We mogen trots zijn, want voor de derde keer ooit wint een Nederlander de Nobelprijs voor economie. De Eindhovense Guido Imbens is de geluksvogel. Hoewel, geluk is het natuurlijk niet, want deze wetenschapsprijs krijg je niet zomaar. Hij deed zeer succesvol onderzoek naar causale verbanden. Bijvoorbeeld de vraag hoeveel horecatenten er moesten sluiten als de overheid geen steun had gegeven. Deze 21 Nederlanders wonnen ook ooit een Nobelprijs.
1901 – Jacobus Henricus van ‘t Hoff – Scheikunde
Ontdekte de wetten van chemisch evenwicht en osmotische waardes. Dankzij deze man weten we wat het gewicht van 1 molecuul is.
1902 – Hendrik Antoon Lorentz en Pieter Zeeman – Natuurkunde
Wisten theoretisch gezien het zeemaneffect te verklaren. Heeft niet met de zee te maken, maar juist met vuur.
1910 – Johannes Diderik van der Waals – Natuurkunde
Maakte succesvol toestandsvergelijkingen van gassen en vloeistoffen.
1911 – Tobias Asser – Vrede
Hielp met het initiatief van de Haagse Vredesconferenties in 1899 en 1907. Hij richtte het Permanent Hof van Arbitrage op.
1913 – Heike Kamerlingh Onnes – Natuurkunde
Deed onderzoek naar hoe materie verandert bij lage temperaturen, waardoor onder andere vloeibaar helium kon worden gemaakt.
1924 – Willem Einthoven – Geneeskunde
Ontdekte het mechanisme van de elektrocardiogram.
1929 – Christiaan Eijkman – Geneeskunde
Ontdekte diverse vitamines, samen met Frederick Gowland Hopkins. Dat kwam omdat hij graag onderzoek deed naar tropische ziektes.
1936 – Peter Debye – Scheikunde
Deed geweldige dingen op het gebied van de moleculaire structuur. Dat deed hij door onderzoek naar dipoolmomenten en röntgenstralen.
1953 – Frits Zernike – Natuurkunde
Hij vond de fasecontrastmicroscoop uit en kwam op de proppen met de fasecontrastmethode. Klinkt ingewikkeld, maar het betekende eigenlijk dat hij onzichtbare dingen zichtbaar kon maken.
1954 – Gerrit Jan van Heuven Goedhart – Vrede
Deed veel werk voor vluchtelingen onder de vlag van de Verenigde Naties.
1969 – Jan Tinbergen – Economie
Hij was een van de grote breinen achter de econometrie, waarbij wiskunde en statistiek worden gebruikt om economische modellen te maken.
1973 – Niko Tinbergen – Geneeskunde
Hij deed onderzoek naar de danstaal die bijen spreken, maar bijvoorbeeld ook waarom jonge vogels zo geobsedeerd zijn met hun moeder.
1975 – Tjalling Koopstra – Economie
Deed een belangrijke bijdrage in de economie.
1981 – Nico Bloembergen – Natuurkunde
Met twee anderen ontwikkelde Nico een methode van laserspectroscopie, waarbij lasers worden gebruikt op monsters.
1984 – Simon van der Meer – Natuurkunde
Simon heeft samen met de Italiaan Carlo Rubbia een belangrijke bijdrage geleverd in het ontdekken van velddeeltjes die zorgen voor het overbrengen van zwakke kernkracht.
1995 – Paul Crutzen – Scheikunde
Samen met twee anderen deed Crutzen belangrijk onderzoek naar het ozongat en breder nog, atmosfeerchemie.
1999 – Gerard ‘t Hooft en Martinus Veltman – Natuurkunde
Ontdekten het algoritme van renormalisatie binnen de kwantumveldentheorie.
2010 – Andre Geim – Natuurkunde
Hij deed wereldveranderende experimenten met grafeen.
2016 – Ben Feringa – Scheikunde
Hij ontwierp samen met twee anderen moleculaire machines.
Zoals je ziet staan er helemaal geen vrouwen in deze lijst. Niet dat vrouwen geen Nobelprijzen krijgen, maar heel vaak gebeurt het niet. Sinds 1901 zijn er meer dan 600 prijzen uitgereikt aan maar liefst 975 mensen. Het aantal prijzen dat in de handen van een vrouw belandde is maar 59. Hopelijk kunnen we er in de komende jaren ook een Nederlandse vrouw aan toevoegen.
Nog even terug naar Guido Imbens, want je zal hem niet snel in Eindhoven op straat tegenkomen. Hij woont namelijk al 35 jaar in de Verenigde Staten. De prijs is 10 miljoen Zweedse kroon en dat is ongeveer 1 miljoen euro. De Nobelprijs wordt sinds 1901 uitgereikt in natuurkunde, scheikunde, geneeskunde, vrede en economie. Vaak kennen we de mensen die ze winnen helemaal niet, terwijl ze wel iets heel belangrijks hebben gedaan voor onze maatschappij. Goed dus dat ze op deze manier in het zonnetje worden gezet.
