De Wall Street Journal had een zorgwekkende kop in de krant vandaag: de meeste jongeren herkennen nepnieuws niet. Dat zou onderzoek aan de universiteit van Stanford hebben uitgewezen. Duizenden studenten, van 12-jarigen tot aan mensen in het hoger onderwijs, hebben meegedaan aan het onderzoek en de uitkomsten zijn op het schokkende af, er van uit gaande dat ze representatief zijn voor de ononderzochte jeugd. Ze geloven zo goed als alles, als het maar overtuigend gebracht wordt.
Voorbeelden. Hoe ziet een jongere dat een nieuwsbericht op Twitter echt is? Simpel: als er een grote foto bij zit en veel detail in de korte tekst staat dan zal het waar zijn. Hetzelfde geldt voor een andere manier van manipulatie: sponsored content. 80 procent van de iets jongeren (12 of 13 jaar) ziet het verschil helemaal niet, terwijl de sponsored content gewoon als zodanig was aangegeven. Bronnen bleken sowieso een probleem, want bij een stuk over Fukushima waarbij een foto stond van verminkte bloemen die er verder niks mee te maken hadden vonden de jongeren de foto een ‘sterk stuk bewijs’.
Jongeren zijn blijkbaar niet opgevoed met het idee dat enige scepsis verstandig is als iemand iets zegt dat hen toevallig goed zou uitkomen. Zo was meer dan twee derde van de studenten niet in het minst argwanend over een stuk van een hooggeplaatste medewerker van een bank waarin stond dat jongeren meer hulp nodig hadden bij hun financiële planning. Het gaat maar door: er wordt helemaal niet gekeken naar de bron, maar meer naar de duidelijkste informatie. Of die waar is blijkt een secundaire overweging voor de jeugd.
Het prachtigste van dit onderzoek is dat de conclusie is dat er een gebrek is aan mediageletterdheid onder de jeugd. Laat nou, toevallig, Stanford University een gratis cursus mediageletterdheid aanbieden die scholen kunnen gebruiken en die volgens de Universiteit al meer dan 3,5 miljoen keer is gedownload. Ach ja: ze vragen er in elk geval niks voor en het probleem blijkt ook groot genoeg dat er iets gedaan moet worden. Naarmate het aantal onbetrouwbare nieuwsbronnen blijft stijgen en de kans dat die de wereld overgaan niet snel genoeg daalt hebben we allemaal wel baat bij meer cynisme als het gaat om media.
[Afbeelding © mediteraneo – Fotolia]
