Sinds het coronavirus lijken meer mensen op zoek te zijn naar oude telefoons. Hoewel het ook kan betekenen dat mensen simpelweg laatjes zijn gaan opruimen en nog oude telefoons tegenkwamen, lijkt het erop dat er een groep ontstaat die de smartphone liever links laat liggen.
Het is ze waarschijnlijk niet te doen om de esthetiek van de telefoon of het mooie scherm, maar er is een andere reden om iets meer analoog te gaan als het om de mobiele telefoon gaat. Die reden? Mensen zien dat ze te veel tijd spenderen op social media zoals TikTok en Instagram. Nu zou je kunnen zeggen: verwijder de app, maar mensen blijken toch snel in de verleiding te komen. Bovendien is een app ook snel gedownload en met eenzelfde gemak weer verwijderd.
De oplossing is de oude gsm, het apparaat dat we vroeger een koelkast noemden en dat eigenlijk niets anders kon dan bellen en sms’en. Had je een Nokia, zoals de zeer robuuste Nokia 3310, dan kon je zelfs het verslavende spelletje Snake spelen. Het grootste verschil met de smartphone is dat deze telefoons niet zo smart waren.
Ze waren wel op het mobiele netwerk aangesloten, maar niet echt op het internet zoals we dat nu kennen. Je kon op een gegeven moment wel MMS’en (foto’s sms’en), maar je kon bijvoorbeeld niet de Chrome-browser openen en allerlei websites bezoeken. Social media bestonden überhaupt nog niet in die tijd en dat is maar goed ook, want foto’s en video’s had je dan eerst met een aparte digitale camera moeten maken.
Vorig jaar waren verschillende social media tijdelijk uit de lucht: waaronder WhatsApp. Een moment waarop veel mensen teruggingen naar sms’en. Op de social media die nog wel live waren gonsde het van de berichten van mensen die genoten van de rust die het met zich meebracht. Niet allemaal pushnotificaties en tijdverdrijf, maar even wat meer rust op de telefoon en ruimte om eens iets anders te doen.
Of het door de intensivering van social mediagebruik door de lockdowns is, door die paar uren zonder WhatsApp of toch door iets anders: mensen kijken vaker naar mogelijkheden om iets minder prikkels te verduren te krijgen. Een ‘domme’ telefoon kan daarbij een oplossing zijn, al vraagt het niet alleen van jezelf om commitment. Je moet immers ook zorgen dat alle groepen en mensen waarmee je WhatsAppt je wel op de hoogte houden door af en toe even naar sms’en over te stappen.
Een ander nadeel is dat je met een oude telefoon heel veel andere functionaliteiten gaat missen: fotograferen kan niet meer, muziek luisteren via Spotify is onmogelijk en als je de weg kwijt bent, dan ben je toch echt op jezelf aangewezen.
Aan de andere kant heb je naast de rust ook voordelen: je betaalt aanzienlijk minder voor zo’n oude telefoon, je wordt niet zomaar gehackt, je hoeft niet steeds updates in de gaten te houden en je bent aanzienlijk minder geld kwijt voor je abonnement. Je zou zelfs kunnen overwegen om weer prepaid te gaan. Plus: denk eens aan die gigantische batterijduur die dit soort telefoons hebben: je hoeft niet constant een oplader in de buurt te hebben.
Bovendien krijg je waarschijnlijk meer werk gedaan, omdat je niet steeds wordt afgeleid door bliepjes, meldingen en je eigen nieuwsgierigheid. Het nadeel is wel dat je waarschijnlijk minder snel op de hoogte bent, maar eerlijk is eerlijk: veel social mediagebruik is puur vermaak. Dat is dan ook voor mensen een reden om te overwegen weer terug naar het meer analoge telefoontijdperk te gaan.
Er werd tussen 2018 en 2021 89 procent vaker op Google gezocht naar oldschool gsm’s. Er zouden in 2019 nog 400 miljoen ‘domme’ telefoons zijn verkocht: in 2021 waren dat er 1 miljard, iets wat uiteraard ook wordt gestuwd door landen waarin mensen minder geld te spenderen hebben. Toch is de trend ook merkbaar bij telefoonmakers: Nokia herintroduceerde in 2017 de Nokia 3310 en zelfs Blackberry werkte aan een comeback (al is die inmiddels helaas volledig afgeblazen).
Hoeveel mensen in Nederland een ‘domme’ telefoon gebruiken, dat is onbekend. In het Verenigd Koninkrijk schijnt het wel 1 op de 10 mensen te zijn (via BBC). Dat zijn uiteraard ook ouderen die niet aan een ingewikkelde smartphone willen, maar ook jongeren schijnen steeds vaker te kijken naar de mobieltjes uit de jaren ‘90 en ‘00. Dan maar geen foto’s en muziek: zij maken die herinneringen liever live, zonder afleiding.
