Nieuws12.10.2021

​Deze Nederlanders wonnen ooit een Nobelprijs


We mogen trots zijn, want voor de derde keer ooit wint een Nederlander de Nobelprijs voor economie. De Eindhovense Guido Imbens is de geluksvogel. Hoewel, geluk is het natuurlijk niet, want deze wetenschapsprijs krijg je niet zomaar. Hij deed zeer succesvol onderzoek naar causale verbanden. Bijvoorbeeld de vraag hoeveel horecatenten er moesten sluiten als de overheid geen steun had gegeven. Deze 21 Nederlanders wonnen ook ooit een Nobelprijs.

1901 – Jacobus Henricus van ‘t Hoff – Scheikunde
Ontdekte de wetten van chemisch evenwicht en osmotische waardes. Dankzij deze man weten we wat het gewicht van 1 molecuul is.

1902 – Hendrik Antoon Lorentz en Pieter Zeeman – Natuurkunde
Wisten theoretisch gezien het zeemaneffect te verklaren. Heeft niet met de zee te maken, maar juist met vuur.

1910 – Johannes Diderik van der Waals – Natuurkunde
Maakte succesvol toestandsvergelijkingen van gassen en vloeistoffen.

1911 – Tobias Asser – Vrede

Hielp met het initiatief van de Haagse Vredesconferenties in 1899 en 1907. Hij richtte het Permanent Hof van Arbitrage op.

1913 – Heike Kamerlingh Onnes – Natuurkunde

Deed onderzoek naar hoe materie verandert bij lage temperaturen, waardoor onder andere vloeibaar helium kon worden gemaakt.

1924 – Willem Einthoven – Geneeskunde
Ontdekte het mechanisme van de elektrocardiogram.

1929 – Christiaan Eijkman – Geneeskunde
Ontdekte diverse vitamines, samen met Frederick Gowland Hopkins. Dat kwam omdat hij graag onderzoek deed naar tropische ziektes.

1936 – Peter Debye – Scheikunde

Deed geweldige dingen op het gebied van de moleculaire structuur. Dat deed hij door onderzoek naar dipoolmomenten en röntgenstralen.

1953 – Frits Zernike – Natuurkunde

Hij vond de fasecontrastmicroscoop uit en kwam op de proppen met de fasecontrastmethode. Klinkt ingewikkeld, maar het betekende eigenlijk dat hij onzichtbare dingen zichtbaar kon maken.

1954 – Gerrit Jan van Heuven Goedhart – Vrede

Deed veel werk voor vluchtelingen onder de vlag van de Verenigde Naties.

1969 – Jan Tinbergen – Economie

Hij was een van de grote breinen achter de econometrie, waarbij wiskunde en statistiek worden gebruikt om economische modellen te maken.

1973 – Niko Tinbergen – Geneeskunde

Hij deed onderzoek naar de danstaal die bijen spreken, maar bijvoorbeeld ook waarom jonge vogels zo geobsedeerd zijn met hun moeder.

1975 – Tjalling Koopstra – Economie

Deed een belangrijke bijdrage in de economie.

1981 – Nico Bloembergen – Natuurkunde

Met twee anderen ontwikkelde Nico een methode van laserspectroscopie, waarbij lasers worden gebruikt op monsters.

1984 – Simon van der Meer – Natuurkunde
Simon heeft samen met de Italiaan Carlo Rubbia een belangrijke bijdrage geleverd in het ontdekken van velddeeltjes die zorgen voor het overbrengen van zwakke kernkracht.

1995 – Paul Crutzen – Scheikunde
Samen met twee anderen deed Crutzen belangrijk onderzoek naar het ozongat en breder nog, atmosfeerchemie.

1999 – Gerard ‘t Hooft en Martinus Veltman – Natuurkunde

Ontdekten het algoritme van renormalisatie binnen de kwantumveldentheorie.

2010 – Andre Geim – Natuurkunde

Hij deed wereldveranderende experimenten met grafeen.

2016 – Ben Feringa – Scheikunde

Hij ontwierp samen met twee anderen moleculaire machines.

