1, dat model dat ook daadwerkelijk de denkstapjes uitlegt. Wat hij overigens niet altijd even graag uitlegt, dat is de waarheid: er lijkt hier en daar wat Chinese censuur te worden toegepast, dus wees je daar bewust van.
Je weet nu al een stuk meer van DeepSeek, maar presteert het voor die lage ontwikkelkosten ook net zo goed als ChatGPT? Het antwoord lijkt vooralsnog ja te zijn. De chatbot zou teksten van ongeveer hetzelfde niveau en met ongeveer dezelfde snelheid schrjiven. De reden dat de rage die DeepSeek is geworden zo’n impact heeft op de chipsector, is dat het bedrijf zegt veel minder chips nodig te hebben gehad om deze AI-chatbot te maken. Minder chips gebruiken betekent minder chips aanschaffen en dat heeft zo zijn invloed op de aandelen van chipfabrikanten, waaronder in Nederland, waar we een aantal grote fabrikanten van chipmachines hebben. ASML is de bekendste: dat zag de koers met 9 procent dalen.
Er is ook scepsis: Amerikaanse AI-specialisten denken dat het bedrijf misschien liegt over de hoeveelheid computerkracht die het in huis heeft om de kunstmatige intelligentie zijn werk te laten doen. Het is afwachten hoe de Verenigde Staten verder reageert. Uit het verleden -en het heden- weten we dat het succesvolle Chinese bedrijven liever snel de kop indrukt. Kijk naar Huawei, naar DJI en naar TikTok bijvoorbeeld. Het is bijna niet eens meer de vraag of DeepSeek wordt tegengehouden in de VS, maar wanneer. Tegelijkertijd kan het zijn dat juist dat beleid van Amerika zorgt dat DeepSeek is ontstaan: de maatregelen die de VS tegen China heeft opgelegd werken misschien juist in de hand dat Chinese bedrijven hun eigen AI ontwikkelen, omdat ze geen toegang hebben tot veel grote andere AI-opties.
Als er iets is wat de techwereld interessant maakt, dan zijn het wel dit soort ‘disruptive’ uitvindingen die de boel eens goed opschudden. Het is de vraag hoe het nu verder gaat met DeepSeek, maar met zulke beurskoersen heeft het duidelijk ook de gevestigde orde goed wakker geschud. Het is ook wel een heel slim bedrijf: niet alleen omdat het AI ontwikkeld die slim werkt, maar ook omdat de beste mensen van Chinese universiteiten zijn aangetrokken om dat allemaal te ontwikkelen. Onthoud de naam Liang Wenfeng, want hij is uiteindelijk de man die met het bedrijf op de proppen is gekomen.