Laten we hier nu eens geen oordeel hebben over de wettelijke en morele correctheid van wat Wikileaks nu al enige tijd doet: het op internet publiceren van zeer geheime -meestal Amerikaanse- overheids-correspondentie, veelal email/telex berichten. Laten we gewoon constateren dat in een digitaal tijdperk het in alle gevallen moeilijk zal blijken te zijn zaken tot elke prijs geheim en vertrouwelijk te houden. Dat geldt voor (concurrentie) gevoelige bedrijfsinformatie, dat geldt voor communicatie tussen leden van (misdadige) organisaties. Want alle communicatie gaat vroeg of laat soms ongemerkt toch digitaal gewoon door de data-streams van het internet. Dat geldt voor geheime overheids-informatie en dat geldt niet in de laatste plaats voor vertrouwelijke en dus privacy gevoelige informatie van u en mij. Wat we ook slim denken te doen aan beveiliging.
We kunnen er dus maar beter aan wennen en ons daarop inrichten, dan steeds weer overvallen worden door “onthullingen”. Dit proces zal onvermijdelijk ook onze maatschappelijke en morele opvattingen over “geheim’, “vertrouwelijk’ en “privacy” doen veranderen. Dit is ook de reden dat het klassieke auteursrecht op internet uiteindelijk niet te handhaven valt. We hebben geen keus, want het is één van de effecten van de maatschappelijk verder ook zo fantastische internet. Immers: U, bedrijven en de overheid kunnen nu al niet meer buiten Internet. Geen dag.
Ik heb de neiging om de naar mij genoemde wet van Ahles:
“alles wat kan worden gedigitaliseerd, zal vroeg of laat worden gedigitaliseerd; en alles wat is gedigitaliseerd zal uiteindelijk op het internet worden geplaatst; en alles wat op het internet is geplaatst zal vroeg of laat via zoekmachines worden gevonden”
door de impact van Wikileaks uit te breiden met de opmerking “ook als deze gedigitaliseerde data geclassificeerd is, of onder de privacy regels valt“. Want dat is wat we nu zien gebeuren en we zien ook gebeuren dat de (Amerikaanse) overheid er niets tegen kan doen en nu het “kwaad” is geschied het onmogelijk meer kan tegenhouden of van het net doen verdwijnen. De wikileak documenten zijn daar en ze zullen daar nu eeuwig zijn. Net zoals alle muziek en video’s – en straks boeken – gewoon op het net te vinden zijn en steeds weer gevonden zullen worden. Zelfs al maken we van stichtingen als Brein ware gestapo-achtige organisaties. Dat is de realiteit van Internet. En zo zal internet ook de wereld en vooral het menselijke gedrag gaan beïnvloeden en uiteindelijk dienen.
Daarom kan wat Wikileaks doet niet los gezien worden van grote en kleine andere onthullingen, zoals het publiceren van het e-mail verkeer van “climategate” over de manipulatie van de onderzoeksresultaten door de onderzoekers die meewerken aan het samenstellen van de VN-klimaat-rapporten. Maar het kan ook niet los gezien worden van processen en veroordelingen rond bijvoorbeeld “Pirate Bay“, of terechtwijzingen aan het adres van Google rond Streetview.