Geen vrouwelijke Nobelprijswinnaars

Zoals je ziet staan er helemaal geen vrouwen in deze lijst. Niet dat vrouwen geen Nobelprijzen krijgen, maar heel vaak gebeurt het niet. Sinds 1901 zijn er meer dan 600 prijzen uitgereikt aan maar liefst 975 mensen. Het aantal prijzen dat in de handen van een vrouw belandde is maar 59. Hopelijk kunnen we er in de komende jaren ook een Nederlandse vrouw aan toevoegen.

Guido Imbens

Nog even terug naar Guido Imbens, want je zal hem niet snel in Eindhoven op straat tegenkomen. Hij woont namelijk al 35 jaar in de Verenigde Staten. De prijs is 10 miljoen Zweedse kroon en dat is ongeveer 1 miljoen euro. De Nobelprijs wordt sinds 1901 uitgereikt in natuurkunde, scheikunde, geneeskunde, vrede en economie. Vaak kennen we de mensen die ze winnen helemaal niet, terwijl ze wel iets heel belangrijks hebben gedaan voor onze maatschappij. Goed dus dat ze op deze manier in het zonnetje worden gezet.

Laura Jenny
Laura Jenny

Is ze niet aan het tikken, dan reist ze rond in de wondere wereld van entertainment of op een toffe plek in de echte wereld. Mario is de man van haar leven, Belle is haar beste vriendin en haar laptop is nooit ver weg.

...

Verder lezen over Wetenschap

NASA laat je alle vragen stellen over de aarde

NASA lanceert NASA AI Earth Copilot, waarmee je eigenlijk toegang krijgt tot NASA’s gigantische database aan informatie.

Online15.11.2024

NASA laat je alle vragen stellen over de aarde

Waarom horen we zo weinig van de James Webb-ruimtetelescoop?

Weet je nog de James Webb-ruimtetelescoop die tijdens kerst 2022 werd gelanceerd? Wat is er nu veranderd, want we horen niet zoveel meer over James Webb?

Technology07.11.2024

Waarom horen we zo weinig van de James Webb-ruimtetelescoop?

Hoe valt het ontstaan van eilandbogen of vulkaanbogen te verklaren?

Is het jou ook weleens opgevallen dat er door sommige eiland- en vulkaanketens op de kaart een duidelijke gebogen lijn of curve kan worden getrokken? Binnen de geologie noemen we een dergelijk verschijnsel eilandbogen of vulkaanbogen.

Online28.10.2024

Hoe valt het ontstaan van eilandbogen of vulkaanbogen te verklaren?

Je kunt nu Spider-Man worden met echte webshooters

De webshooters van Spider-Man kun je straks gewoon kopen. Niet die van de speelgoedwinkel die je zelf even later meer moet oprapen, maar zo goed als echte die 80 keer zijn eigen gewicht kan tillen.

Technology23.10.2024

Je kunt nu Spider-Man worden met echte webshooters

‘Lucide dromen wordt het volgende grote ding na AI’

Het is wetenschappers gelukt om twee mensen apart van elkaar in slaap een gesprek te laten hebben in die dromen.

Technology18.10.2024

‘Lucide dromen wordt het volgende grote ding na AI’

De klimaatcrisis gaat een nieuwe fase in: wat betekent dat?

De onvoorspelbaarheid zit hem in de extremen die extremer worden en korter op elkaar plaatsvinden. Hoe kunnen we erop anticiperen?

Nieuws10.10.2024

De klimaatcrisis gaat een nieuwe fase in: wat betekent dat?

Probeer wraakporno maar eens offline te krijgen

Wraakporno richt de meeste schade aan in de eerste 48 uur. Dat is problematisch, want zo snel kun je het vaak niet offline laten halen.

Social Media09.10.2024

Probeer wraakporno maar eens offline te krijgen

Waarom goede tattoos steeds duurder worden

Heb je tatoeages? Als je antwoord ja is, dan is de volgende vraag: weet je wel wat je in je lichaam hebt laten prikken?

Nieuws03.10.2024

Waarom goede tattoos steeds duurder worden