Het Europees Parlement is vandaag akkoord gegaan met een voorstel van D66-Europarlementariër Marietje Schaake voor een speciaal ‘internetvrijheid-fonds‘. Vanaf 2012 gaat de EU proactief buitenlandse bloggers, online journalisten en mensenrechtenactivisten trainen en weerbaar maken tegen censuur en cyberaanvallen. Internetvrijheid is daarmee prioriteit in het EU-buitenland- en handelsbeleid.
Steeds vaker wordt in landen als Iran en Syrië, maar ook in bijvoorbeeld China of Birma het vrije internet beperkt, en worden mobiele telefoons gebruikt om dissidenten op te sporen. Schaake: “Technologie creëert prachtige kansen en kan vrijheden vergroten. Maar in handen van dictators zijn het ook effectieve wapens waarmee mensenrechten worden geschonden. Burgers worden tijdens marteling geconfronteerd met volledige uitdraaien van sms-berichten, gesprekken en e-mails. De EU gaat nu programma’s ontwikkelingen, waarbij we internetters leren hoe ze zich online kunnen beschermen.“
Het nieuwe internetvrijheid-fonds wordt een van de 7 peilers van het Europese Instrument van Democratie en Mensenrechten, dat in 2012 een budget krijgt van 125 miljoen euro. Hiermee worden projecten gefinancierd die veilige en ongecensureerde toegang tot het internet mogelijk maken. Europese ambassades over de hele wereld moeten de aandacht voor internetvrijheid in hun bestaande programma’s integreren. Volgens Schaake speelt de strijd voor mensenrechten zich steeds meer online af. “Toegang tot internet is essentieel voor vrije meningsuiting en toegang tot informatie. De documentatie van mensenrechtenschendingen via video-opnamen met mobieltjes maakt de wereld ooggetuige van de wreedheden.”
De Europese Unie zal een dialoog organiseren tussen politici, bedrijfsleven en maatschappelijke organisaties, om internet- en communicatietechnologieën te richten op bevordering van mensenrechten en vrijheid. Politiek en bedrijfsleven hebben niet altijd hetzelfde belang. Europese bedrijven leveren willens en wetens technologieën aan Iran, Syrië en Bahrein, waarmee de regimes vervolgens burgers opsporen en gevangen zetten.
Schaake: “De EU is volkomen ongeloofwaardig als onze regeringsleiders enerzijds oliesancties opleggen en roepen om het vertrek van president Al-Assad, terwijl aan de andere kant een Italiaans bedrijf in Damascus het regime helpt om burgers via internet en mobiele telefoons af te luisteren. Die bedrijven zijn medeplichtig aan mensenrechtenschendingen.” Europese wetgeving om de export van dergelijke technologieën te monitoren of te voorkomen, is er nog niet.
