Online20.05.2014

Europa heeft een ambitieuze digitale agenda nodig


europa-heeft-een-ambitieuze-digitale-age.jpg
europa-heeft-een-ambitieuze-digitale-age.jpg

Vijf jaar geleden was het gebrek aan kennis over zelfs de meest basale digitale thema’s in het Europees Parlement zo groot dat ik een serie workshops organiseerde onder de titel Nerds in the Parliament. Sprekers zoals Brenno de Winter en Ot van Daalen spijkerden Europarlementariërs bij over bijvoorbeeld auteursrecht, privacy en het blokkeren van websites. Met behulp van deze bijlessen, maar vooral onder druk van razendsnelle digitale ontwikkelingen in de wereld, is het Europees Parlement op digitale onderwerpen de afgelopen 5 jaar een stuk volwassener geworden.

Zo werd het omstreden ACTA verdrag verworpen, nam het Europees Parlement op mijn initiatief de eerste Europese strategie voor digitale vrijheid in het buitenlands beleid van de EU aan en stemden we voor wettelijke garanties voor netneutraliteit in Europa om het open internet te behouden. Het huidige Parlement kan met tevredenheid terugkijken op deze resultaten, maar we kunnen zeker niet op onze lauweren rusten. Willen we kunnen blijven concurreren met China, India en de VS dan moeten we de komende 5 jaar werken aan een ambitieuze digitale agenda in Europa.

Willen we een echt digitaal continent met een digitale economie ontwikkelen dan moeten er snel een aantal struikelblokken worden weggenomen. Zo moet er een duidelijk belastingsysteem komen voor online diensten en producten. Nu betalen ontwikkelaars of aanbieders vaak in meerdere lidstaten belasting en vestigt bijvoorbeeld Amazon zich in Luxemburg, dat een lager BTW-tarief op e-boeken heft dan de rest van Europa. Een digitale interne markt vereist een gelijk speelveld voor grote en kleine bedrijven uit alle lidstaten.

Ten tweede is het de hoogste tijd om het auteursrecht in Europa te moderniseren en harmoniseren. In een tijd waarin computers en internet het eindeloos delen van informatie zonder kwaliteitsverlies mogelijk maken, gelden nog steeds regels die gemaakt werden toen de typemachine nog modern was. Diensten zoals Spotify, Deezer of Netflix lopen tegen onnodige kosten en regels aan doordat ieder land in de EU zijn eigen auteursrecht heeft. Voor start-ups is het nog moeilijker om in alle lidstaten de juridische molen door te gaan waardoor zij vaak vertraagd of geremd worden in heel Europa hun diensten aan te bieden. Met een gezamenlijk auteursrecht kunnen in de toekomst alle Europeanen genieten van de nieuwste online films en muziek, terwijl makers de kans krijgen een redelijk inkomen te verdienen.

Daarnaast moeten we startups meer ruimte geven om zich in Europa te ontwikkelen en vestigen. Het barst in Europa van het talent en creativiteit, maar de meeste succesvolle internetondernemers verhuizen vroeg of laat naar de VS. Ze worden ontmoedigd door hinderlijke regels voor ondernemers en kunnen geen investeerders of geschikt personeel vinden. Tot 2020 blijven er daarom naar schatting 900.000 vacatures in de ICT sector onvervuld. Digitale vaardigheden en programmeren moeten in Europese schoolcurricula opgenomen worden om dit gat te verkleinen en investeren in jonge ondernemingen moet makkelijker worden.

Ook moeten we investeren in de aanleg en uitrol van supersnel (mobiel) internet. Onder druk van de lidstaten van de EU, die vooral verouderde landbouwsubsidies in stand wilden houden, werd het budget hiervoor van de benodigde 9 miljard teruggebracht tot een schamele 1 miljard euro. D66 wil de helft van die landbouwsubsidies juist investeren in onderzoek, onderwijs en innovatie. Onder meer door jaarlijks 4 miljard in digitale netwerken te steken, zodat Europa niet alleen mee kan komen op het wereldtoneel, maar voorop loopt. 

Tot slot eindigen onze verantwoordelijkheden niet aan de grenzen van Europa. In een digitaal verbonden wereld hebben onze acties in Europa vaak direct impact in andere delen van de wereld. Daarom moeten we blijven werken om de export van gevaarlijke surveillancetechnologie vanuit de EU aan regels te binden. Deze digitale wapens worden door autoritaire regimes ingezet om hun bevolking te bespioneren en onderdrukken, maar de systemen die onder andere Europese bedrijven exporteren, kunnen ook tegen ons worden ingezet in een cyberaanval. Ook moet Europa het voortouw nemen in internet governance fora om het open internet te verdedigen tegen nationalisatie en balkanisering. 

Om al deze ambities waar te maken, moet het Europees Parlement de komende jaren de ambitie hebben om het slimste en meest verbonden continent te zijn. Op dit moment worden digitale onderwerpen dan weer door de ene, dan door de andere vakcommissie in het Europees Parlement behandeld. Door deze versplintering lopen we constant achter de feiten aan. Door in het nieuwe Parlement één commissie voor Digitale Zaken en Technologie aan te stellen moeten kennis en krachten gebundeld worden. D66 wil daarom één verantwoordelijke commissie voor alle digitale onderwerpen; van netneutraliteit en online auteursrecht tot cybersecurity en internet governance. Zo kunnen we er echt aan werken om de wereldwijde digitale koploper te worden en de nieuwe commissaris voor de Digitale Agenda beter de juiste richting op sturen. 

Marietje Schaake

Marietje is Europarlementariër voor D66 sinds 2009. Ze zet zich in voor digitale vrijheid. Het Europees Parlement steunde in 2014 haar voorstellen voor Europese netneutraliteit. Momenteel werkt ze aan een rapport over de impact van technologie op mensenrechten. Naast haar parlementaire werk is Marietje onder andere commissaris bij de Global Commission on Internet Governance en neemt als vicevoorzitter zitting in de Raad van Toezicht van Free Press Unlimited.

...