Heb jij je weleens afgevraagd wat er gebeurt met afval dat in de ruimte zweeft? Of wist je überhaupt niet dat er iets bestaat als troep dat rond onze aarde zweeft? In totaal zijn er zo’n 22.000 grote objecten die in een baan rond onze planeet zweven. Het gaat onder andere om werkende en gebroken satellieten en bijvoorbeeld stukjes van oude raketten. En ook astronauten hebben weleens wat laten vallen terwijl ze in de ruimte aan het werk waren.
Al dit puin bij elkaar is gevaarlijk voor ruimtevaartuigen, die in botsing kunnen komen met in het rond zwevende onderdelen. En wat denk je van satellieten die ons weer niet goed voorspellen en daardoor een gevaarlijke tsunami over het hoofd zien? Kortom: ‘we’ moeten als mensen iets met dit ruimteafval en gelukkig zijn er onderzoekers die zich hier druk om maken.
De Gateway Earth Development Group bestaat uit een groep academici van universiteiten over de hele wereld en zij hebben een plan opgesteld om ruimteafval op een goede manier op te ruimen. Rond 2050 willen zij een ruimtestation in werking hebben, wat zich bezighoudt met het recyclen van satellieten en andere ruimterommel.
Dit verhaal wordt een beetje ‘zweverig’, maar leggen we je toch graag uit. Er zijn twee hoofdbanen waarin satellieten zweven. Low Earth Orbit (LEO) bevindt zich ongeveer 200 km tot 1000 km boven de aarde en is de plek waar het International Space Station (ISS) om de 90 minuten rond de planeet draait, samen met duizenden andere satellieten. Op 36.000 kilometer hoogte zorgen de krachten die op satellieten werken ervoor dat ze op dezelfde plaats binnen hun baan blijven. Dit wordt Geostationary Earth Orbit (GEO) genoemd. Satellieten hier zijn stationair boven een enkel punt op aarde, waardoor ze nuttig zijn voor onze weersvoorspelling en communicatie.
In de LEO is het heel druk en bestaat een groot risico op botsingen, die dan weer veel puin veroorzaken en botsen met andere satellieten. Dat kan een kettingreactie tot gevolg hebben en zelfs zulke grote gevolgen, dat de hele baan onbruikbaar wordt. In de GEO wordt, wanneer een satelliet aan het einde van de levensduur komt, deze door eigenaren geplaatst op een ‘kerkhof’ in een hogere baan. Daarna drijft het weg richting een beschermingszone, maar dat lukt maar 80% van de satellieten. Voor de overige 20% moet dringend een oplossing komen en dat is waar de recyclingfaciliteit om de hoek komt kijken.
Kapotte of oude satellieten vormen dus een gevaar en kunnen vallen op nog werkende exemplaren. Door satellieten en ruimteafval te repareren, opnieuw te gebruiken of te recyclen in een faciliteit in de baan van de aarde, kan dit materiaal helpen bij het bouwen van toekomstige ruimtevaartuigen of zelfs buitenposten, zoals een basis op de maan. Als we gebruik maken van wat daar al rond drijft, zijn er geen lanceringskosten en het gebruik van die middelen zal de hoeveelheid ruimteafval verminderen. Er moet nog wel wetgeving aangepast worden om dit op een goede manier in te regelen.
Gateway Earth heeft plannen om in de toekomst meer inkomsten te genereren door op te treden als een ruimtehotel, een satelliet- en ruimtevaartuigenbouwfaciliteit en een brandstofhub voor ruimtevaartuigen die tussen planeten reizen. Voor de komende tien jaar zijn 150 nieuwe GEO-satellieten gepland die het risico op botsingen aanzienlijk zullen vergroten.
