Je hoort de term ‘UNESCO werelderfgoed’ vast weleens voorbijkomen en weet dat het dan gaat om een bijzondere plek. Maar wat is het eigenlijk precies en hebben we in Nederland ook plekken die door UNESCO zijn aangewezen? Werelderfgoed kan zowel cultureel als natuurlijk erfgoed zijn en wordt beschouwd als iets unieks en onvervangbaars en daarom behouden moet blijven. Jaarlijks stelt het werelderfgoedcomité een lijst samen, er gaan plekken af en komen plekken bij. Er was al wat commotie de afgelopen weken omdat Liverpool van de lijst werd gehaald.
Deze week hebben we maar liefst 3 nieuwe plekken in ons land die, vanwege de bijzondere (historische) functie en geschiedenis, zijn uitgeroepen tot UNESCO werelderfgoed.
Ook Nederlandse plekken werden al eerder uitgeroepen tot UNESCO werelderfgoed en sinds deze week hebben we er 3 nieuwe plekken bij die trots deze titel mogen dragen.
De Neder-Germaanse Limes, die zowel in Nederland als Duitsland liggen. Het markeert de grens van het Romeinse Rijk, zo’n 2000 jaar geleden beschermde de limes het Rijk tegen invallen van Germaanse stammen. Langs de grens vind je nog veel Romeinse sporen, zoals resten van forten.
Kathleen Ferrier, voorzitter van de Nederlandse Unesco Commissie: “Fantastisch dat het Nederlandse stuk van de grens van het Romeinse rijk nu op de werelderfgoedlijst is geplaatst. De Romeinen zijn zo’n 450 jaar lang aanwezig geweest in Nederland en hebben hier allerlei sporen nagelaten. Dat Nederland zo lang, en zo lang geleden al, onderdeel was van een veel groter geheel, is zeer belangrijk voor onze blik op de geschiedenis en onze plek in de wereld.”
Gisteren werd al bekend dat ook de Koloniën van Weldadigheid nu op de Werelderfgoedlijst zijn geplaatst. Het gaat om de drie koloniën in ons land: Veenhuizen, Frederiksoord en Wilhelminaoord. Heb je hier nog nooit van gehoord? Het was een kolonie waar arme mensen uit steden naartoe konden verhuizen voor een betere toekomst. In deze ‘pauperkolonies’ werkten ze op het platteland. Maar wat deze koloniën ook waren, was een sociaal experiment.
Heel interessant om eens een bezoekje te brengen aan deze plaatsen. 1 miljoen Belgen en Nederlanders stammen af van ex-bewoners. Misschien hebben je voorouders wel in één van de koloniën gewoond. Dat kun je hier checken.
Boris van der Ham, voorzitter Stichting Werelderfgoed Nederland, “Hoe helpen we mensen in grote armoede verder? Dat was het idee in de 19de eeuw bij het opzetten van de Koloniën van Weldadigheid. Ongeveer één miljoen Belgen en Nederlanders stammen af van mensen die in de Koloniën van Weldadigheid hebben gewoond. Hoewel dit idealistisch opgezet plan destijds niet het gewenste resultaat had, is het een belangrijke plek in onze én de wereldgeschiedenis.”
Dat we internationaal nogal naam hebben gemaakt met onze strijd tegen het water, blijkt wel uit dit nieuwe werelderfgoed. Onze Hollandse Waterlinies zijn een 200km lang verdedigingssysteem, gebouwd tussen 1815 en 1940. Het bestaat uit 96 forten, dijken, sluizen, gemalen, kanalen en zogenaamde inundatiepolders. Samen beschermen ze ons land tegen overstromingen. Bijzonder, want Nederlanders beschikken over unieke kennis op het gebied van waterbouwkunde. Op geen enkele andere plek op onze aardbol vind je zo’n grote waterverdedigingslinie.
Boris van der Ham, voorzitter Stichting Werelderfgoed Nederland, “Deze uitbreiding maakt het verhaal van onze Waterlinies compleet: Een volledig doordacht verdedigingssysteem door het gebruik van water. Uniek in de hele wereld en daarom staat dit erfgoed terecht als één Werelderfgoed op de lijst”.
‘We’ hebben 3 nieuwe toevoegingen aan de lijst, maar dat zijn niet de enige Nederlandse plekken die op de UNESCO werelderfgoedlijst staan. Dit zijn de andere sites:
Credits headerfoto: Veenhuizen: Hospitaalcomplex – nu Bitter & Zoet (Omke Oudeman)