Over vijftien dagen mogen we weer naar de stembus voor de Tweede Kamer verkiezingen. De dames en heren politici zijn dan ook volop bezig met campagnevoeren. Dat doen ze niet alleen in eigen persoon, maar ook met tientallen, nee honderden, advertenties op straat – de bekende aanplakbiljetten – in kranten, op tv en natuurlijk ook online. Je kunt er dus bijna niet ontkomen aan al die politieke advertenties en uitingen.
Waar het op tv, radio en andere traditionele media duidelijk is welke partij een bepaalde advertentie uitzendt, print of uitspreekt, is dat online, en dan met name op social media, wel eens anders. Online wordt ten eerste veel vaker gebruik gemaakt van specifiek gerichte politieke advertenties en boodschappen, gebaseerd op iemands surf- en klikgedrag. Dat is precies waar Meta ook voor onder vuur ligt: het verzamelen van persoonlijke- gebruiksgegevens om een ‘advertentieprofiel’ van een gebruiker te maken. Onlangs besloten de gezamenlijke Europese privacy toezichthouders dat Meta in strijd handelt met de AVG en daar dus direct mee moet stoppen.
De vraag is nu natuurlijk waarom Politieke partijen die vorm van ‘targeting’ wel nog mogen gebruiken. Welnu, een vergelijkbare overeenkomst is deze week door de Raad van de Europese Unie geaccordeerd. Er werd overigens al langere tijd over gesproken en onderhandeld. In het nieuwe akkoord wordt feitelijk bepaald dat van politieke advertenties die straks getoond worden duidelijke moet zijn van welke partij ze afkomstig zijn. Daarnaast moet ook gemeld worden wie voor een bepaalde advertentie betaald heeft en bij elke advertentie met een politieke boodschap moet een label geplaatst worden dat het om een politieke advertentie gaat.
De nieuwe regels voor politieke advertenties steken ook een stokje voor buitenlandse inmenging. Het wordt namelijk verboden om politieke advertenties te laten betalen door personen en organisaties van buiten de EU. Tenminste, in de periode vanaf drie maanden voor een verkiezing of referendum.
De nieuwe regels voor politieke advertenties verbieden partijen ook om advertenties en andere politieke boodschappen specifiek te sturen naar gebruikers op basis van hun etnische afkomst of (seksuele) geaardheid. Net als Meta zullen politieke partijen straks ook aan gebruikers expliciete toestemming moeten vragen voor het tonen van politieke advertenties.
Doel van dit akkoord, dat overigens nog wel door de lidstaten formeel bekrachtigd worden, is dat iedereen die dergelijke advertenties (online) ziet, direct kan herkennen van welke partij, of politieke stroming, deze afkomstig is.
Omdat de nieuwe regels van het akkoord nog officieel bekrachtigd moeten worden, gaat het dus nog niet gelden tijdens de verkiezingscampagne die momenteel in ons land volop woedt. Met andere woorden, wees de komende vijftien dagen dus nog op je hoede voor sneaky politieke boodschappen.
