Kees Neggers, oprichter en voormalig directeur van SURFnet, wordt op 3 augustus officieel toegevoegd aan de Internet Hall of Fame. Hij is de eerste Nederlander die deze eer krijgt, samen met Teus Hagen van NLnet en Unix Gebruikersgroep NLUUG. Mooi, die internationale erkenning, maar de organisatie die Neggers oprichtte dreigt ernstig gekort te worden op het innovatiebudget.
Neggers wordt genoemd als pionier in de ontwikkeling van internet in Nederland. SURFnet bracht ons onder andere internettknooppunt de AMS-IX (Amsterdam Internet Exchange) en voorziet hoger onderwijs en onderzoeksinstellingen van supersnelle netwerkverbindingen. Dit maakt geavanceerd onderzoek met grote hoeveelheden data mogelijk, zoals medische beeldbewerking en DNA-analyse.
SURFnet is ook bedenker van het draadloze netwerk Eduroam, dat studenten en docenten in het hoger onderwijs overal toegang geeft tot beveiligde WiFi, in meer dan 90 landen. De organisatie doet veel ICT-gerelateerd onderzoek, waardoor nu o.a. single sign-on identificatie mogelijk is voor meerdere diensten.
Korten op innovatie
Die internationale erkenning van Neggers en SURFnet is wel en goed, maar in eigen land beslist de Tweede Kamer of datzelfde SURF voor vijftig procent gekort gaat worden op de subsidies voor innovatie van de technische infrastructuur. Mocht dit inderdaad gebeuren, dan staat SURF voor een structureel tekort in de basisfinanciering van 12 miljoen euro. Dit komt ook door het wegvallen van Europese FES-gelden voor innovatieactiviteiten.
SURFNet CTO Erik Huizer snapt ook wel dat bezuinigingen nodig zijn in deze tijd, maar heeft wel wat moeite met “beleidsloos bezuinigen” omdat het geen oog heeft voor de consequenties op lange termijn. “Natuurlijk kunnen wij misschien – met moeite – ergens anders geld vandaan halen, maar dan verschuift wel de focus van onze organisatie. Onze creatieve techneuten moeten we dan vervangen door jongens in pak die fondsen kunnen binnenhalen. Daarnaast verandert de output, omdat investeerders gaan meepraten over wat we opleveren. Dan onderscheiden we ons op den duur niet meer van een serviceprovider als KPN of XS4all. Als je van tevoren ergens een businessmodel onderzet is het in mijn definitie geen innovatie.”
Digitale gateway
Het bezuinigingsvoorstel strookt ook niet met de wens van de overheid om Nederland verder te ontwikkelen tot digitale gateway van Europa. Huizer: “We hebben inmiddels een optisch equivalent van de AMS-IX, Netherlight, dat glasvezelnetwerken verbindt in Europa en binnenkort zelfs tot Moskou reikt. Daarmee bieden we niet alleen universiteiten een geavanceerde mogelijkheid voor internationale samenwerking, maar ook iedereen die via glasvezel diensten wil aanbieden aan hoger onderwijs of onderzoek. Dus ook IT-giganten als Google en Amazon. Onze bijdrage aan de gateway van Europa lijkt ons evident.”
Maar ICT is niet een van de negen topsectoren van de Nederlandse overheid en dus moet er worden bezuinigd. Ook al is ICT verweven met alle onderdelen van de samenleving. Ook al hebben bedrijven de mond vol van big data en zijn supersnelle netwerken daarvoor onmisbaar. De demonstratie van SURFnet eerder deze maand van de allereerste 100 Gigabit-verbinding was een droom voor elke internetter die thuis geen HD-films kan streamen. En misschien ook wel voor elke systeembeheerder die zijn netwerk ziet kraken onder de toename van het aantal devices. Een muzikant in Edinburgh speelde via een levensgroot scherm live met een band op het podium in Maastricht. Geen vertraging, geen haperingen, geen beeldverlies.
Kortzichtig
Dergelijke technologie is te danken aan de creatieve techneuten die niet volgens businessmodellen werken, maar streven naar het hoogst haalbare in hun vakgebied. Natuurlijk moet er worden bezuinigd, maar om te beknibbelen op een ICT-infrastructuur die Nederland op de kaart heeft gezet als digitale voorloper en waar ook bedrijven dagelijks van profiteren, lijkt wel erg kortzichtig.
Neelie Kroes zei op de Dag van Europa op 7 mei dat ICT in Nederland onterecht een secundaire positie heeft omdat het niet bestempeld wordt als topsector. “Dat is een gemiste kans voor innovatie. De meeste innovatieve doorbraken vinden plaats op de raakvlakken tussen sectoren. Niet in de sector zelf. ICT is daarbij aanjager en verbinder tegelijk. ICT – waaronder in mijn portefeuille ook high tech valt – is daarom de primus inter pares. De éérste onder de gelijken binnen de topsectoren.”
Hear hear.
