Frans van der Reep is een visionary practitioner, inspirational counceler, media futurist en "triple thinker". Hij is verbonden aan Hogeschool Inholland (lector) & KPN (senior strategist).
‘Der Horizont vieler Menschen ist ein Kreis mit Radius Null – und das nennen sie ihren Standpunkt,‘ A. Einstein.
De verandering: Internet verandert heel veel: de richting waarin bedrijven zich ontwikkelen, maatschappelijke fundamenten, het persoonlijk perspectief en bijvoorbeeld ook het onderwijs en ’s lands bestuur. Dit vraagt om werkelijk nieuwe perspectieven en het om kunnen gaan met een veelheid aan perspectieven tegelijkertijd.
We hebben te maken met toenemende complexiteit en dynamiek. Die keuze gaat in een onderneming zowel over de as van richten, van inrichten als van verrichten.
Richten: wat is je bedrijfsstrategie: wie ben je, wat is je core excellence en hoe communiceer je dat naar de markt? Wat is je product en waar zet je je marktkraam neer. Doe je dit fysiek of online? Hoe identificeer en bereik je je doelgroepen, hoe wil je met hen interacteren, hoe ver-sta je je doelgroep? Hoe vind je je goede marktboodschap, hoe verspreid je en meet je de effectiviteit er van?
Inrichten: hoe richt je je operations in en organiseer je je op een goede mix van control excellence , operational excellence en communicational excellence? Hoe zorg je ervoor dat de klant niet het gevoel heeft dat hij of zij opgesloten wordt in de ingewikkeldheid van jouw bedrijf? Hoe zorg je ervoor dat jouw bedrijf aanvoelt als een klein bedrijf? Hoe ga je nieuwe technologische mogelijkheden rond marketing, en klantinteractie inzetten? Hoe ga je innoveren richting customer centric orientatie en branded solutions?
Verrichten: hoe zorg je ervoor dat je ‘de dingen ’goed doet en je operations tegelijkertijd niet te duur zijn? Dat klanten krijgen wat ze bestellen. Dat klachten goed worden gehoord en hun wensen afgehandeld. Dat de onderneming blijft voldoen aan alle formele vereisen (governance) en klanten ook altijd een rekening krijgen voor wat ze, bovendien, wel besteld en ontvangen hebben?
Dit zijn veel vragen. Dan stelt zich al gauw de vraag waar te beginnen en wat nu echt die nieuwe perspectieven oplevert.
Being Creative
Wat ik steeds meer zie om me heen is dat ondernemingen zich omvormen naar ecosystemen van verschillende bedrijven waarbij een ieder die taak uitvoert waar die goed in is. Kennen van je Core excellence is daarom steeds belangrijker: het vermogen om te weten waar je werkelijke waarde ligt en het vermogen daar met focus op te acteren en andere zaken los te laten. Hiërarchie is gewoon te duur aan het worden om samenwerking te regelen en dynamische netwerken nemen steeds meer de plaats in van de starre, maar wel stabiele hiërarchie. Bedrijven lijken steeds meer op tijdelijke projecten, vergelijkbaar met hoe nu een film wordt gemaakt, een tijdelijke coalitie van pro’s die samen iets moois maken.
Operations, control en de beste manier om je bedrijf in te richten kun je inkopen. ICT, consultancy, projectmanagment en zelfs sales kun je inkopen. Er zijn echter twee dingen die je niet kunt inkopen als onderneming. En dat is de cultuur en de kwaliteit van de samenwerking binnen de onderneming. Dat moet je echt zelf doen.
De business optimalisatie langs de as van de kwaliteit van de operations en de inrichting hebben nu wel zo’n beetje hun beslag gekregen. De focus van de richting van de verbetering verschuift daarom nu naar bedrijfsstrategie en cultuur. Daardoor schuift de aandacht nu naar creativiteit. Anders kijken, creativiteit en out-of– the box staat nu op de agenda.
In extremum zie je deze beweging terug in de herwaardering van the creative class zoals Richard Florida dit heeft beschreven. Waar een creative class is, ontstaat meer verdienvermogen. Deze creatieven, de wetenschappers, de onconventionelen en kunstenaars, zien wat er te zien is, vrij van ideologie, en creëren of weten hoe ze met de complexiteit van vandaag om moeten gaan. J.P Gaultier, de Franse mode designer, is er een goed voorbeeld van. Hij kijkt rond en combineert onmogelijke zaken, vrij van ideologie, en creëert waarde.
Deze beweging van creativiteit naar verdienvermogen loopt langs twee assen. De ene is dat kunst geld goed opgeleide mensen, en dus vaak mensen met geld, aantrekt. De andere is dat kunst stimuleert om anders te kijken, en dus nieuwe mogelijkheden en nieuwe combinaties te zien en vandaar uit de why-vraag te stellen. . En niet de gevangene te worden van de mentale tom-tom: om werkelijk nieuwe dingen te zien moet je nooit de hoofdweg nemen. Voorwaarde voor de groei van de creative class is wel tolerantie voor ‘de anders soortigen’ en voor diversiteit. Heb je moeite om nieuwe perspectieven te introduceren in je bedrijf? Werk dan aan tolerantie en laat meer en met name nieuwe perspectieven toe. Het alternatief is tunnelvisie en dat gaat zelden lang goed.
Het faciliteren van dat type creatieve processen binnen met name grote organisaties en de integratie daarvan met grootschalige, routinematige volumeprocessen is een uitdaging van de eerste orde. Die uitdaging begint bij het vertrouwen van je collega. Met een “open” cultuur waarbij je iedereen letterlijk verantwoordelijk maakt voor de onderneming. Mooi voorbeeld is Best Buy, zij hebben Twelpforce opgericht. Iedereen in het bedrijf heeft toegang tot het twitteraccount om zo de best mogelijke service te geven.
De why vraag: “How might we…..?”
Als we kijken naar waardecreatie op de beurzen dan zien we dat bedrijven die het snelst stijgen dat kunnen toeschrijven aan (een combinatie van ) sterk leiderschap, aan creative design en/of aan een aparte, uitgesproken cultuur. Creatief creëert waarde.
De WHY vraag is relevant, en verbindend en begrijpelijk. Agendeert de juiste zaken op het goede moment. ‘Blending’ van techniek, emotie, methoden en de business (‘presencing’) alsmede orkestreren langs de as van waarde, creativiteit , strategie en human interaction is essentieel voor de business agenda van de toekomst: the next step.