Vorige week onthulde Vattenfall tijdens het ‘Makers van de Toekomst’-event het eerste fossielvrije ledikantje ter wereld. Dat dus is gemaakt zonder gebruik van olie, gas of kolen. Iets wat vandaag de dag bijna nog onmogelijk is, omdat we fossiele brand- en grondstoffen gebruiken voor bijna alles wat we doen en produceren.
Experts uit de industrie- en transportsector gebruikten dit ledikantje als waardevol symbool om in gesprek te kunnen met specialisten van uit de energiebranche, vertegenwoordigers van de natuur- en milieubeweging, studenten en consumenten over de uitdagingen op weg naar een fossielvrije toekomst.
“Veel mensen denken bij grote vraagstukken als CO2-reductie aan grote oplossingen als windparken op zee, of snelwegen vol elektrische auto’s. Maar ook de manier waarop de industrie de dingen produceert die je dagelijks gebruikt en vasthoudt, speelt een wezenlijke rol. De stoel waar je op zit of de pyjama die je je zoontje aantrekt: kunnen die met andere brandstoffen worden gemaakt?” Zo geeft Cindy Kroon, directeur Klanten bij Vattenfall Nederland, aan.
Kroon opende ‘Makers van de Toekomst’ met een hoopvolle boodschap. “Wij willen het mogelijk maken om binnen één generatie fossielvrij te kunnen leven. Daar is de industrie een onmisbare schakel in. Daarom onderzochten we in hoeverre het in 2020 al mogelijk is om éénmalig een product volledig fossielvrij, en dus zonder bijbehorende CO2 uitstoot, te maken. Dit unieke ledikant – symbool voor de volgende generatie – is een alledaags product waar veel verschillende materialen in verwerkt zijn, wat de uitdaging groter en ook kostbaar maakte. Maar het kán, en het ledikant dient als tastbaar, symbolisch voorwerp om met elkaar over in gesprek te kunnen.”
Tijdens het event discussieerden sprekers als James Veenhoff van House of Denim, TU Delft-professor Ad van Wijk en strategie-directeur DHL Parcel Nederland Branko Schuurman over de weg naar een fossielvrije maakindustrie.
Het fossielvrije ledikant bestaat uit verschillende onderdelen die elk zonder gebruik van fossiele brandstoffen als steenkool, gas of aardolie zijn vervaardigd, verwerkt én vervoerd.
Omdat een aantal industrieën al bijna volledig uit Europa is vertrokken, is in sommige gevallen zelfs teruggegrepen op ambachten die al generaties worden overdragen en dreigen te verdwijnen. Zo werd het beddengoed handgeweven en kwam de Texelse wol voor het matras per zeilboot aan vaste wal. Het hout van het kinderbedje is afkomstig van een boom uit de Noordoostpolder, die met gebruik van groene stroom werd geveld, verzaagd en gedroogd. Voor het logo is zelfs het eerste staal ter wereld gebruikt dat met waterstof in plaats van cokes is gemaakt, uit de proefopstelling voor HYBRIT, de staalfabriek die Vattenfall in Zweden ontwikkelt met staalproducent SSAB en mijnbouwbedrijf LKAB. Dit staal werd speciaal voor het ledikantje per trein en met een elektrische auto van Zweden naar Nederland gebracht.
Een korte documentaire over het hele proces achter dit ledikant is hieronder te zien:
Wat dit ledikant laat zien is dat de uitdaging van de komende jaren zit in het schaalbaar en betaalbaar krijgen van dit soort processen. En dat je dit met elkaar moet doen. Vattenfall is natuurlijk een energiebedrijf, geen meubelfabrikant, maar ze maken wel de stap dat ze verder willen kijken en de samenwerking opzoeken om de industrie en de transportsector te helpen fossielvrij te worden.
Dat Vattenfall uiterst serieus is in deze ambitie blijkt, naast HYBRIT, uit de verschillende samenwerkingen die er al zijn met bijvoorbeeld de cementindustrie, softwarebedrijven als Microsoft en biobrandstofproducenten als Preem. In Nederland sloot Vattenfall eind 2019 haar enige kolencentrale en bouwt het bedrijf het eerste subsidievrije windpark op zee ter wereld, Hollandse Kust Zuid.
