Morgen, 31 mei, is het Wereld Niet Roken dag. In vergelijking met andere landen doet Nederland er te weinig aan om te voorkomen dat kinderen verslaafd raken aan nicotine. In een aflevering van de reeks Rookalarm films zijn de kinderen van Groep 8 naar Den Haag gegaan om erachter te komen waarom de Nederlandse politiek zo weinig doet aan tabakspreventie.
De film is hieronder te zien en geeft een duidelijk beeld waarom er zoveel kinderen in Nederland beginnen met roken. Tevens is er de vraag waarom maatregelen die wel werken, zoals substantieel de accijns te verhogen, niet doorgaan.
Een aantal feiten:
Van alle rokers is 90% ooit begonnen als kind. De meeste mensen beginnen te roken tussen hun 11de en 13de.
Onze minister van Volksgezondheid staat in heel Europa bekend als de Minister van Tabak. Dat zit zo. Het eerste wat Edith Schippers deed toen ze in 2010 minister van Volksgezondheid werd, was het rookverbod voor kleine cafés terugdraaien. Ook stopte ze de subsidie aan Stivoro en heeft ze intensief contact onderhouden met de tabaksindustrie. Bron? De tabaksindustrie zelf.
De verhoging van de minimale leeftijd waarop je tabak mag kopen van 16 naar 18 heeft een effectiviteit van wel 0 tot 5%. Wat Schippers wel heeft gedaan is zorgen dat de leeftijd waarop je tabak mag kopen werd verhoogd naar 18 jaar. Die leeftijdsgrens maakt in de praktijk weinig uit: Arno Rutte van de VVD heeft toegegeven dat de slaagkans voor jongeren die sigaretten proberen te kopen alsnog 95 tot 100% is. Het is niet moeilijk te achterhalen waarom: er zijn 40 inspecteurs die 60.000 verkooppunten controleren. Elke controleur heeft dus 1.500 verkooppunten in de gaten te houden. Je begrijpt misschien wel dat de sigarettenindustrie deze maatregel dus helemaal prima vond.
Russell Crowe is kritisch over de Nederlandse houding ten opzichte van tabak. Oké niet Russell Crowe is dat, maar Jeffrey Wigand, de klokkenluider van de Amerikaanse tabakindustrie die tegenwoordig overheden adviseert over tabak. De film The Insider is op zijn verhaal gebaseerd, waarin zijn rol wordt vertolkt door Russell Crowe. Wigand zegt dat Nederland achteruit is gegaan als het gaat om onze houding tegenover tabak.
De accijnsverhoging van sigaretten gaat niet door omdat… sigarettenfabrikanten dat liever niet hebben. Onze minister-president is bang dat mensen na een verdere prijsverhoging sigaretten het land binnen zullen gaan smokkelen vanuit Duitsland en België. Hij baseert deze informatie op een rapport van KPMG dat is uitgevoerd in opdracht van… Philip Morris, een van de grootste sigarettenfabrikanten van de wereld.
Bijna alle Nederlandse politici zeggen dat kinderen niet moeten beginnen met roken… Uiteindelijk stemmen er maar 29 van de 150 kamerleden voor het uit de supermarkt halen van sigaretten. Dat is minder dan 20% van de kamerleden, terwijl deze maatregel heeft bewezen te werken in Malta, Noorwegen, IJsland en Australië.
…maar veel politici vinden tegelijkertijd dat roken een vrije keus is en moet blijven. Zo ook de staatssecretaris van Volksgezondheid, Martin van Rijn. Mensen moeten zelf kunnen blijven bepalen of ze roken of niet. Als een 11-jarig meisje verslaafd raakt aan sigaretten, dan is dat dus haar eigen keuze, en die keuze moet beschermd worden.
Elke dag raken 100 nieuwe kinderen in Nederland verslaafd aan sigaretten. En ieder jaar sterven er 20.000 mensen in Nederland aan de gevolgen van roken. Het is de plicht van de staat om voor de burgers te zorgen, maar als het om beginnen met roken gaat dan beschermt de overheid geen kinderen.
