Als je een foto maakt van de maan, dan wordt dat op de meeste smartphonecamera’s drie keer niks. Vaak is die witte bol in de lucht veel te licht vergeleken met de zwarte nacht om haar heen en ja, je zoomfunctie van je smartphone kan nu eenmaal maar zo ver. Inmiddels heeft Samsung echter de Galaxy S23 Ultra geïntroduceerd waarmee je ‘100x space zoom’ kunt gebruiken om een foto te maken van de maan. Maar, in hoeverre is dat een foto en in hoeverre is dat kunstmatige intelligentie?
Veel telefoons kunnen onderwerpen op een foto herkennen en de foto hierdoor net even wat mooier maken. Huawei-telefoons herkennen bijvoorbeeld dat je je kat probeert te kieken en laat daardoor een AI-laag op de geschoten foto los om je poekie net even wat meer tot leven te brengen. Je kunt al in discussie gaan in hoeverre dat dan nog je ‘eigen werk’ is en in hoeverre AI hierbij komt kijken. Je ziet het ook vaak als je een grasveld fotografeert: het wordt door menig telefoon net even wat groener gemaakt. Ja, dat is een mooiere foto, maar is het ook een goede weergave van de realiteit?
Nu is het gros van de mensen natuurlijk geen persfotograaf. De meeste mensen willen gewoon mooie kiekjes schieten op hun vakantie of voor op social media. Vaak heb je er dan juist baat bij als je beeld ietwat wordt geromantiseerd. Google laat je in foto’s tegenwoordig zelfs een magic eraser gebruiken om mensen achteraf nog uit je foto te gummen. Die kunstmatige intelligentie gaat dus vrij ver, maar meestal werkt dat in ons voordeel.
Vind je dat ook als het gaat om de maanfoto’s van Samsung-toestellen? De kans is groot dat de AI van Samsung gewoon heel veel afbeeldingen van de maan heeft ‘gegeten’, waardoor hij precies weet hoe de maan er ongeveer uitziet. Hierdoor weet hij de maanfoto zodanig op te poetsen dat het net lijkt alsof je met een telescoop een foto van die kraterrijke gigasteen in de lucht hebt gemaakt. Je ziet het ook voor je neus gebeuren: wanneer je gewoon inzoomt, dan doet het toestel in principe wat alle toestellen doen: een vage witte bol waar geen enkel detail in zichtbaar is tonen. Echter begrijpt de AI op een gegeven moment dat je de maan probeert te fotograferen, waarna er een rechthoekig vakje in beeld komt en je ineens een veel scherpere maan ziet.
De maanfoto’s houden de gemoederen al vanaf dag 1 bezig. Nu heeft een Redditor (ibreakphotos) iets dieper onderzoek gedaan. Zo diep, dat zelfs de bekende YouTuber Marques Brownlee moest toegeven dat hij fout zat toen hij eerder een video over de maanfoto’s van de Samsung maakte. ibreakphotos heeft expres een vage foto van de maan gemaakt, die op de computer getoond en vervolgens dat scherm gefotografeerd met de Samsung Galaxy S23 Ultra. In de eerste foto is echt geen detail te zien: dat is ook niet stiekem verstopt. Toch krijg je met de Samsung ineens allemaal schaduwen en kraters te zien. Wat dus bewijst dat het wel degelijk nepperij is.
Het grappige is dat het hier eigenlijk helemaal niet zozeer de vraag is of AI hier een rol speelt: dat is overduidelijk. In welke mate precies, dat is ook redelijk helder, maar dat is niet eens de vraag. De vraag is: vinden we het erg? Is het net als een foto achteraf nog even Photoshoppen, iets dat ook aan de lopende band gebeurt? Fotografen zullen er niet oke mee zijn: die willen de realiteit vastleggen. Maar als je gewoon een leuk kiekje voor je social media wil, dan heb je liever een goed beeld dan een onbruikbaar beeld, toch? Of moeten alle telefoonmakers worden verplicht om eigenaren van hun gadgets de optie te geven om alle AI uit te schakelen? Waarschijnlijk worden dan heel veel dingen pijnlijk duidelijk.
Dat er een bepaald gedeelte van de Samsung maanfoto’s nep is, dat is duidelijk, maar in hoeverre vinden we dat ook echt erg? Dat is iets wat de Koreaanse telefoonmaker niet kan bepalen.
Wel heeft Samsung een statement uitgebracht over de situatie:
“Samsung streeft naar de beste fotografie-ervaring onder alle omstandigheden.Wanneer een gebruiker een foto van de maan maakt, herkent de op AI gebaseerde scène-optimalisatietechnologie de maan als het hoofdobject en maakt meerdere foto’s voor multi-frame-composities. Vervolgens worden de details van de beeldkwaliteit en de kleuren verbeterd door middel van kunstmatige intelligentie. Er wordt geen beeldoverlay op de foto toegepast. Gebruikers kunnen de op AI gebaseerde Scene Optimizer deactiveren, waardoor de automatische detailverbetering van door de gebruiker gemaakte foto’s wordt uitgeschakeld.”
